-J
introduceerde Meester bovendien een voor Nederland nieuwe verpakkingswijze: de
zogeheten zuurstofarme verpakking, een slimme term voor een mengsel van koolzuur
en stikstof (samen met zuurstof: lucht)?8 Door dit, uiteraard gevaarloze, mengsel
konden enkele bezwaren van de vroegere vacuümverpakking worden verholpen: er
vond geen vochtonttrekking meer plaats, de vleeswaren plakten niet langer aan elkaar
en de klant kreeg geen onhandelbare prop plastic op tafel maar een fris bakje dat
gemakkelijk was te openen. Meester dokterde zelf het ideale mengsel voor de diverse
vleeswaren uit en wist op die manier een flinke voorsprong op de concurrenten te
nemen, wat de omzet andermaal met een vijfde zou spekken.
In 1977 probeerde men met de andere produktiebedrijven een zelfde kant op te gaan.
Wat op dat moment de Operationele Eenheid Kruidenierswaren heette, werd
‘Marvelo’ (‘marvellous’), de naam van een lege vennootschap voor wolverkoop, die
inmiddels ook werd gebezigd voor chocoladerepen die voor de Hema en Superunie
werden vervaardigd. Marvelo was een zorgenkindje. Men had wegens geringe inkom
sten al jaren geen onderhoudswerkzaamheden gepleegd, zodat sommige delen van de
fabriek met houten palen werden gestut. Rob Zwartendijk, die in het jaar van de ver
andering in Marvelo bij het bedrijf kwam, trof voor de fabriek volledige nieuwbouw-
plannen aan, maar als een ware no-nonsense manager draaide hij dit terug tot een
opknapbeurt.39 Hij vond dat er eerst een overlevingsplan moest worden opgesteld.
Het had geen zin artikelen te vervaardigen die elders tegen lagere (of zelfs iets hogere)
prijzen konden worden ingeslagen; men kon zich dan beter de moeite besparen. Eigen
produktie moest een aanwijsbare toegevoegde waarde hebben, een plus, al hoefde
men daarbij niet louter op de cijfers te letten maar ook op kwaliteit en de eventuele
‘imago-functie’.
Op basis van dit criterium kon een aantal bezigheden zonder meer worden
geschrapt. In 1977 werd de produktie stilgelegd van limonade, pudding, advocaat en
suikerwerken; in 1980 die van vermicelli, macaroni en spaghetti én de verpakking van
bloem, rijst en custard.40 Zelfs de chocoladefabriek, ooit de trots van het bedrijf, ging
verloren. Sinds de laatste uitbreiding in 1967 was de produktie van ongevulde Delicata-
repen - waartoe men zich noodlottigerwijs net als de rest van de Nederlandse chocola-
de-industrie had beperkt - met bijna de helft verminderd, omdat de consument
definitief de voorkeur had gegeven aan de gecombineerde artikelen van Mars, m&m en
Treets. De chocoladefabriek leverde dan ook al jaren verlies op; men was zogezegd ‘uit
geconcurreerd’. Daarom werd aan buurman Verkade gevraagd de hele repenproduktie
gratis over te nemen, inclusief het personeel. In oktober 1981 werd hierover een
akkoord bereikt en in de loop van 1982 verhuisden 25 Marvelo-medewerkers naar de
overkant van de Zaan. Alleen de zogenaamde cacaofantasie-afdeling, die voornamelijk
2Ó0