Karnemelk: lekker light
Vol, half vol
en mager
Liever wat minder calorieen?
Melk, goed voor de botten!
Nederlanders drinken veel melk: gemiddeld 400 ml per persoon per dag.
Geen wonder, melk is lekker en zit boordevol gezonde stoffen.
Schuimige melk
Puur natuur
11 miljard liter
Hoeveel melk(producten) hebben we dagelijks nodig?
■sckoolK-celk, goed voor elte. op zo'rv vlerdi/uzerut basls-
sobolew Lrv Neoterlflwot tei/tm-vew outders 1mew leli/vd opgevei*,
voor sohoolmelte. ■SchoolrwzLle bestaat nlslrvds dejaret-v
dertlg, toerv bleete dat veel felwdere^ te welru-g goede voe-
dlrvgsstofferv blm-vei/vteregerv.
Wist u dat?
Melk kan worden opge-
schuimd door deze met een
garde flink op te kloppen. Hoe
warmer de melk, hoe beter
opklopbaar, en hoe vetter, hoe
steviger het schuim. Lekker
op cappuccino, maar ook op
lichtgebonden soep.
Van alle 23.000 melkveehouderijen
in Nederland zijn er zo'n 400 biolo-
gisch. Ze gebruiken geen kunstmest,
chemische bestrijdingsmiddelen
en preventieve geneesmiddelen. De
voedingswaarde van biologische
melk is hetzelfde als die van gewone
melk. Biologische melk
is te herkennen aan het
EKO-keurmerk.
Er zijn in Nederland zo'n 1,5
miljoen melkgevende koeien,
die samen in een jaar 11 mil
jard liter melk leveren. Maar
liefst 55 fabrieken verwer-
ken al die melk, waarvan er
dertien echte melkfabrieken
zijn. In de andere wordt van
de verse melk kaas, boter of
melkpoeder gemaakt.
Melk die direct van de koe komt, is
heel romig, en bevat maar liefst 4 tot 5
procent vet In de melkfabriek wordt het
vet afgeroomd, zodat melk ontstaat met
verschillende hoeveelheden vet: voile,
halfvolle of magere melk. In voile melk
zit 3,5 procent vet, in halfvolle 1,5 pro-
cent en in magere melk 0,1 procent Er is
tegenwoordig zelfs melk met 0 procent
vet De rest van de voedingsstoffen is
in de drie soorten melk hetzelfde. In
halfvolle en magere melk zitten dus nage-
noeg evenveel vitamines en mineralen als
in voile melk. Dat de melk toch anders
smaakt, komt door de hoeveelheid vet
Leeftijd 1-4
Melk 300 ml
4-12
300-500 ml
12-20
400 ml
20-50
500 ml
50-70
550 ml
70+
600 ml
(bron: Het Voedingscentrum)
Van alle melk die in Nederland wordt
gedronken, is 85 procent halfvolle
melk. Halfvolle en magere melk
bevatten minder vet en daardoor
ook beduidend minder calorieen
dan voile melk. Het vet in melk is
overwegend verzadigd vet, en dat
isjuistde minst gezonde vetsoort
die er bestaat. Halfvolle of magere
melk is dus een goede keuze voor
iedereen die wil letten op het vet in
zijn voeding.
Melk is onmisbaar in een gezond voedingspatroon. Het zit boordevol
voedingsstoffen, zoals goed verteerbare eiwitten, vetten en koolhydraten,
en daarnaast is het een belangrijke leverancier van vitamine B2, B12 en
calcium. Vooral de hoeveelheid calcium in melk is groot. Een beker half
volle melk van 150 ml bevat zo'n 185 mg calcium. Volwassenen hebben
dagelijks 1000 mg nodig, vooral voor het stevig houden van de botten.
Kinderen hebben meer melk nodig, omdat er veel calcium nodig is voor
de botgroei. Ook ouderen hebben wat meer calcium nodig, om botontkal-
king zo veel mogelijk tegen te gaan.
Melk gaat schiften als je
hem mengt met iets zuurs,
bijvoorbeeld sinaasappel-
sap. Dit heeft overigens
geen invloed op de smaak
of de kwaliteit van de melk.
Het ziet er alleen wat min
der lekker uit.
De een gruwelt ervan, de ander drinkt nooit iets anders: karnemelk. De
drank is oorspronkelijk ontstaan bij de bereiding van boter. Vroeger was
het de taak van de boerin boter te maken van verse melk. Wat overbleef,
was karnemelk, een zurige drank die nauwelijks vet bevatte. Tegen
woordig wordt karnemelk gemaakt door magere melk aan te zuren met
melkzuurbacterienKarnemelk is nog steeds een mager drankje dus! De
melkzuurbacterien zetten de melksuiker (lactose) in de melk om in melk-
zuur. De melk wordt daardoor iets dikker en krijgt een friszure smaak.
Karne
melk
Halfvolle
melk
AllerHande 2 2006 99
