"De fros-ckenytowaaf is qcen tomaat
die jc sml ev\ qoedkoop
onze leverander
Buitenlucht, dat is
op gang kwam dit jaar. Weinig lichturen, een
schrale oostenwind. 'Hij staat dan wel onder
glas, maar het blijft een gevoelige plant, de
tomaat. Maar kijk om je heen,' zegt Hartman.
Duizenden en nog eens duizenden planten,
keurig in het gelid, reikend naar de hemel.
Donkergroen en knalrood. 'Het is allemaal
goed gekomen,' zegt hij.'Meer dan goed.'
25 Jaar ervaring
Sexbierum. Friesland. Je moet het met eigen
ogen zien om het te geloven. De trostomaten
die in alle Albert Heijnwinkels liggen te blozen,
komen hiervandaan. 'Dit tomaatje,' zegt Cok
Hartman, terwijl hij 'm in zijn mond steekt,
'zou morgen al ergens in het schap hebben
gelegen. Als er niets was tussengekomen...'
Vijfentwintig jaar werken ze al samen, Albert
Heijn en de firma Hartman. Zeventien pro-
voor de leegte van Friesland. Vrouw, acht zonen
en vier dochters keken er verwonderd om zich
heen. En een langsfietsende boer keek verbaasd
naar de eerste paal die de grond in ging.
In het kantoortje van Willem Hartman, de hui-
dige nestor, hangt nog een foto van Hartman
senior, in zwart-wit, leunend op zijn schoffel.
Wie nu 'Hartman' roept in de grote sorteerhal
of in een van de kassen, ziet aan alle kanten
hoofden omdraaien. Zes broers, vijf neven,
drie nichten - bij elkaar werken er zo'n dertig
originele Hartmannen in het bedrijf.Waar je er
rusdg dertig bij kunt op tellen als in het hoog-
seizoen alle zeilen moeten worden bijgezet.
Het bedrijf behoort met een totaal 'glasopper-
vlak' van 360.000 vierkante meter en zo'n 250
man in vaste dienst inmiddels tot de grootste
kwekerijen van Europa.
ducten op de groentealcieling van de super-
markt, zoals de aubergines en de komkommers,
komen strikt van Hartman. En Hartman levert
strikt aan Albert Heijn. Die afspraak stelt het
tuinbouwbedrijf in staat zich vofledig op smaak
en kwaliteit te concentreren. Want er hoeft niet
geconcurreerd of gejakkerd te worden. En het
geeft Albert Heijn de rust en de zekerheid van
een betrouwbaar product, met liefde en vak-
manschap gekweekt.
Haags familiebedrijf
De firma Hartman is een familiebedrijf achter
de Friese waddendijk. Maar wel een familie
met een opvallende Haagse tongval. In 1969
verruilde vader Arie Hartman zijn kas in
Loosduinen, waar de stad begon op te rukken,
Buitenlucht, dat is eigenlijk het enige
in de biologische
kassen van de firma Hartman, een zacht
zomerbriesje. Er zoemen wel hommels
van tomatenplant naar tomatenplant, er
fladderen kwikstaartjes. En er landt een
vervaarlijk uitziend insect op mijn broek,
dat Cok Hartman een sluipwesp noemt.
'De natuurlijke vijand van de witte vlieg.'
Zo worden de tomaten zonder bestrij-
dingsmiddelen beschermd tegen insec-
ten als de witte vlieg.
De technisch directeur strekt zich uit om de
top van een tomatenplant die ongelukkig om
een touwtje zit gedraaid, te bevrijden. Hij kijkt
tevreden, ondanks dat het allemaal wat later
