38
Gerrit Jan is op de trap van die kerk zijn bronchitis kwijtgeraakt
door uren te blauwbekken. We deelden onze autopeds en Vliegen-
de-Hollander met iedereen en ondernamen soms verre tochten.
Op een dag ben ik met mijn vriend Arie de Carpentier op mijn step
helemaal naar Amsterdam gereden om pannenkoeken te gaan eten
bij zijn tante; toen we terugkwamen was het frame van de step
onder ons gewicht vrijwel weggesleten. Ook gingen we dikwijls
naar het Stuurmanspad achter ons huis, waar Arie in een laag huis
je woonde. Ik ben in de sloot naast dat pad nog door het ijs gezakt
en bij boer Russelman van de hooiberg afgesprongen (toen ik
neerkwam zag ik pal naast me een riek met de tanden omhoog
liggen).
Toch was het niet allemaal koek en ei. Het valt niet te ontkennen
dat ook op straat de contrasten van de jaren dertig zichtbaar wer
den. Dat lag niet aan ons. Mijn broer en ik werden zeker niet bedol
ven onder zakgeld en hoewel onze straat in de volksmond de ‘flu
welen Westzijde’ werd genoemd, waren de huizen er tamelijk
bescheiden - ‘urban villas’ zou men tegenwoordig zeggen, niet te
vergelijken met de villa’s in Bloemendaal of Aerdenhout. Maar in
de huisjes aan de paden begon gebrek te heersen. De mensen daar
hadden nog een sekreet boven de sloot en ze kookten op oliestelle-
tjes in plaats van op fornuizen. Wat er op tafel kwam was navenant:
veel aardappelen met jus van uitgebakken kaantjes, die vanuit een
diep bord met slechts een vork in de hand naar binnen werden
geschrokt. Als ik aan de feestelijke manier dacht waarop wij thuis
tafelden dan geneerde ik me.
Ik geneerde me ook toen ik op een morgen met Arie en zijn
werkloze vader meeging naar het stempellokaal. Ik herinner me de
rijen werklozen die daar op tomatensoep stonden te wachten. Dat
zijn ervaringen die je bijblijven. Mijn generatie is wel eens verwe
ten dat we weinig idealistisch zijn geweest. Ik vind dat kletskoek.
Als iets ons heeft gedreven dan was het om zulke taferelen voor
altijd uit te bannen. Dat was misschien niet hoog gegrepen, maar
het vereiste wel veel inzet en toewijding.