Ik w< w; Si b. ie In 11 n w o d v z V rismen die zo op een kalender kunnen: “Alles heeft een prijs, behal ve reputatie”, “Men vernietigt zich niet door overwerk, wel door zorgen en losbandigheid”, en “Zonder dromen verloochen je een gave Gods”. Als lijfspreuk hanteerde hij: “Schenk vertrouwen, dan krijg je vertrouwen.” Ik heb dat in mijn latere leven ook ervaren, maar ik vraag me af hoe hij dat al wist. Iemand die zelf een bedrijf opzet heeft van nature een neiging tot alomtegenwoordigheid, en toch zag Albert in dat hij veel aan zijn medewerkers moest overla ten. Ook in intellectuele zin ontwikkelde Albert zich. Op oudjaar 1899, als het ware om de twintigste eeuw in te luiden, zette hij zijn gezin op een slee en verhuisde hij naar Westzijde 30 in Zaandam. De reden was dat Zaandam uit distributie-oogpunt beter lag en veel levensmiddelenfabrieken telde. Los daarvan wilde hij van de dagelijkse zorg voor zijn Oostzaanse winkel af, want dat begon Neeltje op te breken. Albert kon zich nu toeleggen op de organisa tie van zijn ketenbedrijf en in die rol kreeg hij steeds meer oog voor andere zaken. Hij werd lid (later voorzitter) van een liberale kies vereniging in Zaandam en bekende zich tot de vrijmetselarij, hoe wel de familie van oorsprong doopsgezind was. Ook ging hij zich met de toekomst bezighouden. Hij voorzag dat het geld steeds minder waard zou worden, dat auto’s een automatische versnelling zouden krijgen, dat de Europese landen zouden samengaan tot de Verenigde Staten van Europa en dat oorlogen zo’n hel zouden worden dat soldaten niet langer bereid waren om te vechten. Albert betrad zelfs het publieke toneel. In de Eerste Wereldoorlog, toen de voedselsituatie verslechterde, riep hij in Het Handelsblad collega’s en fabrikanten op om samen te werken en toen dat niet hielp stuurde hij een missive aan de minister van Landbouw, Handel en Nijverheid, waarin hij aandrong op de instelling van een distri butie. Natuurlijk had mijn grootvader in dit soort zaken de tijd mee. Denk aan alle infrastructurele verbeteringen die plaatsvonden, zoals het Noordzeekanaal, het spoorwegennet en de bestrating van wegen. Illustratief in dit verband vind ik altijd het verhaal over de fiets, een Cleveland, die hij als eerste in Oostzaan aanschafte, ter 20 VC ro in in h< d< zi b zi II <1 d d V V 11 k c

Albert Heijn - De memoires van een optimist | 1997 | | pagina 22