188
ik voorzitter werd. Ik dankte die benoeming aan het feit dat ik me
altijd voor de Europese eenwording heb verklaard. Ik behoor tot de
generatie die het magnifiek vindt dat je aan de grenzen van Frank
rijk of Italië door douaniers wordt gemaand door te rijden, in
plaats dat je je kofferbak moet openen, wat ik in mijn jeugd dik
wijls heb meegemaakt. Ik deel ook niet de vrees van menigeen voor
de Europese grauwsluier. In Amerika heb je na driehonderd jaar
nog verschillen tussen Noord en Zuid, en stel dat wij ooit onze
Nederlandse eigenheid door de eenwording kwijtraken, moet dan
niet de conclusie zijn dat die eigenheid niks bijzonders was?
Als voorzitter van de Europese Raad voor de Detailhandel stuit
te ik meteen op die nationale verschillen. Ik begon in 1983, met als
secretaris de Schotse Frances Moore, en wij moesten vanuit een
piepklein kamertje, de telex in een badhokje ernaast, stem gaan
geven aan alle Europese collega’s. Maar zo modern als de detail
handel in Noord-Europa is, zo ouderwets is hij in Zuid-Europa. We
konden nog heel wat missiewerk verrichten. Onze Griekse collega’s
nodigden ons op een dag wanhopig uit om een jaarvergadering in
Athene te beleggen, omdat zij door hun socialistische minister
voortdurend als uitzuigers werden bestempeld. De minister durf
de zelfs op onze jaarvergadering de handschoen op te nemen. In
zijn openingstoespraak zei hij dat de god van de handel, Mercuri-
us, niet voor niets tevens de god van de dieven was. Wij zaten dit via
de koptelefoons aandachtig te beluisteren en hoefden nauwelijks te
reageren: de minister werd kort daarop afgezet.
Al met al hadden wij als bedrijfstak op Europees niveau eerder
een entree dan op het niveau van de afzonderlijke landen. Ik hoef
de maar een nummer te draaien of ik had Delors aan de telefoon.
Ook dat viel me reuze mee van Europa. Er wordt vaak afgegeven op
de Brusselse bureaucratie en er lopen daar inderdaad veel ambte
naren rond, maar de meesten van hen zijn vertalers; de bestuurlij
ke lijnen zijn betrekkelijk kort. Ik durf de zaak zelfs om te draaien.
In de Europese harmonisatie van het levensmiddelenrecht zijn
rare dingen gebeurd: Jiet Nederlandse half-om-halfgehakt is om
zeep geholpen, de bananen zijn tegenwoordig minder krom en
Belgische jenever is geen jenever, netzomin als Duitse appelmoes
