6
Het leven is duurder dan het zou
kunnen zijn
Auto’s, televisies, wasmachines, centrifuges, grammofoons, stofzui
gers, Black Decker’s... De jaren zestig worden meestal omschre
ven met begrippen als provo, seksuele revolutie en ontzuiling,
maar voor de meeste mensen was het vooral het tijdperk van nieu
we spullen. Denk aan de keuken. Een modaal gezin kreeg een snel
kookpan, een mixer, een broodrooster, een koffiezetapparaat, een
inbouwfornuis, een koelkast, een barbecuegrill plus een la vol in
strumenten als pepermolens en knoflookpersen. Met al die aanwe
zige waarden veranderde de inrichting van de keuken. Het immen
se fornuis met bijbehorende wasemkap verdween en tot in de
kleinste woning werd de keuken omgevormd van een rommelige
werkruimte voor de huisvrouw tot een gezellige kamer voor alle
gezinsleden, met inbouwkasten en een kunststoffen aanrecht. Als
het even kon gingen de mensen er ook eten. De volgende stap was
de ‘open keuken’ met kruidenrekjes en uitgestalde pannen en pot
jes: de keuken als smederij en maag van het gezin. Dit zegt iets over
de positie die de maaltijd begon in te nemen.
Jonge mensen kunnen zich waarschijnlijk niet voorstellen dat
aan het begin van de jaren zestig de meeste Nederlanders nog nooit
champignons en macaroni hadden gegeten. Terwijl ze bij wijze van
spreken het blad Sextant van de nvsh en De Eendimensionale
Mens van Herbert Marcuse lazen, aten ze nog hetzelfde als hun
ouders en grootouders. Dit had gedeeltelijk te maken met onze
puriteinse inslag, waardoor de goede dingen van het leven snel als
zondig werden gezien. Maar wat was in dit verband ‘zonde’?
Nederland stond op het gebied van levensmiddelen bekend als het
vuilnisvat van Europa, omdat er op de markt en in bepaalde win
kels artikelen werden verkocht waar het publiek in andere landen
de neus voor ophaalde. Ook hoorde je beweren dat onze boeren
in