298
LEVENSSTIJL ALS WINKELFORMULE
ladingen koekjes moesten worden teruggestuurd. Drie jaar later werd het bedrijf
failliet verklaard en middels een sterfhuisconstructie gesplitst in de Oosterhoutse
Zoetwarenfabriek BV en het Winkelbedrijf Oosterhout BV, dat het recht kreeg de
naam Jamin te voeren.
Het Winkelbedrijf werd overgenomen door P.W. Vrolijk, die met behulp
van de ‘Actie Poederdoos’ een algehele fleurigheid in de winkels bracht plus het
zogenaamde zelfscheppen, een revolutie voor Jamin. In 1987 deed Vrolijk het bedrijf
over aan Wolters Schaberg en het jaar daarop leek Jamin definitief de goede weg te
zijn ingeslagen met zijn ‘Verwen-formule’, afgestemd op de consument die zichzelf
in de watten wil leggen. Zelfs gratis proeven mocht voortaan bij Jamin. Ahold
begon op het bedrijf te letten. Met zijn 150 eigen winkels en 100
franchisers haalde Jamin een omzet van 125 miljoen
gulden, wat een marktaandeel van zeven procent
betekende. In november 1992 had directeur Van
den Broek een eerste geprek met Wolters
Schaberg en op 30 december was de letter of intent
voor de overname van Jamin getekend.
De drastische opruiming onder de diversificaties uit de jaren zeventig betekende
niet dat Ahold nooit meer experimenten zou aangaan. Dat was ook te verleidelijk,
want sinds de winkel als merk was ontdekt ontstond er een hausse aan winkelcon-
cepten, die allemaal bepaalde marktsegmenten op het oog hadden. Eén zo’n con
cept was de telefonische supermarkt.
Omdat de supermarkt op het punt van service altijd verloor van een gewo
ne bedieningszaak had Albert Heijn in het begin van de jaren zestig al even over
wogen om een ‘telefonische supermarkt’ (tsm) te beginnen. De Gruyter had juist
zijn boodschappendienst omgebouwd tot ‘Winkel Thuis’, die met bestelautootjes
het land doorkruiste. ‘Winkel Thuis’ leed echter permanent verlies. Er waren rela
tief weinig mensen die over een telefoon beschikten en bij gebrek aan elektronische
verwerkingsapparatuur duurde het lang voordat een bestelling was opgenomen, wat
de opbellende klant op flinke kosten joeg. Afgezien daarvan was het publiek nog
gewend aan visuele koop van levensmiddelen, een vertrouwenskwestie immers,
waardoor de belangstelling voor ‘Winkel Thuis’ toch al beperkt bleef.44
Twee decennia later lag de situatie anders. Postorderbedrijven als
Wehkamp hadden het publiek vertrouwd gemaakt met winkelen op afstand, de
telefoon was een algemeen gebruiksartikel geworden en de automatisering bood
■-
JAMIN
