OPEN NV
procent courtage krijgen; vandaar zijn benaming. Sinds de integratie van de Vami
was Sterovita daartoe makkelijk in staat, en omdat de betaling in dollars zou plaats
vinden, hoefde Gerrit niet lang na te denken. Honderdduizend liter per week zou
trouwens slechts een begin zijn...
De overname van de Vami had vrij terloops haar beslag gekregen, maar veroor
zaakte wel dat de hele financiële structuur van de NV Albert Heijn werd gewijzigd.43
De vennootschap beschikte inmiddels over een gestort kapitaal van 3,1 miljoen gul
den gewone aandelen, 200.000 gulden preferente aandelen en 120.000 gulden
oprichtersbewijzen. Albert senior had voor zijn overlijden al zijn aandelen in han
den gesteld van Gerrit en Jan, om te verhinderen dat zijn vijf dochters (Trijntje,
Immetje, Antje, Neeltje en Alberdina) en hun nazaten ooit kapitaal aan het bedrijf
konden onttrekken. Gerrit en Jan moesten die dochters, hun zussen, hiervoor
uiteraard schadeloos stellen. Mede om dit te kunnen doen hadden zij in januari
1947 een hoofdelijke lening bij de ‘Utrecht’ gesloten van 2,5 miljoen gulden, waarbij
het onroerend goed van Albert Heijn in hypothecaire dekking was gegeven.
Om het belang in de Vami te nemen, moest er andermaal kasgeld komen.
Commissaris Verrijn Stuart achtte het ongewenst dat de broers met nieuwe lenin
gen de vennootschap nog sterker in haar bewegingsvrijheid zouden beknotten. Het
aandelenkapitaal van de vennootschap diende te worden uitgebreid. Het accoun
tantskantoor van het bedrijf, De Rode Van Eijs, becijferde desgevraagd de totale
geldbehoefte van Albert Heijn op vier miljoen gulden. De constructie die werd
gekozen, was deze. De preferente aandelen ad 200.000 gulden van de gebroeders
werden ingewisseld tegen ruim 500.000 gulden aan gewone aandelen. Bovendien
werd een emissie van 4 miljoen gulden gedaan, waarvan op voorhand 1,5 miljoen
gulden aan de gebroeders werd toegewezen, zodat zij hun schulden konden sane
ren. Voor de overige 2,5 miljoen gulden zou er, zo werd besloten, een beroep op de
markt worden gedaan.
Met andere woorden: de familievennootschap ging open. Op 24 februari
1948 verscheen een prospectus waarin vierduizend - minus de al geplaatste vijftien
honderd - aandelen ad duizend gulden op de Amsterdamse beurs werden geïntro
duceerd, tegen een koers van 148 procent. Deze inschrijving was een grote ver
rassing: Albert Heijn had als eerste filiaalbedrijf èn als een van de eerste bedrijven
in de Zaanstreek de weg naar een theoretisch eindeloze kapitaalbron gevonden. De
inschrijving was ook een groot succes: zij was binnen de kortste keren overtekend.
De Heijnen behielden voorlopig meer dan tweederde van de uitstaande
io8
