„Zeventig jaar geleden
waren er al supermarts"
De heer W. Lust vertelt:
4
AH-FLITSEN
Een onzer medewerkers had een gesprek met de nu
80-jarige heer W. Lust, Dr. Kutger v. d. Loef straat 1,
Oostzaan, die als jongen van elf jaar als boodschappen
jongen heeft gewerkt in de eerste winkel, die Albert
Heijn de stichter van het bedrijf in Oostzaan had.
Er is niet zoveel veranderd, vindt de heer Lust, want
ook vroeger kon je van alles in die winkel kopen. Zelfs
klompen en koeientouw. En dat verkopen ze tegenwoor
dig in de supermarts niet meer
„Ze hebben het tegenwoordig over supermarkten
en da's een moderne uitvinding, zeggen ze dan. Maar
ach, meneer, wat is nieuw. Toen ik indertijd als loop
jongen in het eerste winkeltje van de ouwe Albert in
Oostzaan werkte, dat is la's kijken ik ben nou 80
jaar en ik was toen een jongen van een jaar of elf en
dat is dus 69 jaar geleden, toen ik daar als loopjongen
werkte, zeg ik, was het ook al een soort supermart.
Je kon d'r van alles krijgen. Sterker nog, je kon d'r
dingen kopen waarom je in die moderne winkels van
Albert Heijn niet hoeft te komen. Vraag nou 's om
klompen? Of om koeientouw? Of om een pot teer? Ze
hebben het niet. Maar in dat ouwe winkeltje in Oostzaan
was dat allemaal te krijgen. En nog veel meer.
Ik zal U vertellen, weet Uach nee, dat weet U
natuurlijk niet en ik maak me sterk dat zelfs de zoons
van de ouwe Albert dat niet weten. Ik bedoel die siga
renwinkel, die Albert Heijn toentertijd nog in Amster
dam heeft gehad. Dat was in de Haarlemmerstraat, ik
ben d'r meermalen geweest, want later heb ik nog voor
'm gewerkt als sigarenmaker. D'r hing daar een touw
in de winkel met prijzen. Als je een dubbeltje sigaren
kocht, mocht je een zakje met een prijs van dat touw
trekken. Wat zegt U? Kan je tegenwoordig bij Albert
Heijn ook nog prijzen verdienen? Ja, met puzzels. D'r
hangt nou geen touw meer in die super-winkels. Even
zogoed waren d'r leuke prijzen bij, de hoofdprijs was
een portemonnaie met een tientje, een mooi bedrag
voor die dagen.
Ja, dat is allemaal al puur zo'n tijd geleden. Ik herinner
me nog best hoe ik aan dat baantje kwam. Ik was van
school gestuurd, moet U weten. Waarom? Nou, ik kon
niet zo goed leren. Of misschien wilde ik ook wel niet
leren, dat weet ik allemaal niet zo goed meer.
Maar in ieder geval, ik stond op straat in de buurt van
die winkel toen Albert Heijn naar buiten kwam. Hij
zegt: „Moet jij niet naar school, Willem?" Ik vertelde
hoe de vork in de steel zat. Hij zegt: „Ik heb dan wel
wat voor je te doen, kom maar binnen". Nou, en op zo'n
manier ben ik daar eigenlijk blijven hangen. Ouwe
Albert ging het dorp in om de boodschappen te note
ren. ik bracht de boodschappen weg. Of hij ging op
bezoek bij winkels in dorpen in de omtrek. Want hij
grossierde toen ook al.
Weet U, dat Albert Heijn de eerste in Oostzaan was die
op een fiets reed? Een moderne fiets, bedoel ik dan.
D'r waren wel fietsen, maar dat waren van die dingen
met zo'n groot voorwiel en een klein wieltje, zo'n rijks
daalder van achteren. Ik moest die fiets voor hem halen.
Uit Purmerend. Een hele tippel, heen en terug, ik was
bek af. 's avonds. Ja, natuurlijk, ik heb met dat ding
gelopen, wat dacht U nou, fietsen kon ik ommers niet?
Ik verdiende als loopjongen 40 cent in de week. Daar
doen ze het tegenwoordig niet meer voor, maar ja, dat
waren andere tijden moet U denken, hé. Veertig cent
was voor een jongen van elf een heel bedrag. Af en toe
kreeg ik 's een boodschappie mee voor m'n moeder. En
als m'n klompen stuk waren kon ik zo nieuwe pakken
uit de kelder.
Nee, naar school ben ik na die tijd niet meer geweest,
maar lezen en schrijven heb ik toch geleerd. Van wie?
Van de ouwe Albert. Hij had al gauw in de gaten dat
ik niet zo best met potlood overweg kon en hij zei:
„Dat kan niet, Willem, kom vanavond maar 'es bij me".
Ik zal U zeggen, wat ze me op school niet konden bij
brengen, lukte nou wel. In een paar maanden kon ik
behoorlijk lezen en schrijven. Elke avond ging ik naar
z'n huis om les te halen. Ik knapte ook wel 's een klus-
sie op, natuurlijk, zo 's avonds. Z'n fiets opknappen. Of
z'n tuba poetsen. De ouwe Albert speelde namelijk in
het plaatselijk fanfarekorps.
Ik heb een jaar of vijf in de winkel gewerkt. Eerst
achter een kar. Later bracht ik de boodschappen weg
in een hondenkar, maar dat heeft niet lang geduurd,
want toen kwam er een paard en wagen. Toen de zaken
zich uitbreidden, want dat ging erg snel, er kwam eerst
een filiaal in Purmerend en later nog in andere plaat
sen, kon ik het niet meer volhouden. Ik was nogal
klein, ziet U, en niet zo heel erg sterk. En als je bood
schappen moest wegbrengen naar Landsmeer of Ilpen-
dam, was je 's avonds puur loof van het trekken aan de
riemen. Ja, dat gebeurde met een boot, te water kwam
je toentertijd verder weg dan over land.
Later ben ik stratemaker geworden bij de gemeente.
En nou woon ik bij m'n zuster in de v. d. Loefstraat.
Ja, dat is allemaal een tijd geleden en die zaak van
Albert Heijn heeft wel een geweldige opgang gemaakt.
Maar nog steeds kan ik dat eerste winkeltje hier in
Oostzaan zo vóór me halen, compleet met koeientouw,
teer en klompen. Want ik zei U al, ze hebben het
tegenwoordig over supermarkten en da's een moderne
uitvinding, zeggen ze dan, maar ach, wat is modern,
da's net zo lang als het breed is.
WIJN
CIIRUSFRUIT
AMANDELEN
SPECERIJEN
VROCHTENCONSERVEN
DEI CATESSEN
VlSCONSEPVEN I
uiSPiCDunENl
WIJN
CAASPROOUWN
WA.NOIEN
SARDINES
OEIICAlESSEN
R07 JNEN
gfdpdogoe
VUGES
HAZELNOTEN
CITRUSFRtlT
CITPLSvauCHTSAPPEN
EN-CDNSEfivEN
GBQNQNOTtM
«3EEF TCONSEBVENjjl
llAASPRCOUKTENl
|vis:dnse«ven
delicatessen]
1IAA0-
CGNSER>EN' 1
GE0R00G0E
ABRIKOZEN
ROZIJNEN
AMANDELEN
WVesf
CANADA
- Midden
jwiJN -vcrpakkingsmateriaa"]
VERPAKKINGSMATERIAAL
ClIRUSVRUCHTSAPPEN
EN-CONSERVEN
RIJST thee
6R0N0N0TEN
H0MNG-GEM8ER
[TARWEBLOEM
1 HONING j
InaiSCOnsERVEnI
I'ASWEBLOEM
GPOENTENCDNSEiiVENl
KAASPROOUKTEN
DELICATESSEN
RIJST
ZALM
PILCHARDS
IRABCONSERVEN
VRUCHTEN-
CONSERVEN
THEE
CHINA
GEORDOGOEAPPELS
HAZELNOTEN
ZUIDVRUCHTEN
AMANDELEN
WALNOTEN
TOMATENPUREE
VRUCHTENSAPPEN
PILCHARDS
vRUCHIENCON-
SERVEN
GARNALEN -
CONSERVEN
|honng|
•XvXlWFFiElvXv
ctcAoK;.-^
:::::::::-^>T)sa8diTsi
IgronondienI
-1 s OEOAI
GEMALEN
COCOSNOOI
COCOSOUE
ANANASCON-
SERVEN
KONGO
SARDINES
GE0R0DG0E
VIJGEN
T SP£CERiJtN[;
ISPECERI.-nI
[koffie
'ZUi&Mes r
[THËË
cerijehI
I KOFfif I
ICACAC
ZWOMr.RfJf*:
I PIlCHAROSl
THEE
GEMALEN
CDCOSNCOT
COCOSOUE
SPECEBI.E N
WIJN
AMANDELEN
HAZELNOTEN
GEC300G0E APPELS
tomatenpuree
OELICAIESSEN
CITOUSFSU'T
GR0N0N0TEN
GEDROOGDE
ABRIKOZEN
GECROGGCE
PRUIMEN
ROZIJNEN
VRUCHTEN.
CONSERVEN
THEE
SPECERi.EN
palmolie
GEDROOGDE
PRUIMEN I
6EOROOGOF ABRIKOZEN
GE0R00G0E PRUIMEN
ROZIJNEN
Uit alle delen van de wereld voert Albert Heijn voor ruim vijf miljoen kilo aan grondstoffen en produkten in.
