da
w;
d<
d.
g
g
I
I
I
steeds erger zou worden. Daarbij kwam dat hij niet echt een tycoon
was, maar een progressieve zakenman die goed geboerd had en
zich nu wat meer rust kon veroorloven. Zijn toekomstige opvolgers
stonden ook al klaar. Zijn 32-jarige schoonzoon Johan Hille,
getrouwd met zijn dochter Trijntje en al zeven jaar aan het bedrijf
verbonden, had het gevoel voor levensmiddelen meegekregen
van zijn vader, een van de oprichters van de vermaarde Hille’s
Beschuitfabriek. En zijn eigen zoon Gerrit werkte sinds drie jaar bij
het bedrijf, nadat hij de driejarige Handelschool had gedaan; hij
bleek op zijn vijfentwintigste al een zeer goede inkoper en winkel-
controleur te zijn. De enige die zich nog moest bewijzen was zoon
Jan, 23 jaar oud, die net uit dienst was gekomen maar de vijfjarige
Handelschool achter de rug had en net als zijn broer letterlijk in de
winkel was geboren.
Het toeval wilde dat margarinefabrikant Anton Jurgens, later
een van de oprichters van Unilever, het plan had opgevat om ‘den
detailhandel in Holland te beheerschen’, opdat hij zijn margarine
makkelijker kon afzetten. Op zichzelf was dit een raar plan, want
Nederland telde toen wel vijftigduizend kruidenierswinkels en die
kon hij nooit allemaal onder zijn hoede krijgen. Jurgens was des
ondanks met De Gruyter in zee gegaan, die andere winkelketens
aan zich moest zien te verbinden. In november 1917 was De Gruy
ter bij mijn grootvader gekomen met het voorstel om Albert Heijn
over te nemen. Dat ging mijn grootvader te ver, maar hij liet De
Gruyter wel een bod uitbrengen op ‘het doode punt’, oftewel vijftig
procent, van een op te richten Albert Heijn n vHij belegde vervol
gens met Johan Hille en zijn beide zoons een bijeenkomst met
directeur Van Tienhoven van de Rotterdamsche Bank op de Indus
triële Club in Amsterdam. Zelf had hij wel oren naar het genoem
de bedrag, zei mijn grootvader, maar Van Tienhoven bezwoer hem:
“Niet verkopen.”
Hoewel De Gruyter hiermee van de baan was, zette mijn groot
vader door. Kort daarop kwam namelijk Jurgens zelf met een bod
en dat accepteerde hij. Op 29 april 1920 werden bij notaris Van
Holk de statuten getekend van de nv Maatschappij tot Exploitatie
der Fabrieken en Handelszaken van Albert Heijn. Jurgens betaalde
24
Ji
i
hi
111
N
SL
/I
t<
O
I
II
V
I
I
I
I