Kaasmakers noemen de gaten in kaas 'ogen'. Zijn er geen gaten, dan is de kaas 'blind'. van classic tot grotgerijpt emmentaler maken gatenkaas ONTDEK HET SEIZOEN Ol Emmentaler wordt de koning van de kazen genoemd. Dit omdat de kaas al eeuwenlang volgens dezelfde traditie wordt gemaakt. Maar de kaas verdient de titel vooral van wege zijn grootte: een emmentaler kan wel 130 kilo wegen en een doorsnede van een meter hebben. KAZEN NIET ZO ZOUT ijdens het rijpingsproces moeten de zware kazen ongeveer om de tien dagen worden gekeerd. Vroeger gebeurde dit met de hand, tegenwoordig doen robots het. Het exacte moment voor het keren hangt onder andere af van de rijpingssnelheid en de gatenstructuur en wordt nog steeds door een kaasmeester bepaald. Emmentaler bevat in vergelijking met andere kaassoorten weinig zout: slechts 0.5 gram per 100 gram. En de kaas is ook nog eens lactosevrij. Nadat emmentaler in een relatief warme kelder heeft gelegen, verhuist de kaas naar een kelder waar de temperatuur tussen de 11 en 14 graden Celsius is. Emmentaler Classic (jong) moet in totaal vier maanden rijpen, Réserve (belegen) acht maanden en Extra (oud) twaalf maanden. Alleen de allerbeste exemplaren (best beoordeeld op smaak, textuur, uiterlijk en gaten in de kaas) mogen rijpen in de grotten van Kaltbach. De hoge luchtvochtigheid daar geeft de kaas een zwartbruine korst en een kruidigere en complexere, meer uitgesproken smaak. Deze grotgerijpte Kaltbach emmentaler is voor veel liefhebbers een echte delicatesse. Albert Heijn verkoopt alleen de emmentaler die natuurgerijpt is in pakhuizen. Wekelijks worden nieuwe exemplaren aan gevoerd en in de winkel gelegd. Je bewaart de kaas in de koelkast, maar de smaak is nóg voller als je hem op kamer temperatuur serveert. Om een emmentaler van 100 kilo te maken is zo'n 1100 liter ver se melk nodig. Aan de melk wordt zuursel en stremsel toegevoegd. Zuursel geeft de kaas een lekkere smaak en zorgt voor langere houdbaarheid. Stremsel is nodig om de vaste stoffen in melk te laten binden. Na een halfuur ontstaat een dikke massa: de melk is dan gestremd. Deze massa wordt in kleine stukjes gesneden, tot 50 graden Celsius verwarmd, doorgeroerd en gezeefd. Nu ont staan twee producten. Een vloeistof (wei) en een vaste substantie (wrongel). De wei wordt verwerkt in andere zuivelproducten, de wrongel is de grondstof voor de kaas. Deze wordt in een kaasvat gedaan en twintig uur lang onder een pers gezet om de juiste vorm te krijgen. Daarna gaat hij twee dagen in een pekelbad zodat de harde korst ontstaat. Vervolgens moet de kaas twee weken drogen. Emmentaler wordt vervolgens vier tot zes maanden opgeslagen in kelders van 20 graden Celsius. Daardoor ontstaat in de kaas koolzuurgas dat wil ontsnappen. Op plekken waar het gas zich ophoopt, komen de karakteristieke gaten. Kaasmakers kloppen met speciale hamertjes op de kaas om te horen of er al genoeg gaten zijn gevormd. GROTGERIJPTE EMMENTALER 50 hemde

Allerhande | 2015 | | pagina 50