SOMiviigcdiMqeh imdcX fe lerctt ctevi
Smaken verschillen
Chips als ontbijt?
Bittere koffie
Nee! Vet!
Smaak ervaar je
Uiterlijk telt
WCCt/e! De smaakpapillen van kinderen zijn veel gevoeliger dan die van volwassenen.
Smaken verschillen, luidt het gezegde. Maar waarom eigenlijk? Voor een
antwoord op die vraag moeten we eerst weten wat smaak is. Op onze tong
zitten ongeveer 10.000 smaakpapillen, die reageren op de vier hoofdsma-
ken: zoet, zout, zuur en bitter. Met onze tong zijn we dus fysiek in staat
om smaken te onderscheiden. De rest van het proefwerk wordt door onze
neus verricht, die nteer dan 10.000 verschillende geurstoffen van elkaar kan
onderscheiden. Maar het feit dat we smaken kunnen proeven, zegt nog niets
over de betekenis die we aan smaken geven. Oftewel: wanneer vinden we
iets lekker of juist niet?
Iedereen herkent het: het gerecht dat op vakantie zo lekker was, smaakt
thuis toch een stuk minder. En dat terwijl je het op precies dezelfde manier
hebt klaargemaakt. Maar ja, het zonnige terrasje en het vrolijke gezelschap
leveren ook een bijdrage aan het genot. Smaak is dus meer dan alleen de
ingredienten.Je ervaart iedere smaak op elk moment weer anders. s Avonds
zijn chips heerlijk, maar er zijn er maar weinig die bolognesechips ook
als ontbijt lekker vinden. De chips zijn hetzelfde, maar de smaak wordt
anders ervaren. Die psychologische component van smaak bepaalt voor een
belangrijk deel wat we lusten en wat niet.
Zodra we iets in onze mond stoppen, doen we twee dingen: we proeven de
smaak en proberen vervolgens te bedenken of dat product voor ons interes-
sant is. Dat lukt zelden meteen: de eerste keer dat je iets eet, weet je vaak
niet precies wat je ervan vindt. Pas na een paar keer proeven, vorm je een
mening. Die mening wordt ook beinvloed door wat anderen ervan vinden.
De allereerste slok koffie wordt door velen als bitter ervaren. Maar als ieder
een om je heen steeds herhaalt hoe lekker iets is, zul je eerder je best doen
het ook lekker te vinden. Op dezelfde manier leren we baby's wat ze wel
en niet moeten eten: pap is 'mjam!', maar zand is 'bah!'
Volwassen zijn overigens bijna net zo makkelijk af te richten als baby's als
het om smaak gaat. Vraag maar aan je (groot)ouders.Tien tegen een dat die
vlees met een vetrandje hartstikke lekker vinden, terwijl jij er waarschijnlijk
van gruwt. Hoe dat komt? Omdat jij regelmatig om je heen hebt gehoord
dat vet eten slecht en ongezond voor je is. En als je maar vaak genoeg
hoort dat iets, om welke reden dan ook, 'bah' is, vergaat de lust tot eten je
echt al snel.
Op basis van wat we zelf ervaren en aannemen van anderen, ontwikkelen
we dus allemaal een eigen smaak. Die smaak is bij uitstek persoonlijk en
subjectief. Wat je ook probeert, het zal je bijvoorbeeld echt niet lukken
lemand die absoluut niet van olijven houdt te overtuigen van de heerlijke
smaak van een Spaans olijfje. Je ervaart het als lekker of niet. Dat wil trou-
wens niet zeggen dat een smaak zich niet kan ontwikkelen. Integendeel
zelfs. Het is opvallend dat ervaren wijndrinkers doorgaans meer van voile,
krachtige wijnen houden dan van zoete. Zoals echte koffieliefhebbers eer
der voor een dubbele espresso kiezen dan voor een koffie verkeerd met
extra suiker.
Behalve door ervaring, wordt je smaak ook bepaald door hoe een product
eruit ziet. Ga maar na: blauwe rijst ziet er veel minder smakelijk uit dan
gewone witte. Daarnaast wordt je smaak beinvloed door hoe iets verpakt
is. Neem de proef zelf maar eens op de som en zoek twee flessen witte
wijn uit. Een met een superstrak, zakelijk uitziend etiket en een met een
etiket met een lieflijke illustratie in zoete kleuren. Laat de flessen dicht en
schenk een soort witte wijn uit een derde fles in twee verschillende glazen.
Zet de glazen op tafel, met achter elk glas een fles witte wijn. Wedden dat
alle proevers de wijn die zogenaamd uit de fles met het zachtgekleurde
etiket komt, zoeter vinden dan de wijn met het zakelijk uitziende etiket?
60 AllerHande
