235
heeft gehad. Waar wij als oude garde voorzichtig opereerden om
geen kritiek uit te lokken, durven de huidige bestuurders openlijk
de confrontatie aan te gaan. Wij zouden nooit aan de Air Miles zijn
begonnen, omdat dat een onvrijwillig spaarsysteem is: wie er niet
aan meedoet betaalt er toch aan mee. (En zie: een geweldig succes.)
Wij zouden nooit in Amerika hebben ingegrepen zoals dat nu
gebeurt, eerst door synergie af te dwingen en vervolgens door
bedrijven ineen te schuiven. (En zie: het Amerikaanse winstaan
deel neemt alleen maar toe.) Ook zouden wij nooit de aandeel
houders een nettogroei van de winst met vijftien procent per jaar
hebben beloofd. (En zie: tot vier keer toe kreeg Ahold een prijs
voor de beste ‘investor relations’.)
Everaert maakte het in mijn ogen helemaal bont door pontifi
caal tegen fabrikanten te verklaren: “Onze winkels zijn onze ker
ken, onze kathedralen, dus daar kom je gewoonweg niet binnen.”
Ik heb me afgevraagd of hier toch niet het oude gebrek aan zelfver
trouwen sprak, want nadat Everaert drie jaar president was geweest
kwam hij op een middag bij mij met de mededeling dat hij naar de
raad van bestuur van Philips wilde overstappen. Waarom naar een
fabriek, als wij kathedralen beheren? Nu was het ons opgevallen
dat Everaert niet helemaal paste binnen de traditie van eenvoud en
directheid bij Ahold. Tijdens etentjes liet hij wijnen van honderd
gulden aanrukken en hij gaf bij dag en ontij langdurige uiteenzet
tingen, terwijl kruideniers meestal aan een enkel woord genoeg
hebben. Mogelijk voelde Everaert van zijn kant dezelfde afstand tot
Ahold, al kan het ook zijn dat hij zich werkelijk uitgedaagd voelde
door de problemen bij Philips, dat toen net aan zijn operatie Cen
turion was begonnen. Wisse Dekker, die mij opbelde, kon ik toe
voegen dat ik er trots op was dat hij een kruidenier nodig had om
Philips uit de shit te halen, en verder lieten we het erbij zitten.
Na Everaerts vertrek konden we Cees van der Hoeven als presi
dent een kans geven, waar hij trouwens naar snakte, want bij de
benoeming van Everaert was hij bij mij verhaal komen halen. Van
der Hoeven begon een beetje onzeker. In interviews sprak hij de
verwachting uit dat in de naaste toekomst de internationale krui-
deniersbranche uit enkele grote spelers zou bestaan, waarbij het
