see
In 1899 was het zover dat ook de Oostzaanse winkel kon worden verbouwd en in
overeenstemming met de andere vier filialen werd gebracht.44 Een probleem begon
de bevoorrading te vormen. Hoewel de chefs gedeeltelijk zelf inkochten - en met
het oog op de lokale concurrentie tot op zekere hoogte ook zelf de prijzen bepaal
den - moesten veel goederen uit Oostzaan komen, dat nog steeds geïsoleerd lag.
Bovendien had hij wellicht genoeg van zijn leverantie-verplichtingen aan de
Oostzaanse weduwezaakjes en ergerde hij zich aan de al te gemoedelijke sfeer waar
in zijn eerste winkel moest worden gedreven. Albert zocht naar vestigingsmogelijk-
heden voor een pakhuis in Amsterdam en in Zaandam. Het werd Zaandam, de
bakermat van de nationale voedingswarenindustrie. In oktober 1899 kocht hij een
huis aan de Zaan, Westzijde 30, en precies één dag voor de eeuwwisseling vertrok
hij met vrouw en kinderen uit het dorp dat hem welvaart had gebracht.
Overstelp de klanten niet met vragen en allerlei gepraat, maar zoek met
eenige correcte vragen uit te vorschen wat hij verlangt.
Prijs uw waren niet opdringerig en op overdreven wijze aan; de klant
proeft daarin, dat ge twijfelt aan zijn eigen oordeel en verdenkt u allicht
van een poging, om iets aan te smeren, waar ge gaarne van af wilt zijn.
Verkoop een artikel nooit voor beter dan het is, want dat is moordend
voor uw zaak.
Zorg ervoor dat uw cliënteele nooit hoort: “niet voorradig” van het een
of ander artikel, want dan is het een aanstaande klant van uw concurrent.
Etaleer uw etalage elke week, plaats er artikelen in die voor dat oogen-
blik gevraagd worden en vergeet de prijzen niet.’ (want de prijzen lagen
uiteraard vast)
Net als Lipton benadrukte Albert bovendien op alle mogelijke manieren de hygiëne
en netheid. De winkel moest er, zoals hij merkwaardig werelds zei, ‘up to date’ uit
zien. Het personeel mocht nooit de etenswaren met de vingers aanraken of zakjes
met de mond openblazen. En voor wie nog niet alles duidelijk was, noteerde hij:
‘Vermijdt bij het verkoopen te hoesten, te schrapen, te snuiten en te spuwen.’43
38
