PAPIERFABRIKANTEN ZAGEN
NIETS IN ZELFBEDIENING
AH in televisie-documentaire
Achter het
scherm
Organisatie
wijziging
Onvergetelijk
incident
2
AH-FLITSEN
Personeelsorgaan van Albert Heijn N.V.
21e jaargang no. 8 September 1964
Verantwoordelijke eindredactie: F. BRANDSMA
Redacteuren: G. Kortleve, J. J. M. van Meer, J. C. Voskamp
Public Relations: Bureau G. J. van Huizen, Scheveningen
Aan dit nummer werkten mee:
J. Bollema, N. v. d. Brink, P. Jonkergouw, P. Kerkhoff,
D. Laeuwen, H. Malag, K. Romp, A. Smout, J. de Wever,
G. van Wanrooy, H. Wijma, H. v. Petten J. H. Jacobs, J. Ma
nuel, Dr. H. P. Meppelink.
Gehele of gedeeltelijke overname uit dit blad is slechts ge
oorloofd na toestemming van Albert Heijn N.V.
Druk: Drukkerij Ramshorst N.V., Wormerveer.
Cliché's: Zaanl. Cliché Industrie, Zaandam.
,,De opvatting dat zelfbediening in Nederland niets zou worden,
was in kringen van papier- en verpakkingsfabrikanten zeker zo
sterk als elders in het land", is de mening van de heer Jb. Meijn,
die al tientallen jaren papierinkoper van het bedrijf is en hij kan
het dus weten.
„Ons zoeken naar geschikt ver- er een cellophaan is gevonden, dat
pakkingsmateriaal dat nodig was op dit tempo berekend is.
voor de ZB's vond dan ook weinig
weerklank. De fabrikanten wens- PriJSStempei
ten zich er gewoonweg niet in te Zo zitten we nu nog vaak in de
verdiepen, omdat ze er niets in zorgen", zucht de heer Meijn, die
zagen. Een ongelukkige bijkom- tot besluit zegt: „O ja, weet u wat
stigheid was dat de orderporte- destijds onze grootste zorg was?
feuilles goed gevuld waren. Wij Qp v'rïjwol geen enkele verpakking
moesten dan ook vaak om de toen was plaats om er een prijsstempel
nogal kleine hoeveelheden bede- op te Zetten.'"
len".
De heer Meijn vertelt dan hoe hij
als één der velen uit het bedrijf
die voor allerlei nieuwe problemen
kwam te staan een „tentoonstel
ling" organiseerde in de directie
vergaderzaal van het met veel
moeite verkregen materiaal.
Tentoonstelling
Veel werd zijns inziens geheel
terecht als in feite ongeschikt
verklaard door de ZB-planners.
Maar er was toen niet anders en
het werd er mee gedaan. Uit het
buitenland viel ook niet veel te
halen en als er al iets was, kon
het niet worden betaald.
Tenslotte was toen het grootste
deel van het assortiment in de
BZ's nog onverpakt: peulvruchten,
koekjes, biscuits, vermicelli, choco
lade, rijst, bloem, zuidvruchten,
zout, soda etc. En de strikte eis
was: de prijs van het verpakte
artikel mag niet hoger zijn dan O at interieur van de zelfbediening i
(Vervolg van pagina 1)
bracht de heer Heijn naar voren,
dat de Supermarts ingericht wor
den naar het boodschappenlijstje
van de klant. Wat een huisvrouw
combineert, wordt ook zo gecom
bineerd opgesteld in de winkel. Als
voorbeeld haalde hij aan de maca
roni bij de blikjes (tomatenpuree.
Vroeger kon een goede bediende
de bijverkoop stimuleren door goed
op de hoogte te zijn van diverse
menu's of schotels. Hij diende
daarmee niet slechts de eigen om
zet, maar evenzeer de klant. Voor
haar is het immers altijd verve
lend na thuiskomst te ontdekken,
dat zij iets vergeten heeft. De
artikelen-combinatie in de winkel
opstelling heeft de funktie van
deze bediende overgenomen.
Winkelopstelling
Nog tal van andere bijzonderheden
noemde de heer Heijn. Bijv. die
van de winkelopstelling. De gebak-
afdeling mag nooit aan het begin
van de winkel staan, aangezien
het niet denkbeeldig is dat een
zwaar blik later op het gebak in
het wagentje komt te staan. Ver
der is de winkelopstelling zo, dat
de klant door de gehele winkel
loopt.
Ook belichtte de heer Heijn uit
voerig het punt impulsaankopen,
het kopen van artikelen zonder
lijstje en zonder vastomlijnd plan.
De groep huisvrouwen met bood
schappenlijstje wordt steeds klei
ner. De tegenwoordige huisvrouw
koopt met in gedachte het menu
en haar gezin.
j Een ander typisch voorbeeld is wel
van het onverpakte.
„Pas schoorvoetend is de indu
strie zich met de eisen van de
moderne detailhandel gaan bezig
houden. Wel heeft de technische
industrie zich geworpen op de ver
pakkingsmachines. Daardoor kun
nen we nu beleven, dat er machi
nes op de markt komen, die zo'n
hoog tempo hebben, dat het soms
een jaar of langer duurt vóórdat
Voor een onvergetelijk incident
kort voor de opening van de Z.B.
Schiedam zorgde een plichtsge
trouwe, doch wat starre douane
beambte in Rotterdam.
Daar arriveerden met de boot uit
Engeland de twee open koelkas
ten, misschien wel de eerste die de
man-van-de-inveerrechten in zijn
loopbaan te zien kreeg.
In elk geval was hij de man, die
de heer A. Heijn spoorslags naar
de haven deed snellen. „De artike
len", zo oordeelde in invoerrech-
tenheffer hebben geen deuren,
daarom zijn het geen koelkasten
maar meubelen"
Op zich genomen misschien een
uitspraak om te reageren met: nou
vooruit, als hij nu zo graag wil!
Maar zijn beslissing betekende een
invoerrecht van 18°/0 in plaats van
6% en daar voelde de heer Heijn
niet zo veel voor. Geen enkel te
genargument maakte op de doua
ne-man evenwel enige indruk en
Schiedam moest open. Onder hef
tig protest werd 18% betaald.
Toen het teveel betaalde tenslotte
werd terugbetaald, was Schiedam
al vele maanden open
12]/2 jaar danig is veranderd, toont
bovenstaande foto. Hieronder een deel van de werkers van het eerste ZB-uur.
dat in Amerika bij de huisvrouw
vlees de hoofdschotel is, terwijl
een enquête hier te lande aan het
licht bracht, dat groente en fruit
de hoofdschotel vormen, hoewel er
in Nederland toch wel een zgn.
„jus-trots" bestaat.
Geen slachtoffers
In zijn slotwoord zei de heer Heijn,
dat de huisvrouw toch echt niet
meer dat hulpeloze wezentje op
het gebied van levensmiddelen is,
hoewel zij nog steeds wordt afge
beeld als slachtoffer dat naar de
slachtbank wordt gevoerd.
Dit laatste was volgens hem be
slist niet waar. Naar zijn mening
laat de klant zich geen knollen
voor citroenen verkopen, hetgeen
mevrouw Noordhoek beaamde. Zij
stelde dat zij kocht wat ze nodig
had en zij ging dan ook in be
langrijke mate op de reklames af
en geheel meegaande met de heer
Heijn vertelde zij, dat ze zich be
slist niet onmondig voelde.
De heer Janssen (Prad) lichtte de
gang van zaken toe in de reklame-
wereld. Bij het reklamemaken voor
een bedrijf gaat men niet over een
nacht ijs, aangezien de advertentie
een te belangrijk medium is. Vele
vragen en gesprekken gaan aan
het maken van een advertentie
vooraf, daarbij gebruikmakend
van het Amerikaanse hulpmiddel
AIDA.
A attention (aandacht)
I interest belangstelling
D desire (verlangen, klant wil
kopen) en
A action (aktie koopdaad)
Suggestie
Met nadruk zei de heer Janssen
dat de huidige vorm van adver
teren niet zegt: „Koop!!!" dus
een verplichting suggereert, doch
er wordt door middel van de ad
vertentie langs een omweg op iets
gewezen.
Dit is gekomen door de kunst van
zelfbediening. Immers vroeger ad
verteerde de winkeleigenaar zelf
door in te gaan op hetgeen de
huisvrouw vroeg. Nu doet de fa
brikant dit reeds vaak vantevoren.
Wanneer nu ook de verpakking
goed herkenbaar is, zal stellig de
aktie of koopdaad volgen.
Van een geheel andere zijde be
naderde de heer drs. Van Loggem
de koopgewoonte van de huis
vrouw. Lange tijd heeft men zich,
vooral in de USA, bezig gehouden
met het motievenonderzoek en as
sociatie, namelijk het zoeken naar
motieven waarom men iets koopt.
Konklusie was wel, dat in de men
sen veel onbewuste motieven leven,
die hen tot bepaalde daden laten
komen, ook bij aankopen van le
vensmiddelen.
Advertenties
Hoe bepaalde advertenties aan
slaan, blijkt uit het volgende: de
vrouw die poederkoffie koopt
wordt geacht geen zorgzame huis
vrouw te zijn. Daarentegen is de
huisvrouw die snelwasmiddelen
koopt wel zorgzaam. Immers zij
wil de was snel klaar hebben en
zodoende meer gezelligheid bren
gen in het gezin.
Ook de associatie speelt een be
langrijke rol in de advertentie. Ge
dacht wordt o.a. aan de PTT-ad-
vertentie, waarin telegrambestel
lers gevraagd worden. In deze ad-
Vrijdag 21 augustus j.l. is voor de
heer en mevrouw Groen uit Drach
ten een hoogtijdag in hun leven ge
worden. Onder grote belangstelling
van collega's, vrienden en beken
den vierde bedrijfsleider Groen n.l.
op deze dag zijn zilveren jubileum.
Namens de direktie waren de heer
G. Heijn en de heer D. A. Ter Wee
aanwezig om hem met dit jubi
leum te feliciteren. Naast het gou
den polshorloge dat hij uit
handen van de heer G. Heijn ont
ving, mocht hij van de heer D. A.
Ter Wee het vererende getuig
schrift van Handel en Nijverheid
ontvangen. Mevrouw Groen werd
verrast met een prachtige kande
laar terwijl nog vele bloemstuk
ken de kamer sierden.
De heer G. Heijn decoreert de heer R. Groen met het gouden kruis.
Aan de bouw van het supermart-
onderdeel in de NTS-studio A
hebben de heren Th. Daalhuy-
sen (hoofd Pré-opening SM)
en de heer Duyser (chef van
de reklame-studio) hun han
den vol gehad.
In een hoekje van de levensgrote
studiohal was langs twee
wanden een stelling kruide
nierswaren opgezet, alsmede
een door de NTS natuurge
trouw nagemaakte groente
en fruitkoelvitrine met echte
spiegel. Aangezien echte koe
ling niet te realiseren was,
hield de heer Daalhuysen de
groenten fris door ze met wa
terverstuivers te besproeien.
Verder was er een frisdrankenop
stelling, een afdeling Non
Foods, alsmede een kleine dro
gisterij-afdeling, wagentjes en
een check-out.
Een grappig, nauwelijks opge
merkt incident was dat de
deurknop van de ingangsdeur
aan de binnenkant van de
deur was gemonteerd en bij de
uitgangsdeur aan de buiten
kant.
Aan de kassa in de studio stond
de hoofdcaissière van de Su-
permart Helmholzstraat, mej.
A. J. Broere, thans mevrouw
A. J. Vermuijten-Broere. Op
28 augustus j.l. stapte zij n.l.
in het huwelijksbootje en
thans is zij op de huwelijks
reis. Hierdoor konden wij haar
helaas niet interviewen, doch
wij nemen aan dat zij het bij
zonder prettig gevonden heeft
deze rol te mogen vervullen.
vertentie is uiteraard het werk
primair, doch daarnaast is er voor
de jongelui de aantrekkelijkheid
om op een snelle brommer te mo
gen rijden.
Als laatste in de rij van geïnter
viewden vroeg de heer Buitendijk
van de Consumentenbond zich af
of de beïnvloeding van de kopers
wel verantwoord is. Diverse adver
tenties vond hij verwerpelijk.
Tussen de bedrijven door werd een
filmpje afgedraaid, dat was opge
nomen in onze Supermart Osdorp
en een in Studio A van de NTS
gemaakt onderdeel van een SM.
Veel winkelende huisvrouwen werd
hun mening gevraagd over het
winkelen in de Supermart.
In het algemeen stonden zij vrij
positief tegenover het verschijnsel
Supermart. Immers men kan op
z'n gemak winkelen. Ondanks een
minder kontakt met het personeel
de gezelligheid toch aanwezig is.
Wel waren zij van mening dat men
wel wat meer koopt dan de be
doeling is, hoewel in de praktijk
blijkt, dat deze artikelen beslist
niet lukraak gekocht zijn. Ook
bleek, zoals de heer Heijn reeds
had gesteld, dat de meeste dames
geen boodschappenlijstje meer ge
bruiken.
De directie heeft op 15 september
j.l. de volgende mededeling ge
daan
„Met ingang van 21 september a.s.
zal het rayon Zuid van de heer J.
Ruys worden samengevoegd met
de divisie Arnhem.
Deze samenvoeging betekent dat
de heer Ruys direkte kontakten
zal onderhouden met de divisielei
der, de heer H. de Roode.
De heer Ruys zal zich in hoofd
zaak bezig houden met de verkoop
in de Limburgse filialen.
Voor de goede orde delen wij u nog
mede, dat het rayon van de heer
G. A. de Groote blijft bestaan."