Mededelingen uit de rede van
A.H.'s president-commissaris
Huwelijk
Uii jaarverslag 1960:
Korte beschouwing over de mogelijke
ontwikkeling van detailhandel
GEHUWD
Jumelage-gangers op bezoek
Spreekuur
2
AH-FLITSEN
Personeelsorgaan van Albert Heijn N.V. Zaandam
18e jaargang No. 7 Juli 1961
Verantwoordelijk eindredakteur: J. PH. IJPMA,
personeelschef produktiebedrijven
Redakteur: L. J. A. S. KLOOS (toestel 419)
Aan dit nummer werkten mee:
M. Barrette, J. Ph. Bartelson, A. Besterveld, J. Boon, J. Bree-
schoten, mej. C. Buntsma, H. Eijben, J. Hartog, A. v. d. Hazel,
J. Janse, T. Kuyt, J. J. M. v. d. Meer, J. M. Overmeer, C.
Schot, D. Verdonk, J. Zeeman en H. J. J. van Zijl Jr.
Druk: Ramshorst, Wormerveer.
Cliché's: Zaanl. Industrie, Zaandam.
^\P MAANDAGMORGEN 26 JUNI heeft de president-com-
missaris van Albert Heijn N.V., prof. mr. dr. G. M. Verrijn
Stuart, op de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhou
ders op het Hoofdkantoor, onder meer een uiteenzetting ge
geven over een tijdelijke onderbreking van het klantenobligatie-
systeem. Hieronder vindt U enkele van de voornaamste punten
uit zijn rede.
In de loop van 1955 ging Albert
Heijn over tot invoering van
een vrijwillig spaarsysteem. Het
was nl. gebleken, dat de klan
ten er prijs op stelden in de ge
legenheid te worden gesteld
met betrekkelijk kleine bedra
gen te sparen.
Bij andere detailbedrijven kent
men dit sparen ook, maar dan via
een kortingssysteem. Het gevolg
daarvan is, dat de korting uiter
aard in de prijzen is verrekend en
dat alle klanten de hogere prijs
moeten betalen, ook die klanten
die niet in het sparen geïnteres
seerd zijn. Albert Heijn heeft zich
welbewust niet op dat systeem ge
baseerd. Het systeem van de
laagst mogelijke prijzen (nettoprij-
zen) mocht niet aangetast wor
den, omdat Albert Heijn geen
spaardwang op de huisvrouw wil
de leggen. Ieder moest volkomen
vrij zijn om te sparen of niet te
sparen.
Teneinde dit doel te bereiken werd
het vrijwillig spaarsysteem inge
voerd. Zoals bekend, heeft de klant
gelegenheid voor iedere gulden,
die voor boodschappen wordt be
steed, een zegeltje van 10 ct. te
kopen. Deze zegeltjes kunnen in de
AH-winkel weer omgewisseld wor
den in contanten. Klanten die een
vol boekje met 490 zegels S. 10 ct,
inleveren, ontvangen hiervoor een
bedrag van 52,zodat Albert
Heijn voor het ter beschikking
hebben van het geld een rente be
taalt van 3,per boekje.
Daarnaast werd in 1955 de klant
tot nadere aankondiging in de ge
legenheid gesteld tegen inlevering
van een vol boekje een obligatie
van nom. 50,te verkrijgen in
plaats van contanten. Deze obli
gaties hebben een vaste rente van
4 en zijn bovendien winstdelend
extra rente voor elk vol
procent dividend boven 5 op
gewone aandelen).
Hiermede werd bereikt, dat de
klant geld kon beleggen in het
bedrijf van A.H. en daarmede in
direct profiteerde van de gunstige
bedrijfsresultaten. Uiteraard is bij
de invoering van dit systeem over
wogen, dat het niet waarschijnlijk
zou zijn, dat dit systeem voor on
beperkte duur gehandhaafd zou
kunnen worden. Bij de toen ge
maakte investeringsprognose bleek
echter wel, dat voor een aantal
jaren de binnenkomende gelden
voor de financiering van de uit
breiding van het bedrijf aange
wend zouden kunnen worden. Hier
bij speelde vooral een rol het feit,
dat er een aantal projecten uitge
voerd moesten worden, die een tij
delijke extra vraag naar kapitaal
zouden veroorzaken (o.a. financie
ring distributie-centrum).
Zoals bekend is de uitgifte een
groot succes geworden en heeft
een groot deel van onze klanten
deelgenomen in de obligatielenin
gen. Zij hebben daardoor een waar
devol bezit gekregen, dat naar on
ze verwachting een reeks van ja
ren een behoorlijk rendement zal
opleveren. Naar schatting zal uit.
1961 een bedrag van ca. 43 mil
joen nom. in omloop zijn.
Bij de prognose van de kapitaal
behoefte is gebleken, dat ons be
drijf naar alle waarschijnlijkheid
bij een evenwichtige financiering
in de eerstkomende jaren minder
behoefte zal hebben aan kapitaal
dan bij ongewijzigde voortzetting
van het klantenobligatiesysteem
ter beschikking zou komen.
Als gevolg van deze overwegingen
is daarom besloten het klantenobli
gatiesysteem tijdelijk te onderbre
ken, waarbij het uiteraard thans
nog niet te zeggen is hoe lang deze
termijn zal duren. Dit hangt met
name af van de toekomstige ont
wikkeling en groei van het be
drijf. De klanten zullen nog tot en
met 31 januari 1962 gelegenheid
hebben boekjes in te leveren ter
verkrijging van een klantenobliga
tie en/of spaarobligatie. Na deze
datum zullen dus voorlopig alleen
contanten verkregen kunnen wor
den bij inlevering van zegels.
Het spaarsysteem als zodanig
blijft ongewijzigd. De gelegenheid
tot sparen via de spaarzegels blijft
dus bestaan. Voor een vol boekje,
waarin 490 zegels a 10 ct geplakt
zijn, wordt 52,— uitbetaald, dus
een rente van 3,vergoed.
AH heeft ook nu besloten geen
kortingsysteem in te voeren, maar
met de laagst mogelijke prijzen te
blijven werken. Invoering van een
kortingsysteem of een verkapt
kortingsysteem via een hogere
waarde van een boekje, zou onher
roepelijk moeten leiden tot verho
ging van de prijzen, zodat ook een
klant, die niet zou sparen, méér
zou moeten betalen dan voorheen.
A.H. meent, dat een klant vrij
moet zijn in haar keuze van spa
ren of niet sparen. Beide catego
rieën klanten betalen dezelfde lage
prijzen. Wenst de klant te sparen,
dan kan zij dit dus doen door de
aankoop van zegels (bij elke 1,
aan boodschappen een zegel van
10 ct.) evenals dit voorheen het
geval was.
Tot ons genoegen kunnen wij U
mededelen, dat mej. Carly Heijn,
dochter van de heer en mevrouw
G. Heijn-Bachigaloupi-Tourniaire,
op 1 juli j.l. in het huwelijk is ge
treden met de heer Ds. E. J. Kui
per.
Foto links: Het viertalige gezel- I
schap verlaat het O.G. op weg
naar de produkticbedrijven.
Foto rechts: Het „koele" zitje in I
de wijnkelder viel in de smaak.
M EDERLAND BEZAT AAN het begin van dit jaar 2252 zelf-
I* bedieningswinkels; twee jaar daarvoor, in 1959 dus, 1148
zelfbedieningswinkels en tien jaar daarvoor, in 1949, één zelf
bedieningswinkel. In 1959 waren er al 50 supermarkets in ons
Jand; de cijfers voor 1960 zijn nog niet bekend. Een dergelijke
explosieve ontwikkeling op het gebied van de distributie van
levensmiddelen is nog nooit eerder voorgekomen. Er zijn twee
redenen aan te wijzen die de oorzaak zijn geweest van deze
sterke beweging.
Het zelfbedieningssysteem stelt de
detaillist in staat die verhoging
van de produktiviteit te bereiken,
die nodig is om de steeds stijgen
de kosten op te vangen.
Het zelfbedieningssysteem en ze
ker de supermarket bieden de mo
derne huisvrouw een groot as
sortiment, zowel in de diepte als
in de breedte, waaruit ze in volle
dige vrijheid en zelfstandigheid in
haar eigen tempo haar keuze kan
maken. Gezien het samengaan van
de economische noodzakelijkheid
en de psychologische wenselijk
heid van het zelfbedieningssy
steem zal zeker het aantal super
markets, maar ook het aantal
zelfbedieningszaken in allerlei
takken van de detailhandel (dro
gisterij, textiel, schoenen, ijzerwa
ren en huishoudelijke artikelen)
binnen zeer korte tijd zeer sterk
stijgen.
Ondernemersschap
Deze ontwikkeling zal aan de de
taillist tal van eisen stellen, die
alle eigenlijk terug te brengen zijn
tot één begrip: het ondernemer
schap. Slechts die ondernemers,
die niet mee willen doen aan een
verdere devaluatie van het begrip
„ondernemer", zullen de nieuwe
ontwikkelingen kunnen „bijbenen".
Immers, in 1959 werd in 5 van
het aantal kruidenierswinkels in
Nederland het zelfbedieningssy
steem toegepast; in 1961 zal dat
in 10 van de zaken het geval
zijn, terwyl in die winkels in 1959
15 van het totaal omgezet werd
en naar verwachting in 1961 33
De fabrikant van de artikelen, die
in de nieuwe detailhandelonderne
mingen verkocht zullen worden,
zal zich moeten realiseren, dat de
massadistributie mogelijk is ge
maakt door massaproduktie, maar
dat deze distributie daaraan ook
weer nieuwe eisen stelt. Vooral op
het gebied van de verpakking, de
presentatie en de reclame leven
vele wensen. Zo zou b.v. het ver
melden van de verkoopprijs op de
verpakking de detaillist enorm
veel werk kunnen besparen.
Telers van groente, fruit en aard
appelen zullen ervaren, dat er ook
aan hun produkten eisen gesteld
zullen worden, die voorheen
slechts aan industrieprodukten ge
steld werden. Standaardkwalitei
ten en klein-verpakking zijn
slechts enkele van deze eisen.
Verpakking
De producent van verpakkings
materialen en verpakkingsmachi
nes zal bij deze ontwikkeling een
zeer belangrijke rol kunnen spe
len. Verpakkingen, die de detaillist
groothandel en industrie, arbeid
kunnen besparen, zoals eenmalig
glas en overdozen met trekband,
zullen hierbij niet vergeten mogen
worden.
Meer overleg
Tussen stedebouwkundigen, archi
tecten en detailhandel zal meer
contact en overleg in veel vroeger
stadium van hun plannen moeten
plaats vinden, opdat men rekening
kan houden met de eisen die de
ontwikkeling van de detailhandel
stelt aan de winkelpanden.
De vooruitstrevende ondernemers
in de detailhandel zullen bij hun
streven naar modernisering vele
hindernissen tegenkomen, die ge
baseerd zijn op sommige verouder
de bepalingen in bijv. de vesti
gingswet, de vleeskeuringswet en
de winkelsluitingswet. Van de
overheid en de publiekrechtelijke
bedrijfsorganen zal in de komende
tijd ook voor de oplossing van dit
probleem veel wijs beleid ge
vraagd worden.
In mei 1959 schreven wij over het
ontstaan en de ontwikkeling van
shoppingcenters in de Verenigde
Staten en het verval van de bin
nenstad en over pogingen om deze
binnenstad te redden. Wij stelden
toen de vraag of een dergelijke
ontwikkeling ook in Nederland te
verwachten zou zijn.
Verkeerscongesties
De factoren, die in de V.S. tot
deze ontwikkeling geleid hebben,
beginnen zich ook in Nederland
steeds duidelijker te manifesteren.
Verkeerscongesties in de steden en
zelfs op de autowegen zijn aan de
orde van de dag; het gebrek aan
parkeerruimte wordt steeds gro
ter, zelfs in de buitenwijken van
de steden; het aantal auto's is
sinds 1 augustus 1959 gegroeid
met 150.000, het verwachte totale
aantal voor 1 augustus 1961 be
draagt 600.000.
De gevolgen van het aanwezig zijn
van deze factoren worden al aan
wijsbaar.
Binnenstad
Het eerste shoppingcenter in Ne
derland, dat min of meer aan de
Amerikaanse definitie voldoet,
wordt in het najaar van 1961 in
Amstelveen geopend, enige andere
o.a. in Mariahoeve-Den Haag en in
Osdorp-Amsterdam zijn in studie
of worden gebouwd. De binnen
stad van Haarlem is, voorlopig als
proef, op zaterdagmiddag voor
het verkeer gesloten, maar dit is
slechts één van de vele maatrege
len, die nodig zijn om het pro
bleem binnenstad op te lossen.
Evenals in 1959 komen wy tot de
volgende conclusie:
Men zal moeten zorgen voor:
meer wegen die het doorgaan
de verkeer om de stad heen
leiden
zeer goede wegen naar en van
het stadscentrum
zeer veel parkeerruimte, zo
dicht mogelijk bij het winkel
centrum
additionele winkelcentra, die
zoveel mogelijk voldoen aan de
eisen, gesteld aan een goed
shoppingcenter, met
winkels, die zo ontworpen en
gebouwd worden dat „de toe
komst" erin gecalculeerd is.
Wereldreizigers
Onder de varensgastenvan de
gepensioneerden bevonden zich de
wereldreizigers, de heer en me
vrouw Holkamp.
Jaja, 8l/2 maand hebben zij door
gebracht bij hun kinderen en
kleinkinderen in Canada. In de
boot kon men oom Klaas er di-
rekt uitpikken door zijn Canadese
pet
We hadden er best willen blij
ven", was hun opinie.
Als men op gepensioneerde leef
tijd nog zo n reis kan maken, be
hoort men toch wel tot de uit
verkorenen. Wij hopen, dat u het
nog eens over kunt doen.
,Ik vraag me toch af wat die twee
daar uitspoken."
Geslaagd
De heer M. Heijnis (B,A.) heeft
een cursus gevolgd aan de Stich
ting Landelijke Vakopleiding Schil
dersbedrijf. Voor het leerling
examen dat hij daarvoor heeft
afgelegd is hij kortgeleden ge-
Onze hartelijke gelukwensen.
"I.-
13-7: de heer J. J. Keune (C.F.)
met mej. N. Flipse.
Een groep van 50 deelnemers aan de Jumilage heeft op donderdag
middag 29 juni 1961 een bezoek aan de produktiebedrijven gebracht.
Het waren de officiële delegaties uit Engeland (Hammersmith),
Frankrijk (Boulogne-Billancourt), Duitsland (Xeukölln), België (An-
derlecht) en Nederland (Zaandam).
Na een welkoms woord van de heer
G. J. Heijn maakte het gezelschap
een rondgang door de produktie-1
bedrijven in 4 groepen o.l.v. de
heren H. K. Engel, P. C. Vink, A.
v. d. Hazel en L. J. A. S. Kloos.
De excursie vond zijn sluitstuk in
de wijnkelder waar dranken wer
den geserveerd.
Burgemeester Lasson van Neu-
kölln (W.-Berlijn) dankte namens
de gasten voor het bezoek, waar
van men naar hij zei zeer
had genoten.
De personeelschef van de pro
duktiebedrijven. de heer J. Ph.
Ypma. heeft een wekelijks spreek
uur vastgesteld. Het is op maan
dagmiddag van 16.00 tot 17.00
uur. Terwijl het natuurlijk van
zelf spreekt, dat de heer Ypma
ook op andere dagen en uren te
I spreken is, is dit uur speciaal ge-
j reserveerd voor personeelsleden,
die een onderhoud wensen.