303 DE SUPERSUPERMARKT Een idee uit 1979, Bedien U Zelve (BUZ), vertaald voor de Nieuwe Supermarkt. Ahlqvist formeerde een groepje specialisten, dat desgevraagd ongezouten kritiek op de bestaande supermarkten leverde. Volgens het groepje waren die De mislukking van The Fresh Company en het voorlopig geringe succes van James Telesuper hadden misschien ook te maken met ontwikkelingen bij Albert Heijn zelf. In 1985 was in Zaandam een officiële testwinkel geopend, die het denken over winkelinrichting een enorme zet gaf. Medio 1986 begon Albert Heijn aan een studie naar de supermarkt voor de jaren negentig, waarvoor alle registers werden openge trokken. Professor Morace uit Italië en het bureau Management Horizons uit Engeland maakten hiervoor een profielschets van de inmiddels bekende ‘momen- ten-consument’, die nauwelijks onder een hoedje te vangen scheen. Men kwam tot de conclusie dat hierop een netwerk van winkels, waarmee op uiteenlopende plek ken specifieke verlangens van de klant konden worden vervuld, het geëigende antwoord moest zijn. Voor de dagelijkse boodschappen waren er de buurtwinkels van zes honderd vierkante meter en voor de wekelijkse boodschappen de wijk winkels van veertienhonderd vier kante meter. Voor het echte winke len - funshopping is de vakterm - moest er nu een soort levensmidde lenwarenhuis komen van meer dan drieduizend vierkante meter. Een dergelijke swpersuper- markt was er nog niet in Nederland en een rondreis in Amerika en Europa leerde dat er geen buitenlands model bestond dat zomaar kon worden overgenomen.47 Wel kon men bij verschillende warenhuizen te rade gaan, zoals bij het genoemde Smulplein van Vroom Dreesmann. In tegenstelling tot die warenhuizen waren de supermarkten van dat ogenblik, ondanks allerlei knusse toevoegingen als de shop- in-the-shop, nog voornamelijk gebaseerd op rationaliteit en massaliteit. Alles moest immers steeds goedkoper worden. Het resultaat was een blokkendoos met smalle gangen en hoge, hoekige stellingen, verlicht door een batterij tl-buizen. Een eigen architectuur bezaten de supermarkten ook niet; het waren in wezen uitvergrote kruidenierswinkels, die enigszins detoneerden als ze naast een modewinkel ston den. DE GROTE WERELD

Arm en rijk kunnen bij mij hun inkopen doen | 1996 | | pagina 308