Kopers en koopgewoonten
in Zuid-Afrika's binnenland
0"',
voor AH kaas
Meer ruimte
Afscheid van oud-gedienden
AH-FLITSEN
Van Leliegracht tot Shya Lo Ncubu
QEREGELD WORDT MIJ GEVRAAGD door de vele briefschrijvers uit Nederland, of
er een groot verschil is tussen, het leven en zaken doen in Nederland en in Zuid-Afrika.
Eén vroeg mij zelfs: ,,Is er nu veel verschil tussen het AH-filiaal aan de Leliegracht en die
winkel van jullie daar bij Shya Lo Ncubu?
Wanneer men een vergelijking in details gaat maken, dan Als wij voor inspectie in een winkel
zijn er inderdaad grote verschillen. Kijkt men alleen naar de komen, dan wacht iedereen rustig een
grote lijnen, dan is er geen verschil. of '"'cf ',ot,dat "ff,*,Mr_z»n- 5™
gaat de handel weer door. no vend ten
heeft men dan weer stof tot praten
over alles wat de witmensen gedaan
hebben.
Vernieuwingen in de VA
Het voormalige Keg's
kaaspakhuis, gelegen in
de hoek Provinciale weg-
Hoogendijk te Zaandam,
zal voortaan dienst doen
als opslagplaats voor A.H.
kaas.
Dit pand is gehuurd, daar
ons eigen kaaspakhuis
alweer te klein wordt. Ook
de verzorging en controle
van de kaas blijft in han
den van de verhuurder en
zijn medewerkers.
Expeditie naar de filialen
zal echter via onze eigen
kaasafdeling geschieden.
Van een tot twee worden de win
kels gesloten. De chef, die erg op
zijn vrije tijd staat, jaagt zijn klan
ten dan de deur uit en deze wach
ten buiten rustig tot twee uur om
dan door te gaan met hun inkopen.
Immers, die winkel daar ergens in
dat wilde land van Transvaal, die
midden tussen de bergen staat,
met uitsluitend zwarte klanten,
die nog net zo leven als hun voor
ouders honderd of tweehonderd
jaar geleden, moet evenals die
winkel in het hartje van Amster
dam omzet hebben. En die winkel
moet evenals het Leliegracht-fi
liaal in omzet vooruit gaan. En de
balans van die winkel moet klop
pen.
En als die zwarte chef het
wel gelooft en niet de moeite
neemt om zijn nieuwe artikel
naar voren te brengen, dan zal
hij, juist zoals zijn Nederland
se collega, wanneer deze niet
actief is, in moeilijkheden ko
men. En evenals de AH-chef,
moet ook de chef in Shya Lo
Ncubu service geven. Zoals U
ziet: de hoofdlijnen zijn het
zelfde, de details echter totaal
verschillend.
Van heinde en ver
Laat ik eens iets vertellen over
de wijze waarop men hier die
primitieve klanten service
geeft. Zij komen van heinde en
ver naar de winkel. Vaak heb
ben zij dan een bergtocht ach
ter de rug van twee uur.
Op de eerste plaats heeft de klant
dan behoefte aan rust. Hij gaat
tegen de toonbank hangen, zegt
niets en wenst ook niet gestoord
te worden. Niemand vraagt hem
wat en hij kijkt maar rond.
Om de dorst te lessen, die hij op
zijn lange tocht gekregen heeft
zorgt de chef er voor, dat er op
de toonbank een emmer water
staat met een bakje om uit te
drinken. Alle klanten drinken
broederlijk uit datzelfde bakje.
Het kan zijn, dat iemand een brood
koopt en dit in de winkel opeet.
Hij doopt het brood dan steeds in
de emmer water, het is dan beter
naar binnen te werken. Natuurlijk
drijft het water dan vol brood
kruimels, maar dat vindt niemand
erg.
Het inpakken van de boodschap
pentas is ook hier een vorm van
service. De tas bestaat in dit ge
val uit een grote doek. Voor het
inpakken van die doek is een ze
kere routine vereist, omdat de
klant haar boodschappen op het
hoofd draagt. De chef moet er-
dus voor zorgen dat de vracht ge
lijk verdeeld wordt en dat vooral
de bodem goed vlak gevuld is, om
dat het moeilijk balanceren is met
een niet goed verdeelde tas.
Relten-servicc
De service van het rekenboekje,
waardoor de klant kan nagaan
wat er is betaald, kent men hier
niet. De service bestaat hier uit
het steeds weer afrekenen van
ieder artikel dat de klant koopt.
Zij kan dan steeds zien wat zij nog
over heeft en het maken van een
optelsom gaat haar begrip beslist
te boven.
U kunt nu wel nagaan dat het
winkelen hier een tijdrovend
werk is. Eerst rusten, lang
denken voor de beslissing ge
nomen wordt, ieder artikel per
stuk afrekenen, dat alles kost
vreselijk veel tijd. Het is heel
normaal dat een klant, die om
acht uur binnen komt, om
twaalf uur nog in de winkel is.
En dan heeft zij nog wat pen
nies die zij besteden wil.
Altijd druk
Er zijn dus altijd mensen en daar
om is het ook altijd gezellig. De
chef moet de kunst verstaan om
tien of meer klanten tegelijk te
helpen, maar dat is niet zo moei
lijk, want iedereen heeft de tijd.
Prijsgevoelig
Klachten van klanten kennen wij
hier ook, doch ze worden alleen
mondeling geuit. Wij hebben het
meerdere malen meegemaakt, dat
een klant een halve dag gewacht
had om ons tijdens het bezoek te
kunnen meedelen, dat de chef haar
een penny te veel berekend had
voor een of ander artikel. De
mensen hier zijn n.l. ook zeer prijs
gevoelig.
Doordat er zo weinig stof tot
conversatie is, gaan de meeste
gesprekken over geld en wat
je er voor kopen kunt. Hier
door weten zij ook zeer goed,
wat een ander betaalt en zij
voelen zich dan ook vreselijk
beledigd, indien er teveel
wordt berekend. Zoals U ziet
is er ook wat dit betreft wei
nig verschil tussen filiaal X
in Nederland en filiaal X in
Transvaal.
Dochter
als onderpand
Crediet wordt aan de zwarte be
volking niet gegeven. Gaat een
chef er toch toe over, dan doet hij
dit voor eigen risico en daarom
zal hij altijd een onderpand vra
gen. Zo is het gebeurd dat een
chef nogal veel crediet had gege
ven en daarvoor als onderpand
de dochter van zijn klant had ge
nomen. Deze werd angstvallig be
waakt en gedurende de tijd dat er
gewinkeld werd zat het stumper
tje in een kistje onder de toon
bank. Een dochter is hier veel
waard, omdat de vader er van de
a.s. man beesten (koeien) voor
krijgt.
Chef-mannequin
Ook een belangrijke service is, dat
de chef voor mannequin speelt.
Koopt een kaffervrouw een of an
der kledingstuk, dan moet de chef
dat aantrekken of omslaan, zodat
de klant goed kan zien, hoe het
staat. Hij loopt met dat nieuwe
kledingstuk heel verwaand rond
en niemand vindt dat gek, zelfs
niet, wanneer het een uitgespro
ken dameskledingstuk is.
Passen de klanten eenmaal zelf het
kledingstuk, dan gebeurt dat grondig.
Paskamers hebben wij echter niet. en
dus gebeurt dat ten aanschouwe van
ieder, die aanwezig is. Maar ook dat
is heel gewoon
De grote vraag naar AH-koffie
in nieuwe verpakking doel en
gehikkig ook resultaat van de
grootscheepse koffie-campagne in
den lande zou nooit door de
fabriek opgevangen kunnen zijn
als de Verpakkingsafdeling de
weken vóór het begin der cam
pagne niet onder hoogspanning
had gewerkt.
Ook hier worden display's ge
maakt, echter niet zoals op de Le
liegracht vlak voor de neus van
de klant. Evenals op de Lelie
gracht zou dat erg bevorderlijk
zijn voor de omzet, alleen zou je
er hier weinig geld voor ontvan
gen, omdat het meeste gestolen
zou worden. Daai'om maken wij de
display hoog in de lucht.
Aan het plafond hangen alle
maal touwen en katrollen,
waaraan de artikelen gehangen
worden. Natuurlijk hangen ze
zo hoog, dat de klanten er niet
bij kunnen. Kopen zij iets van
de uitgestalde artikelen, dan
laat de chef het geval zakken
en haalt het gevraagde artikel
er af. Misschien een tip voor
de AH-etaleurs, het plafond
wordt op de Leliegracht nog
niet voor display gebruikt!
Wat ik hierboven geschreven heb,
geldt voor de winkels in het bin
nenland. Voor grotere zaken als
die in Barberton, Kaapmuiden,
Nelsspruit, enz. gelden andere nor
men. Deze zaken hebben twee af-
Behalve door de sterk verhoogde
prestaties der medewerkers sters
werd dit huzarenstukje mogelijk
gemaakt door de aanschaf van
een tweetal nieuwe en volautoma
tische inpakmachines, die twee
maal zo snel zijn als de oude.
Vanaf het moment, waarop de
koffie thans de fabriek binnen
komt, raakt geen mensenhand de
bonen aan, doordat ze verpakt naar
de klant gaan. De oude inpakma
chines zijn derhalve inmiddels
overbodig geworden. Ze werden
onder gepaste belangstelling weg
gevoerd.
Door de radio en de buitenlandse pers
horen wij steeds weer critiek op de
apartheidswetten van Zuid-Afrika.
Als je hier woont, vind je het heel
normaal dat er een scheiding is tussen
blank en zwart. Niet alleen de blanke,
maar ook de zwarte bevolking zou er
niets voor voelen om in dezelfde
samenleving te moeten zijn. Apartheid
is zo normaal, dat je niet merkt dat
het er is.
delingen, één voor blanken en één
voor de zwarten. Het verschil be
staat hierin, dat de kaffer-afde
ling de artikelen heeft die een
blanke niet en een kaffer wel
koopt. Is de zwarte echter gemo
derniseerd, dan kan hij rustig in
de blanke afdeling kopen en wordt
daar dan door blank personeel be
diend.
Van onderdrukking van het zwar
te ras is beslist geen sprake. Het
valt onder dezelfde wetten als de
blanken en zij worden berecht door
dezelfde rechters. Bovendien be
steedt het land enorme bedragen
aan scholen, geneeskundige diens
ten enz. ten behoeve van het zwar
te ras. Dit wilde ik gaarne tot be
sluit ten gunste van Zuid-Afrika
sehryven.
Ik wens U allen een goede om
zet toe.
H. J. VERBEEK.
Barberton, Zuid-Afrika.
