Achter de schermen van Amstelveen
De „eersteling" van O. B. ét O.
A H - F L I T S E N
De tiende Supermart heeft een aantrekkelijke sortering
speelgoed en plastics.
Voor het eerst in een Supermart een delicatessenafdeling.
Al is het al weer enkele weken geleden, dat wij de grootste en kelen uit de schappen weer aan te
meest moderne supermart van ons hebben bezichtigd, wij willen ^urt w^er me^ic/mle, datT
toch niet nalaten u te vertellen wat er op „Zaandam eigenlijk kortst mogelijke transportafstand
„achter de schermen" is gepresteerd. moet worden uitgedacht.
Voor u me
dewerkers van
het grote AH-
concern
willen wij eens
„uit de school
gaan klappen
om u een in
druk te geven
hóe de laatste
van de nu in
totaal tien Al-
bert Heijn su-
permarts in ons
land door
de afdeling
O.B, O. (on
derzoek, bouw
en ontwikke
ling) onder het
dictoraat van
de heer J. van
Meer tot stand is gekomen.
Shopping centers
Enkele jaren geleden rees op
Zaandam de gedachte eens uit te
kijken naar de mogelijkheid een
AH-Supermart te vestigen in een
„shopping-center". Dit is in rede
lijk nederlands vertaald het begrip
WINKELCENTRUM.
De heer A. Heijn Jzn. heeft zich
persoonlijk ingezet om het shopp
ing-center, dat aanvankelijk veel
kleiner was opgezet, een grotere
allure te laten geven.
Van alles wat
Na ampele besprekingen en uitge
breide research trachtte men te be
reiken, dat de consument een Bijen
korf naast een kinderbewaarplaats en
een postkantoor naast een supermart
zou kunnen aantreffen. Om maar
eens iets te noemen!
En als u nu mocht denken, dat dat
alles is, dan nog even het volgende.
Ook een modemagazijn, een parkeer
terrein en een politiebureau krijgen
een plaatsje in zon projekt, terwijl
dit winkelcentrum ook nog een kul-
tureel centrum kan zijn.
Rondom het „Binnenhof"
Ten Z.O. van het grote „Plein
1960" was de plaats gemerkt,
waar Albert Heijn zijn tiende en
meest moderne supermart zou
gaan bouwen. Geheel naar ameri-
kaanse „shopping-center-ideas"
werd er een parkeerterrein aan
gelegd, waar met de uitbreidings
mogelijkheden meegerekend 2000
auto's een parkeerplaats kunnen
vinden. De opzet van het Amstel-
veense centrum is, dat mensen uit
alle lagen van de bevolking gaan
winkelen in de wel 60 a 70 grote
winkelbedrijven.
De omvang van dit winkel
centrum begrijpt U pas ten
volle als wij U vertellen, dat
wanneer U met de liniaal de
lengtes van de ruime etalages
zou opmeten, U een „wande
lingetje" van anderhalve kilo
meter voor de boeg zou heb
ben. Over het eerste shopping-
center van ons land zouden
wij U nog veel meer kunnen
vertellen, als er nog niet an
dere zaken van beduidend
meer importantie bij het op
zetten van SM-Amstelveen
aan het Binnenhof 61-63 aan
dacht zouden vragen.
ruimte en de diverse machines. Dit
om tot een juiste lay-out te ko
men.
Routing
Als U in een zelfbedieningswinkel
gezellig langs de stellingen vol
artikelen rondwandelt en kóópt,
heeft U er hoogstwaarschijnlijk
geen idee van, dat de wijze van
opstelling en indeling vaak een
enorme problematiek kan schep
pen. Dit noemen wij het onder
zoek naar de juiste „routing". In
begrijpelijke termen uitgedrukt
betekent dit eigenlijk, dat de klant
op een logische en bovenal ge
makkelijke wijze door de winkel
moet worden geleid.
En dat niet alleen. Want ook de
aanvoer van groente, vlees en
kruidenierswaren naar de koelcel
len en door de verwerkingsruim
ten naar de verschillende verkoop
afdelingen heen, wordt in de pro
blematiek van de routing begre
pen. En hierbij moet U zich eens
realiseren, dat op een dag in een
dergelijke winkel wel 40 ton goe
deren moeten worden kunnen ver
plaatst
Volgens onze SM-normen moet er
een universele routing in een win
kel bestaan om alles naar wens te
doen funktioneren. Dit zowel wat
de „klantenstroom" betreft als de
meest economische wijze om de
door de consument gekochte arti-
Experimenten
Als men deze problemen heeft op-
elost zijn wij eigenlijk al lang be
land bij het werk van de lay-out-
mannen. Deze laatsten ontwerpen
de definitieve vormgeving van de
supermart. Er worden door hen
lay-outschetsen en inventarisinde-
ingen gemaakt. Zo ook weer bij
Amstelveen. Toen de pandtekening
was bestudeerd, ontwierp men een
algehele indelingsschets.
Bij Amstelveen hebben wij ons aan
een aantal experimenten gewaagd,
want voor het eerst in onze SM's
is een speciale gebak- en delica
tessenafdeling ingericht. Niet zo
maar, neen, het moest iets aan
trekkelijks worden. Contrasten in
kleuren was één van de zorgen die
daar bij kwamen.
In deze zaak zult u dan ook juist
dóór die prachtige kleurenkombi-
naties diverse winkeltjes in die
éne grote supermart aantreffen.
Een lectuurafdeling en een ver
koopruimte kruidenierswaren, een
groente- en fruitafdeling, een sla
gerij en een delicatessenzaak, dro
gisterij en bakkerij en een schoen
reparatie-ontvangstafdeling.
Kortom aan een tiental winkel
tjes in een grote Albert Heijn Su
permart geeft de lay-outman het
juiste plaatsje. Ook draagt hij er
zorg voor dat het „gezellig aan
doet".
Research
Voordat een aannemer zijn werk
lieden opdracht kan geven om te
assisteren bij het feestelijke in de
grond slaan van de eerste paal
heeft men op een architectenbu
reau al maanden lang hard ge
werkt om de bouw zo grondig mo
gelijk voor te bereiden en zo vlot
mogelijk van stapel te laten lopen.
Zo ook op ons hoofdkantoor.
Na de studie over de vestigin
plaats die onze afdeling markt
onderzoek heeft gepleegd, is en
wordt research verricht op het ge
bied van de inrichting en samen
stelling van het assortiment, de
indeling van de verkoop- en werk-
T N HET KADER VAN de openingsfestiviteiten van de tiende Supermart
in Amstelveen kregen alle Amstelveense bruidsparen die op deze dag in
het huwelijksbootje stapten een leuke verrassing in de vorm van een fleurige
fruitmand uit handen van de heer K. R. op de Beek, verkoopsspecialist-
Supermarts.
In de afdeling vers vlees en vleeswaren heeft men een keur uit
80 verschillende soorten.
echter de levertijden van vele in
ventarisstukken langer waren dan
verondersteld. En buiten de lever
tijden om, wat dacht U van de
verscheidenheid
Want u ziet check-outs en kassa's,
koelvitrines en weegschalen, stellin
gen, draadmanden en prijskaarten.
Maar wat bevindt zich nog achter
de schermen? Tientallen meters
nauwkeurig berekende magazijnstel
ling, tafels om daarop het verse
vlees in een smakelijk biefstukje of
runderlapje te snijden, gekoelde rol-
lenbanen om op de meest hygiënische
manier het vlees naar de vitrines te
leiden. En wat dacht u van lardeer-
naalden voor de lever en touw om
een runderrollade zijn bekende vorm
te geven? En van machines om zo
wel groente, vlees en vleeswaren in
te pakken en te beprijzen?
Er wordt met grote nauwkeurigheid
gekocht. Ons bedrijf wenst alleen
machines, welke up to date zijn en
klant, personeel en bedrijf ten goede
komen. Het staat er zo eenvoudig,
maar in werkelijkheid is het een taak
voor iedereen die met de supermart
in al zijn vormen te maken heeft van
uiterste zorg. En Amstelveen hééft
gekregen. Met ruime maat. In alle
opzichten heeft men gedacht en ge
handeld in het groot. Technisch
zowel bouw- als elektronisch ge
zien was dat ook het geval.
Wanneer U bij de technische men
sen op bezoek zou gaan, loopt U
de kans een duizeling te krijgen
van de waarlijk astronomische ge
tallen die Amstelveen heeft te
weeggebracht. Maar liefst 5000
meter verlichtingsdraad en nog
eens 5 kilometer andere kabels,
snoeren en draden waren er nodig
om technisch gezien Amstelveen
letterlek het licht te doen zien.
Voor het eerst werden er ameri-
kaanse import koelmeubelen toe
gepast, hetgeen weer met zich
Hindernissen
En juist de grootte van deze SM
heeft voor ons bedrijf weer nieuwe
problemen opgeleverd waar een
afdoende oplossing voor moest
worden gevonden. Onze verkoop
afdeling en haar specialisten kre
gen ook een portie problemen toe
bedeelt! Want wat wel het meest
opvallend is betreffende de ver
koopmogelijkheden van de super-
mart-artikelen is, dat men in ons
land op een buitengewone wijze
vergeleken bij de andere europese
landen met handen en voeten ge
bonden is aan uitermate strenge
wetten en bepalingen. Amstelveen
verkoopt ijs, maar dat mag zo
maar niet. Want er is een zoge
naamd ïjsbereidingsbesluit! In een
eenvoudige bakkerij moet alleen
voor de verkoop al een gediplo
meerde bakker staan!
Diploma's en vergunningen zoals
voor „de kleinhandel huishoudelij
ke artikelen" en „kleinhandel
groente en fruit" zijn beslist nood
zakelijk. En dan bent U er nog
lang niet. Om de supermart-perso-
neelsbezetting kompleet te krijgen,
moet ook de slager, kruidenier en
drogist een diploma bezitten.
Dan pas kan er verkocht worden,
zult u als AH-medewerker of ais leek
denken. Maar helaas, ook de ver
koopzijde brengt O.B. en O. nog wel
eens in moeilijkheden. Want hoe
denkt u een schitterend geplande dro
gisterij-afdeling vol artikelen te zet
ten als u deze laatste maar uiterst
moeilijk kunt inkopen? Heus, men
heeft van de zijde der leveranciers
en fabrikanten wel eens bezwaren,
omdat deze groep vaak denkt: „mijn
handig lipstickje zal wel naast een
pak Omo of een fles limonade staan".
Zó denkt men vaak. Aan ons dan de
taak hen van het tegendeel te over
tuigen!
Vanzelfsprekend zult U begrijpen,
dat het een onmogelijke taak is
alle facetten welke bij het opzet
ten van een SM naar voren ko
men, te belichten. Niettemin ho
pen wij, dat U een beeld heeft ge
kregen van de werkzaamheden die
onze „toekomstwerkers" van O.B.
O. moeten verrichten vóór een
supermart zoals Amstelveen er
een is, „bestaat"! En dat was dan
de bedoeling!
Toekomstwerkers
De lay-outmannen hebben dan hun
taak grotendeels volbracht en
werken weer vol zorgzaamheid
aan een volgende supermart. Het
zijn met recht „toekomstwerkers",
want Amstelveen was nog lang
niet open of deze mensen werk
ten al aan AH-Supermarts voor
1963! Toen werkten anderen weer
aan het Amstelveense projekt. Om
maar eens iets te noemen: de om
vangrijke inventaris moest bespro
ken en gekocht worden.
Voorwaar, geen kleine taak. Had
de afdeling voorbereiding lay-out
de inventarisplanning in handen,
de afdeling inkoop-inventaris moet
maar zien dat het in Amstelveen
kwóm. En op tijd.
Dat laatste bracht vele zorgen met
zich mee. Tot genoegen van velen
is de vijfdaagse werkweek enige
tijd geleden ingetreden, waardoor
meebracht, dat deze SM van on
geveer 960 m- oppervlakte 2y2
kilometer koelleiding door de win
kel en verwerkingsruimten heeft
lopen. Het verlichtingsschema is
een hoofdstuk apart. De electrici-
teit welke Amstelveen in één uur
afneemt is voldoende om in een
dorp als Hindeloopen of Cadzand
in alle duizend huiskamers een uur
lang een huiskamerlamp te laten
branden
Berekeningen
Langzamerhand heeft U nu een
indruk gekregen van dit werkelijk
grote projekt. Toch bevindt zich
bij de grote groep „achter de
schermenwerkers" nog een aantal
die door en met hun werkzaam
heden niet goed of nimmer in de
publieke belangstelling komen te
staan. Hierbij doelen wij op de
genen die de begroting, een renta-
biliteitberekening of een bouw-
planning maken.
Ook zij hebben grote proble
men op te lossen betreffende
de geschatte totale kosten, de
berekening of een supermart
na zijn voltooiing economisch
gezien het bedrijf waardig is
of dat „de bouw" op tijd op
geleverd kan worden. Denkt
U zich maar eens in ,dat een
supermart als Amstelveen
feitelijk zichtbaar in een drie
maanden bedrijfsklaar uit de
grond werd gestampt!