een b
de be
Bruy
mijn
was I
erv,
mij e
I leiji
ren r
ook
Ie he
I len
D
den
va de
naar
zo’n
een
1925
jaar
viel
Oos
dint
thui
boe
mer
in i<
van
en c
den
wer
I
uite
bijr
lei
stat
Ik heb ook pas laat beseft wat de bijzonderheid van mijn eigen
familie was. Ik zal negen jaar zijn geweest toen ik op de lagere
school Boffie werd genoemd, vanwege de actie ‘Daar komt Boffie
met de koffie’ die Albert Heijn hield. Ik voelde me gevleid, want
Boffie was geweldig populair. Louis Davids zong er zelfs een liedje
over, dat werd uitgezonden via Radio Luxemburg, destijds de enige
reclamezender in Europa. Het feit dat ik ook de naamdrager van
elders gebeurde; dat deed een fabrikant niet met zijn oude speel
makkers. Er waren trouwens diverse lieden met een bourgeois-
achtergrond die openlijk voor het socialisme pleitten, zoals advo
caat Mendels. De Sociaal-Democratische Bond behaalde hierdoor
al in 1909 de meerderheid bij de Kamerverkiezingen en in 1914
kreeg Zaandam als eerste stad in Nederland een socialistische bur
gemeester, de bekende Kornelis ter Laan. Nota bene: het algemeen
kiesrecht was toen nog niet ingevoerd.
Ik heb pas laat beseft hoe bijzonder dit allemaal is geweest. In de
oorlog logeerde ik eens bij Herman Gelderman van de Gelder-
man-textielfabrieken in Oldenzaal, die bij ons in Zaandam op
school zat omdat hij thuis niets uitvoerde. We fietsten langs de
pachtboerderijen van zijn vader en telkens kwam de hele boerenfa
milie met de pet in de hand naar buiten om de jongeheer Gelder
man, het onserieuze scholiertje, te begroeten. Ook in Oost-Gro-
ningen heb ik de afstand gezien die er bestond tussen grote boeren
en hun landarbeiders. Het ging daar om heel kleine groepjes men
sen, die op hun boerderij een rangorde hadden ingesteld alsof het
een legerdivisie betrof. Ik vond dat uiterst vreemd, net zoals ik
trouwens het idee van klassenstrijd, dat door socialisten in de
Zaanstreek werd uitgedragen, vreemd vond. Mijn medeleerling
Marcus Bakker, oud- Kamerlid voor de c p n zal het niet met me
eens zijn, maar volgens mij was de klassenstrijd bij ons al voorbij
voordat zij goed en wel was begonnen - ondanks alle stakingen en
het fanatieke vlagvertoon tijdens de 1 mei-vieringen.
30
