B
AH-pioegen in q„ ZocK naar antiquiteiten voor het AH-museum
aan de Zaanse Schans
Tour de Frats"
en „VJ.-tour'
GEHUWD
6
Ome Joop Legerstee uit Arnhem
is in Nederland zo zoetjes aan een
bekende figuur geworden, al be
staat er geen enkele familierelatie
met onze direkteur verkoop. Zijn
bekendheid dankt hij aan twee
wielerrondjes voor jongens, die hij
jaarlijks organiseert. Ze zijn be
kend onder de namen „Tour de
Frats" en „Tour der Verenigde
Naties".
Op film of televisie of op de weg
hebt u stellig wel eens beelden van
.echte' wielerronden gezien. Daar
bij zal het U vaak zijn opgevallen
hoe indrukwekkend het reclame
element daarbij is. Zonder deze re
clame hebben de ronde's als de
Tour de France geen schijn van
kans.
Met de zuiver sportieve en sociaal
afgestemde jongensrondjes is het
wel niet zo ernstig gesteld, maar
toch komt ook hier geld tekort om
van start te kunnen gaan. Daar
om doet men een beroep op indus
trie en handel om een ploeg te
adopteren. Ons bedrijf heeft dit
jaar in beide Tours weer een ploeg
geadopteerd en daarmee een flink
aantal jongens een fijne, gezonde
vakantieweek bezorgd.
19-6: A. KoppersJ. v. d. Nou-
land, verkoopster 7271.
20-6: J. W. KaandorpJ. Hoog
zaad, verkoopster 5632.
3-7: P. A. KayimM. W. Dou-
ma, verkoopster 5588.
W. v. VeenT. Meijer, Ba
lansmaker.
J. H. HupkensB. Se ve
rens. Res. chef rayon Hr. J'.
Ruys.
C. v. SteenisL. Bos, ver
koopster 5544.
E. Th. Gerard—Ch. P. Stof
fels, verkoopster 5553.
18-7: J. LippusC. Hoogeboom v.
Buggenum, Amb. div. H'lem
22-7: G. ConstanteG. H. v. Al-
tena, verkoopster 5664.
25-7C. RamsE. Kellner, ver-
koopster 7160.
T. NielenR. Franken,
hoofdcaissière 1018.
K. v. d. BurgC. Rouwen,
le verkoopster kaas- en
vleeswaren 1006.
L. Koen raadtA. Touw,
ass.kruideniersw.-afd. 1018.
10-8: J. LangewegH. v. d. Dun-
gen, verkoopster 5540.
12-8: C. WijierD. Canna, ver
koopster 5655.
13-8: A. den OudenC. Buijk,
Slager 1018.
13-8: A. CoenenJ. Thijssen,
verkoopster 7082.
C. v. EgmondJ. Alberts,
verkoopster 5685.
A. v. TilborgJ. v. Meer,
verkoopster 5579.
J. de BertJ. de Graauvv,
verkoopster 5581.
J. v. PuttenA. Graaman,
Ass.chef 5634.
31-8: H. AssenmacherW. de
Jonge, Bedrijfsleider 7299.
11-7:
15-1
17-7:
27-7:
9-8:
17-8
24-8:
30-8:
In het Noorden van Zaandam
ligt een in de 80-jarige oorlog
fel omstreden stukje grond, dat
in handen van de „Prinsgezin-
den" is gebleven ondanks hef
tige aanvallen van de Spanjaar
den. Dit stukje grond heet daar
om nog altijd de „Zaanse
Schans".
Dit reeds door zijn geschiedenis
bekend geworden stukje grond zal
over enkele jaren gaan wedijveren
met het Openluchtmuseum te
Arnhem.
Het is in Zaandam geen zeld
zaamheid meer, wanneer U in één
van de straten een rijdend huis
tegenkomt. Het huis is dan onder
weg van een plaats waar het een
paar eeuwen gestaan heeft naar
de „Zaanse Schans", om daar ge
heel verjongd een levende herin
nering te blijven aan een tijd toen
de Zaanstreek bekend stond om
zijn typische groen-met-witte hui
zen en, niet te vergeten, om zijn
honderden molens.
De moderne ontwikkeling in de
industrie èn de stedenbouw heeft
het grootste gedeelte van deze
pittoreske schoonheid doen ver
dwijnen.
In Zaandam is nog maar weinig
over van de oude glorie. Maar wat
er nog van over is tracht men bij
een te brengen op de Zaanse
Schans.
Reconstructie
Dit plan tot reconstruktie van een
Zaans dorp, gaat samen met de
plannen, die er reeds jaren in de
gelederen van de direktie van Al-
bert Heijn bestaan, om het oude
winkeltje, waarin ons bedrijf ten
doop gehouden werd, terug te zien
in een waardige omgeving.
MlDOeL
De kruidenmolen
,De Huisman
Zelfbediening heeft toch wel
voordelen.
Naast onze commissaris de heer J.
Heijn, is het vooral de heer D. A.
Ter Wee geweest, die heel wat tijd
en energie besteed heeft om van
heinde en ver materiaal aan te
slepen, dat straks een beeld zal
vormen van het „twee-mans
zaakje" dat de bakermat werd
van het meest moderne kruide-
niersbedrijf in Nederland.
Hier een oude koperen weeg
schaal, daar een handkoffiemolen,
oude maten en gewichten, inven
tarisstukken. een „kaaskop" en
„boterkop". Er ligt al heel wat
zorgvuldig opgeslagen in Zaan
dam, klaar voor het „Albert
Heijn-museum".
Boterkop
Alleen de boterkop is nog niet
achterhaald, misschien weet één
van de lezers er aan te komen.
De heer Ter Wee zou er erg blij
mee zijn.
Ook de verzameling" van de heer
H. Valk zal in het museum een
plaats vinden. Zijn verzameling
omvat een overzicht van wat er i
in de loop van de ontwikkeling
aan reklamemiddelen verschenen I
is. Oude folders, strooibiljetten.
i raambiljetten en het ook „histo-
I risch" geworden „Boffie"-archief.
j Om een beeld te krijgen hoe
|ver de plannen nu gevorderd zijn,
hebben wij voor U een bezoek ge
bracht aan de heer J'. Kortenoe-
ver, sekretaris van Gemeente
werken. Deze vertelde ons o.a. het
volgende:
Het plan tot het bouwen van een
Zaans stadje met een zo zuiver
mogelijk beeld van de Zaan
streek van vroeger, dateert bij de
Gemeente reeds van vóór 1950.
De „Zaanse Schans" ligt te
genover de nog bijna geheel in-
takt gebleven en nu onder monu
mentenzorg geplaatste „Gorters-
hoek", de Zaanbocht bij Zaandijk,
met o.m. het bezienswaardige,
maar te weinig bezochte streek
museum.
Het plan leek in het begin nogal
fantastisch, vooral daar de fi
nanciële basis ontbrak. Al
spoedig echter begreep Zaandam
dat het het plan niet alleen kon
uitvoeren. Zij zocht medewerking
van de omliggende gemeenten en
van het Rijk.
Vier miljoen
Het geheel gaat een slordige 4
miljoen kosten. Hiervan dragen
de Zaangemeenten nu 1 miljoen
bij, het Rijk 8 Vz ton en de Pro
vincie 4 ton. Zodat er nog een
tekort is van 1% miljoen. Hiervan
zegden de Zaanse industrieën
(waaronder Albert Heijn) reeds
een 800.000 gulden toe.
De rest hoopt men te dekken door
bijdragen van particuleren. Hier
toe is een vereniging opgericht:
„Vrienden van de Zaanse Schans".
Sekretaris B. IJskes, Blekerstraat
34, Zaandam. De contributie be
draagt 3,00 per jaar.
Behalve het verwerven van finan
ciën voor de Stichting geeft de
Stichting nog een blad uit, waarin
de plannen en de stand van ont
wikkeling worden besproken.
De architect, die als geestelijk va
der van dit gehele plan gezien
moet worden, is de heer Schippers.
Boven: De zakken hangen boven de toonbank.
Links: Maten en gewichten.
Onder: Zo groeit het dorp aan de Zaan.
3****
Hij verwierf voor zijn plan zelfs
een hoge internationale onder
scheiding, in de vorm van de Prix
de Rome. Het geheel is een 10-ja-
renplan. Ieder jaar komen er vijf
huizen bij, die in tegenstelling met
het Openluchtmuseum in Arnhem,
normaal bewoond zullen worden.
Hotel
Er komt, naast de volledig vol
gens oude gegevens ingerichte
winkel van Albert Heijn, een hotel
met aanlegsteiger voor boten.
Hiertoe is het voormalige weeshuis
uit Westzaan bestemd. De vijf
molens, die op of bij het terrein
herbouwd worden, en waarvan
reeds een paar geplaatst zijn dooi
de stichting „de Zaanse Molens"
zijn o.m.: de kruidenmolen, „de
Huisman". Een typisch molentje
dat U vooraan op de foto ziet en
gemonteerd is op het dak van een
huis. De in aanbouw zijnde molen
is een „paltrok"molen, die moest
wijken voor de flatbouw in het
Westzijderveld. Dan komt er nog
een verfmolen „de Kat", een hout
zaagmolen „de Gekroonde Poelen
burg", een malerij „de Dood" (nog
altijd in vol bedrijf), en een olie
molen „de Ooievaar".
Al deze molens leggen getuigenis
af van de rijk-bloeiende industrie,
die de voorloper is geweest van
de huidige industrie in de Zaan
streek.
Nog altijd is deze Zaanstreek voor
Nederland een centrum van de
houtindustrie.
Boten uit Rusland en Finland
zoeken dagelijks de Zaanse havens
op. Naast de levensmiddelenin
dustrie vormen de olie- en verf-
fabrieken de basis van een che
mische industrie en van de meel
fabrieken behoeven wij alleen de
„Wessanen" of „Lassie" te noe
men, om U te bewijzen, dat de
vorige eeuw een welvarend na
komelingschap heeft opgeleverd.
Als U over een aantal jaren de
„Zaanse Schans" bezoekt, hopen
wij U welkom te kunnen heten in
het winkeltje van Albert Heijn.
Vandaag zijn wij zo ver nog niet,
hoogstens ontmoet U onderweg
een vrachtwagen met een huisje
er op; met een bouwsteen dus
voor de herrijzende Zaanse Schans.
SkSKAS
Een ..paltrok"-molen die hier wordt herbouwd.
Typisch Zaanse geveltjes.