6 vragen over Gezond en fit de herfst in. Dat lukt alleen door gezond te eten, met voldoende vitamines. Maar hoe weet je of je er genoeg van binnenkrijgt? En wanneer is het verstandig om een vitaminesupplement te slikken? Enkele vitaminevragen aan voedingskundige ir. Astrid Kruizinga van het Vitamine Informatie Bureau. WAAR ZIJN ZE GOED VOOR? vitamines IWat zijn vitamines eigenlijk en waarom zijn ze zo belangrijk? 'Vitamines zijn stoffen die onmisbaar zijn voor ons lichaam: voor de groei, het herstel en het functioneren ervan. Kortom: zeer nodig voor het behouden van een goede gezondheid. Omdat we zelf vitamines niet - of niet vol doende - kunnen aanmaken, moeten we ze uit onze voeding halen en in bepaalde gevallen uit supplementen.' 2 Hoe weet je of je voldoende vitamines binnenkrijgt? 'Wie gezond en gevarieerd eet, krijgt in principe voldoende vitamines binnen. Maar soms is dat door omstandigheden moeilijk. Vitaminesupplementen kunnen dan een goede aanvulling zijn. A1 is het natuurlijk aan te beve- len eerst je eetgewoontes te verbeteren.' 3 Wie hebben extra vitamines nodig? 'Vrouwen die zwanger zijn of willen worden, hebben extra vitamine B11 nodig, oftewel foliumzuur. Voor de botopbouw van het ongeboren kind hebben zwangere vrouwen ook extra vitamine D nodig. Baby's tot drie maanden hebben behoefte aan extra vitamine K, en kinde- ren tot vier jaar mogen elke dag een supplement van vitamine D hebben. Die laatste vitamine is ook goed voor vijftigplussers. Rokers kunnen het best extra vitamine C slikken.' 4 Wanneer kun je een multivitamine- preparaat overwegen? 'Voor sommige groepen geldt officieel geen advies om extra vitamines te slikken, maar zij moeten er wel op letten dat ze voldoende vitamines binnenkrijgen. Enerzijds zijn dit mensen die een hoge behoefte aan vitamines hebben omdat er wat extra's van ze gevraagd wordt. Tieners bijvoorbeeld, (top)sporters, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Anderzijds gaat het om mensen bij wie de vitaminevoorziening eerder in het gedrang komt door hun leeftijd of leefwijze. Te denken valt aan lijners, vegetariers, vijftigplussers, zieken en medicijngebruikers.' 5 We Ike misverstanden bestaan er over het gebruik van vitamines? 'Baat het niet, dan schaadt het niet: dat is het meest voorkomende misverstand. Aan de inname van de meeste vitamines is een veilige bovengrens gesteld. Neem je meer in, dan kan dat leiden tot gezondheidsklachten. Meer infor matie over de bovengrenzen van vitamines is te vinden op www.vitamine-info.nl.' 6 Op welk moment kun je vitamine- preparaten het best innemen? 'Het liefst tijdens de maaltijd. In vet oplosbare vitamines als A, D, E en K worden dan beter opgenomen, omdat een maaltijd altijd wat vet bevat. Ook vitamine C kun je het best tijdens het eten innemen, omdat het helpt ijzer op te nemen. Daarnaast is vitamine C nuttig wan neer je groene bladgroenten zoals spinazie eet: die bevatten veel nitraat, dat in de maag wordt omgezet in schadelijke nitrosaminen. Vitamine C remt die omzetting af. Voor de vitamines van het vitamine B-complex maakt het tijdstip van het innemen niets uit.' Ons lichaam kan niet zonder vitamines. Hier zorgen ze voor: VITAMINE A Goed voor: huid, haar, tandvlees en het gezichtsvermogen Zit o.a. in: lever en zuivel. VITAMINE B Goed voor: de weerstand, de energie, de werking van het zenuwstelsel, spijs- vertering en de vormlng van gezonde rode bloedcellen. Zit o.a. in: aardappelen, bruin brood, banaan, vlees, vis, kwark, ei, kaas. VITAMINE C Goed voor: weerstand, gezonde botten, tanden en bloedvaten, de opname van ijzer. Zit o.a. in: spruitjes, kool, broccoli, citrusfruit, kiwi. VITAMINE D Goed voor: de weerstand, spierfunctie, sterke botten en tanden, de opname van calcium en fosfor in het lichaam. Zit o.a. in: boter, margarines en makreel. VITAMINE E Goed voor: rode bloedcellen en spierweefsels, de weerstand. Zit o.a. in: zonnebloemolie en noten. VITAMINE K Goed voor: de bloedstolling en de botstofwisseling. Zit o.a. in: broccoli en spinazie. AllerHande 11 2005 153

Allerhande | 2005 | | pagina 157