c
e
164
r
I
1
b
v\
se
lv
k.
u
Het SMi was inmiddels na een fusie met een andere instelling
omgezet in het fmi (Food Marketing Institute) en mijn Ameri
kaanse vakbroeders daar reageerden tamelijk verrast op onze aan
koop. Het ene moment zagen ze ons nog in luiers rondkruipen, het
volgende moment liepen we in een lange broek. Ik verloor iets van
mijn exotische waarde. Er waren ook critici die de welbekende slo
gan citeerden: “Do you want your dollar to go to Europe this sum
mer.” Als groot land kan Amerika het zich nog permitteren uiterst
chauvinistisch te zijn. Ik antwoordde steeds dat de hele wereld hun
Coca-Cola dronk en verwees naar hun Safeway dat vestigingen in
Europa had. Ook waren er al meer Europese ketens in Amerika
actief. Het Duitse familiebedrijf Tengelmann bezat bijna de helft
van a&p, sir James Goldsmith was eigenaar geworden van Grand
Union en Delhaize ‘De Leeuw’ van Food Fair (dat vervolgens werd
omgedoopt tot Food Lion). Amerikaanse winkelbedrijven, zo had
ik gehoord, bleken juist graag door Europeanen te worden overge
nomen, omdat die noodzakelijkerwijs zachtzinniger optraden. Het
kon kort of lang duren, maar overname door een Amerikaans
bedrijf betekende bijna altijd inlijving, dus het verlies van eigen
identiteit.
Dit was precies de reden dat een collega-bestuurslid bij het f m i
mij een paar jaar later veelbetekenend meldde: “We are in the pro
ces of selling.” Die collega, Lee Javitch, was de eigenaar en chair
man van Giant Food Stores, een keten van dertig supermarkten uit
Carlisle, Pennsylvania, die ondanks een relatief kleine omzet van
250 miljoen dollar landelijke faam genoot. Dat lag aan een marke
tingstrategie die door zijn rechterhand Nick Riso was geïntrodu
ceerd: ‘Every Day Low Prices’. Die strategie had iets weg van dis
count, maar leverde een veel prettiger aanblik op. Het kwam erop
neer dat Giant Food Stores in een aantal basisproducten conse
quent onder de prijs van winkels in de buurt ging zitten, wat een
hoop gespiek maar vooral een knap inkoopbeleid vereiste, waarbij
al in een vroeg stadium computers waren betrokken. Voor de winst
ip
ci
