9 TotviatcH krijqcvi ttartMan dc tijddm t - onze leverander Niet in de koelkast! Attijd op zoek Waddenzee Sexbierum LEEUWARDEN 0 ©shkh Van los naar tros Jeroen Hartman (derde generatie) reist de hele wereld over, op zoek naar nieuwe tomatenras- sen. In een speciale hoek in de kas kweekt hi] ze op. Een gele tomaat, een kleine pruimvormige, een bobbelige en een elegant, pastelkleung, bijna roze exemplaar.'Een sappige, stevige vrucht,' zegt hij,'lekker zoet'. Nu heeft deze tomaat nog een nummer. 'Maar als Albert Heijn het wil,' zegt Jetoen,'nemen we haar in productie en krijgt ze een naam.' 'Zo begint het' zegt Cok.'Vader had veertig jaar terug ook een hoekje in de kas met een paar exoten, waaronder een paprikaplant. Nu rollen hierjaariijks vier miljoen kilo paprikas van de band. In alle kleuren en maten'. Experimenteren met nieuwe maar ook met oude soorten, onderzoek, innovatie - bij de firma Hartman speelt het een belangrijke rol. Zo kan er wotden ingespeeld op de verande- rende wensen van de klant.Van gangbaar naar biologisch. Van los naar tros, en van groot naar klem. Van de bekende knikkergrote tomaten zijn bij Albeit Heijn nu vijf varianten leverbaar. En die zijn weer ontwikkeld uit zo'n zestig ras- sen. 'Zo zijn we altijd op zoek naar de beste kwaliteit, stevigheid en smaak,' vertelt btoer Tonny Harmian. 'De tros-cherrytomaatjes zoals ze hier hangen, combineren alle goede eigen- schappen van cherrytomaatjes zoet en sappig met die van trostomaten: geurig, aromatisch en een voile smaak.' 'Geen tomaat die je even snel en goedkoop produceert,'zegt Cok.'Maar daar zijn we ook niet voor.' Dat hommels hier de bevruchting regelen; dat sluipwesp, toofinijt en kwikstaart de schade- lijke insecten te lijf gaan, is natuurlijk prachtig, zelfi een beetje aandoenlijk. Maar dat geeft de tomaat toch niet de dieprode kleur en de voile smaak? 'Tomaten krijgen hier rustig de tijd om te groeien en te rijpen,' zegt Tonny, 'dat is een. We werken ook niet met elektrisch licht, zoals veel mensen denken. Dat gebeurt nergens in de groente- en fruitteelt; alleen in de bloementeelt is dat gebruikelijk.' Oogsten aan de tros 'De biologische tomaten staan op echte giond,' vult Jeroen aan. 'Ze krijgen regenwater uit enomie bassins, goeie mest...' 'Ja, de voeding is heel belangrijk,' zegt nestor Willem. 'Niet te veel natrium, niet te veel water. Je moet ze een heel klein beetje pesten, zeg ik altijd maar. Een goeie tomaat moet werken. Dan krijgt hij body, dan krijgt hij smaak.' 'En we plukken ze rood,' zegt Cok. 'Tomaten die je groen van de plant haalt, kleuren nog wel bij. Maar hoe langer je ze aan de plant laat hangen, hoe voller en rijker van smaak ze zijn. En doordat we ze als tros oogsten, blijven ze langer vers en houden ze hun aroma. Maar de uitdaging blijft om de tomaat op het goede moment pijlsnel in de winkels te krijgen - de lijnen moeten kort zijn. En dat lukt ook. Ptoef nou eens.' Hoeven we ze echt niet te wassen? Een kleine zucht. 'Nee, dat hoeft niet. Dat is echt niet nodig. Zoals ze hier de drempel oveigaan, kun je ze zo in je mond steken.' En met bolle wang: 'Zeg nou zelf. Heerlijk, toch?' Bewaar tomaten op een koe e plek, maar niet in de koelkast. Net als komkommers, paprika's en aubergines bederven tomaten sneller bij lage temperaturen.

Allerhande | 2006 | | pagina 77