Geen supermarket, geen warenhuis: GOEI
Moskou winkelt graag
en liefst op zondagmiddag
WINNAARS
Jubileumtoto
DIT ZIJN DE
Ten geleide
AH-PLITSEN
Moskovieten in de drukke Gorkistraat.
Een feest dat begint in de Gorkistraat.
Schuin tegenover het grote Intourist-
hotel Nationaal is de halte van de
ondergrondse. Elke anderhalve minuut
vertrekt er een metro in de verschil
lende richtingen, elke anderhalve mi
nuut komt er een aan. Honderden en
honderden Moskovieten laten zich
van 50 meter diep door de roltrappen
omhoogstuwen.
Rechts ligt de drukke Gorkistraat,
links het Rode Plein met het
Kremlin, de duiven en de parade
pas-plechtige wacht bij het Lenin-
monument. Maar op zondag tonen
de bewoners van de Russische
hoofdstad weinig belangstelling
voor het Rode Plein. Dan zijn het
hoofdzakelijk de toeristen, die met
camera's en filmtoestellen het
hart van Moskou vastleggen, en
plattelanders, voor een weekend
in de hoofdstad, die zwijgend naar
de torens van het Kremlin komen
staren.
Goem
De grote massa van de hoofd
stedelingen houdt het bij de
Goem. Goem is een afkorting,
Staatswarenhuis betekent het.
Toch is het geen warenhuis
zonder meer. Door de grote
hoeveelheid levensmiddelen
heeft het iets van een super
market. Maar eigenlijk is
Goem zonder meerGoem,
een uniek verkoopcentrum in
de Russische hoofdstad, waar
de buitenlander al spoedig
vermoeid tegen een balustra
de gaat leunen, maar waar
het doorsnee Russische gezin
met klaarblijkelijk plezier ge
zellig gaat winkelen.
Goem is altijd druk, maar nooit
is het er drukker dan op zondag
middag. Heel de hoofdstad lijkt
uitgelopen te zijn om juist nu in
kopen te doen.
Een soldaat van het Rode Leger, wei
nig soldatesk met een plastic bood
schappenmand je aan de arm, koopt
parfum. De verkoopster, de haren
hoogopgewerkt als in de Westerse
hoofdsteden, heeft het makkelijk. Par
fum. zegt de soldaat. De keuze is be
perkt; zelf begon het verkoopstertje
haar dag ook met hetzelfde merk aan
te brengen. En twee Moskouse teen
agers, die zich voor de toonbank ver
dringen, verspreiden dezelfde geur.
Maar de soldaat is tevreden.
Parfum, heeft zijn verloofde gezegd,
en hij heeft het
Luchtbruggen
Over de „luchtbruggen", die de
straten van het enorme Goem-
complex onderling verbinden,
schuifelen de kooplustigen.
„Is het hier altijd zo druk?" vraag
ik een verkoopstertje.
„Ja," zegt ze in correct Engels,
„zondags wel. We zijn ook van
avond open".
Winkelen in Goem is flaneren
langs de ruisende fontijnen, limo
nade drinken uit de felgekleurde
automaten langs de wanden. Al
leen de buitenlander valt het op
dat hij het glas van te voren zélf
moet omspoelen
Winkelen in Goem is ook op de
hoogte blijven. Vrouwen en meis
jes kijken naar de uitgestalde
toiletjes. Slechts weinigen kunnen
zich de weelde veroorloven de
Engelse en Franse japonnetjes
aan te schaffen, maar belangstel
ling is er wel voor. In de afdeling
fototoestellen is de drukte niet
minder.
Een speciale stand souvenirs, kitsche
rig als overal ter wereld, trekt de
buitenlanders. Russen zelf lopen er
zonder meer aan voorbij, alleen een
enkeling koopt voor buitenlandse
vrienden een Matruschka, het merk
waardige houten poppetje, dat de toe
rist als „typisch Russisch" wordt aan
bevolen. Het popje bevat een kleiner
popje, dat op haar beurt weer een
popje bevat, dat weer een popje be
vat
Er zijn Matruschka s, die men zo een
keer of zeven kan „ontmantelen"
Met een wat verveeld gezicht reiken
de meisjes achter de toonbank de
houten poppen aan de klanten. Soms
duurt het nogal even eer de ver
koopster begrijpt, dat het veeltalig
„meer" van de toeristen niet inhoudt,
dat er meer op tafel moeten komen
maar popjes met groter „inhoud".
De souvenir-afdeling is een sector
apart in Goem. Het eigenlijk koop
festijn speelt zich af in de stands,
waar de huisvrouw, trouw geas
sisteerd door echtgenoot en kinde
ren, dingen voor alle dag koopt.
Van de miljoenen Moskouse huis
vrouwen werkt een groot percen
tage overdag buiten de deur. De
zondagmiddag wordt dan de in
koopmiddag bij uitstek, waarop
het gezin gaat fourageren in de
binnenstad.
Gebeurtenis
Het doen van
waardevolle en
duurzame inko
pen is in het
Russische gezin
ook een gebeur
tenis. Veel min
der dan in het
westen zal men
er toe komen
goederen van
mindere kwali
teit te kopen
met „ergens in 't
achterhoofd" de
gedachteals
het op is zie ik
wel... De mees
te goederen zijn
zeer solide en
worden kenne
lijk gemaakt en
gekocht om ja
ren mee te
gaan. Dat geeft
vooral aan de
kleding een ze
ker tijdloos ka
rakter. De keu
rige zomerman
tel in Goem van
goede kwaliteit
en tegen een
vrij hoge prijs)
moet over een paar jaar nog
dienst doen en het pakje in de
etalage, dat wat stijfjes als
blikvanger optreedt, ook. Mo
dieuze uitschieters kan de kle
dingindustrie zich niet veroor
loven terwijl de schoenenmo
de weinig elegante schoen
tjes. heel weinig hoge hakken
ook een zeer bescheiden rol
speelt.
Maar de buitenlander, die zonder
enige haast met dichte drommen
Moskovieten een luchtbrug van
Goem wil oversteken naar de „af
deling cultuur" wacht dan toch
wel een verrassing. Kostbare pla-
aan haar telraam.
I Moskou is rijk aan fonteinen,
i ten met prachtige Russische mu
ziek, volksmuziek, volkszang, we-
j reldberoemde Russische dansen,
i waarvoor men thuis diep in de
portemonnaie moet tasten, gaan
hier voor even één roebel over de
toonbank.
En er wordt gekocht, want de be
volking van de Russische hoofd
stad legt een grote belangstelling
I aan de dag voor kunst en cultuur.
I Kunstvoorwerpen in Goem worden
even gemakkelijk aan de man ge-
bracht als moderne schilderijen
van de jonge Russische meesters.
Moskou kóópt.
I Dat is wel de hoofdindruk van een
j bezoek aan het unieke warenhuis
van de staat, waar wekelijks mil-
I joenenomzetten gemaakt moeten
worden.
De prijzen liggen niet hoog, maar
i gezien de lonen ook zeker niet
i laag. Vooral door het dubbelinko-
j men van man en vrouw slaagt het
Druk, zeer druk is het 's zondags
in Goem.
doorsnee gezin er in er behoorlijk
van „rond te komen".
Zondagmiddag 111 Goem, Moskou,
heeft iets van de sfeer van de
laatste week voor pakjesavond in
een Nederlandse stad. Verkoop
sters, die handen te kort komen,
kinderen met opgewonden ge
zichtjes, die speelgoed Spoetniks
„moeten", behulpzame echtgeno
ten, die miniatuur-treinen bewon
deren en huismoeders in zondagse
kleding, die zware pakken torsen.
Nog een laatste glas uit de (lau
we) limonade-automaat en dan de
run naar de Metro als sluitstuk
van het wekelijkse inkoopfestijn,
dat Amerikanen in de Russische
hoofdstad laconiek „doing Goem'"
noemen.
9 Vervolg van pagina 3.
Nu de jubileum-toto is afgelopen,
leek het ons aardig alle winnaars
van de diverse ronden eens te ver
melden.
Hieronder volgt de respectabele
lijst van al diegenen, die een klei
nere of grotere prijs ontvingen.
Met hen danken wij alle medewer
kers en medewerksters, die regel
matig meededen aan deze grote
strijd. Had u geen prijs? Jammer,
maar dan een volgend maal beter!
De toto's no. 1 en 2 werden ge
deeld door 7 personen. Ieder kreeg
22,50. Het waren: De heer J. v.
Welbergen 1019; mej. A. Verwool-
de 5569; J. B. A. v. Tooien 7344;
de heer P. Scheerders M.D.; R.
Bonewit 1002; G. Jurcka 5556; A.
Koudstraal 5627.
De toto's no. 3 en -4 werden door 8
personen gedeeld. Ieder kreeg
20,Het waren: D. Dob 5613;
JLC. Edelrjn 7219; C. v. d. Hengel
5583; J. Jonker 7015; S. Jorritsma
5652; A. Lankreyer 5569; A. Ot-
ten 7104; L. v. Son 5618.
Toto no. 5 ten bedrage van 80,
werd gewonnen door de heer R.
Bonewit uit Amsterdam, Burg. de
Vlugtlaan.
De toto's no. 6 en 7 met een totaal
bedrag van 160,— kwamen ten
gunste van bedrijfsleider Th. v.
Grunsven uit Vught.
De toto's no. 8 en 9 werden ge
wonnen door de heer A. Slijkhuis
uit Apeldoorn, Adelaarslaan.
Toto no. 10 moest worden gedeeld
door mej. A. Verwoolde uit 5569
en de heer B. H. v. Tiel uit 5659,
die beiden 40,ontvingen.
Een journalist bracht deze zomer
zijn vakantie door in Rusland, „uit
pure nieuwsgierigheid"zoals hij
zelf zei. Bij zijn vertrek hebben wij
hem gevraagd eens speciaal te
letten op het winkelen in Moskou.
Hierbij gaan zijn ervaringen.
Het is overigens een onderwerp,
dat ook elders de belangstelling
heeft, want nog maar enkele we
ken geleden liet de Nederlandse
I televisie beelden van Russische
.supermarkets" zien.
Zo moet het ongeveer gaan, op zondagmorgen.
Gaan we vanmiddag naar de GOEM, moedertje? vraagt de
kleine Pjotr Iwanowitch.
Ja, als je gehoorzaam bent
Gehoorzaam of niet, Pjotr zit een paar uur later met moeder,
de zusjes èn met vader in de metro. Vader óók, want inkopen
doen is in Moskou een feest voor heel het gezin.