I
a
a
KEUKEN, OPSLAG EN KANTOOR IN EEN
y
Frank met een collega bij de
wieken van de molen. Binnenkort
gaat hij de wind gebruiken om
mosterdzaden mee te malen.
Een voor een worden de zakken
met gemalen mosterdzaad gevuld
en naar de ketels gedragen. Daar
vindt het mengen van de ingre-
dienten plaats. Y Y Als het water
en azijn zijn gemengd en het zout
is toegevoegd, is het tijd voor
specerijen. Onder andere korian-
der en kurkuma gaan in de Zaanse
mosterd. Als laatste worden de
zaden toegevoegd. Y Een mede-
werker knapt het 'spinnetje' op:
het kleine houten molentje dat aan
de achterkant op het dak prijkt.
Voor de Zaanse mosterd gebruikt Frank bruine en gele za
den, wat een kruidige en enigszins scherpe smaak oplevert. In p
de begintijd van de Mostermolen werden er zaden uit Neder- \n
land gebruikt. Aangezien hier tegenwoordig nog nauwelijks
mosterdzaad verbouwd wordt, komen de zaden nu vooral uit x
het buitenland. Liefst drie verschillende typen geel zaad gaan
in de Zaanse mosterd, verklapt hij. De zaden zijn afkomstig
uit Hongarije, Tsjechie en vooral uit Canada, waar ze van
zeer goede kwaliteit worden verbouwd. p
METWINDKRACHT
Frank heeft plannen om ook zelf mosterdplanten te verbou-
wen. De oude, ambachtelijke manier van mosterd maken
wil hij geheel in ere herstellen. Niet alleen moeten de zaden
deels van eigen bodem komen, in de toekomst zal ook de
wind de machines weer aandrijven; net zoals dat vroeger
gebeurde. Een goede aanleiding is de grote restauratie van de
Mosterdmolen 'De Huisman',
Kalverringdijk 23, Zaanse Schans, 1509 BT Zaandam,
tel. (075) 616 88 88. Voor meer informatie:
www.mosterdmolen.nl,www.zaansemolen.nl
LL
7
O
Mosterdmolen medio volgend jaar. 'Als hij straks helemaal is
opgeknapt, is het wel zo leuk om hem volledig te gebruiken.'
De hoeveelheid mosterd die Frank in een week kan maken
op windkracht staat echter gelijk aan de huidige productie
van een uur. Een deel van de productie zal daarom worden W
verplaatst naar een fabriekspand in de buurt. g
z
Zes vaste krachten ondersteunen Frank. Want of het nu met
of zonder elektriciteit gebeurt, mosterd maken blijft men-
senwerk. Het afwegen van de ingredienten, het vullen van de
mengketels en het roeren van de mosterd: veel gebeurt hand- 3
matig. Vijf dagen per week verzamelen de mannen om acht
uur's ochtends voor koffie in de keuken, die tevens dienst
doet als kantoor en specerijenopslag. Met honderdtwintig
"ierkante meter tot hun beschikking is het behelpen in de
Mosterdmolen. Met moeite kunnen we de lage houten balken
omzeilen. We stoten ons een paar keer aan de trap midden
in het gangpad. Wie niet meewerkt, staat meteen in de weg.
'Mag ik er even bij? Ik moet deksels hebben.' Iedere werk-
dag worden de potten machinaal gevuld. Gelukkig gebeurt
het plakken van de etiketten inmiddels ook automatisch.
De tijden dat buurtbewoners moesten bijspringen bij grote
orders zijn voorgoed voorbij. Ze komen nu gewoon langs
voor een praatje of voor de aanschaf van hun vertrouwde
potje mosterd.
z
