van AtotZ
Razendsnelle
groeier
Max Havelaar-
bananen
De banaan is de populairste
vrucht van ons land. Alleen
al om die reden verdient deze gele
voedingsbron een dossier met
antwoorden op de belangrijkste
bananenvragen. Hoegroeien ze,
hoe worden ze getransporteerd,
hoe maak je ze klaar.en
natuurlijk: waarom zijn ze krom?
Eerst plukken,
dan rijpen
TERUG IN DETIJD
De
banaan
Bananen behoren tot de weinige vruchten die je
'rauw' kunt oogsten. Nog felgroen, stevig tegen
elkaar gedrukt, worden ze in gekoelde con
tainers verscheept van Midden-Amerika naar
Europa. De bananen zijn bij aankomst in
Nederland nog steeds groen en worden in
speciale cellen ongeveer een week gerijpt. Door
warmte en natuurlijk ethyleen krijgen ze daar
allemaal tegelijk een mooi egale, gele kleur.
Ook wordt het vruchtvlees zachter en krijgt het
meer aroma. Na dit proces worden ze onmiddel-
lijk afgeleverd bij de winkels. Bij het vervoer naar
de winkels wordt erop gelet dat de temperatuur
van de bananen niet beneden de 14 °C komt, dit
voorkomt verkleuring van de bananen.
Bananen groeien snel. Elk jaar produ-
ceert de bananenplant een schitterende,
grote bloem, klokvormig en in rood-
paarse tinten. Deze vormt het beginsel
van een manshoge tros vruchten die
'omgekeerd' in etages groeien. Een tros
bestaat uit wel honderd tot tweehon-
derd bananen. Bananen zijn krom
omdat ze - net als alle planten - naar
het licht groeien. De bovenkant van
de banaan zit vast aan de steel en de
onderkant kromt zich langzaam naar
de zon. Van bloem tot plukrijpe banaan
duurt ongeveer twaalf weken. Vanwege
de gigantische productie stelt een bana
nenplant hoge eisen aan zijn omgeving:
vruchtbare aarde, vocht en warmte
(minimaal 15 °C overdag en's nachts).
Aan weerskanten van de evenaar liggen
de gebieden waar bananen goed gedijen.
Zoals de Canarische eilanden, die al heel
lang een band hebben met bananen. In de
vijftiende eeuw brachten Portugese zeelui
de vruchten vanuit het West-Afrikaanse
Guinee naar de eilanden. En in de tweede
helft van de negentiende eeuw werd de
banaan door Engelsen aangeplant op de
eilandengroep. De grote populariteit van
deze meest gegeten vrucht op aarde,
stamt uit die tijd. Want met speciale snelle
vrachtschepen (de bananenboten, die later
bovendien koeling kregen) konden wij Euro-
peanen opeens genieten van onbedorven,
zoet, tropisch fruit. De meeste bananen van
Albert Heijn komen overigens uit andere
landen: Costa Rica, Colombia en Panama.
Bananen van de Nederlandse keurmerk-
organisatie Max Havelaar worden gepro-
duceerd aan de hand van de allerstrengste
sociale en ecologische eisen. De organisatie
steunt de beiangen van bananenwerkers
door te ijveren voor een fatsoenlijk loon
en veilige, menswaardige werkomstandig-
heden. Alleen als producenten voldoen aan
de minimumeisen die de organisatie stelt,
ontvangen zij het Max Havelaar-keurmerk.
Daarnaast spant de organisatie zich in voor
het bevorderen van biologische bananen-
teelt, dus teelt zonder kunstmest en be-
strijdingsmiddelen. Dat is gelukt. Sinds een
aantal jaren zijn er biologische geteelde
Max Havelaar-bananen verkrijgbaar. Bij
Albert Heijn onder het label AH Biologisch
Max Havelaar Bananen.
AllerHande 10 - 2005 137
