JP \V ■J'Jy ODE OORSPRONG De koeien in het Italiaanse Val d'Aosta grazen op hoogten waar sommige bergbeklimmers al een beetje naar adem beginnen te hap pen. Vijfhonderd families maken hier kaas: fontina, een boerenkaas met de smaak van sappige, schone bergweiden met kleurige bloemen. Vrije koeien KAASvallei De pas waar de Carthaagse veldheer Hannibal met zijn olifanten de Alpen overstak richting Rome, is het begin van het Italiaanse Val d'Aosta. Val d'Aosta is het dak van Italie. Vier bergen hier zijn hoger dan vierduizend meter, de ge- middelde hoogte in Val d'Aosta is 2106 meter. Langs dezelfde bergpaden die de legers van Hannibal gebruikten, dalen in de zomer de kaasboeren van Aosta af. Zij brengen de kazen, die ze in hutten hoog in de ber gen hebben geproduceerd, met ezels en paarden naar lager ge- legen grotten, waar de kazen rijpen. Na dertig dagen bepaalt een wijze commissie of de kaas de naam fontina mag dragen. Maurizio Giovine is de mo- deme Hannibal. Met een kleine cooperatie van vijfhonderd kaasboeren verovert hij met fontina de internationale kaas- markt. Nu 00k Nederland via Albert Heijn. Kaasmakers in Val d'Aosta vol- gen de seizoenen en de koeien. In de lente grazen de koeien in de dalen, in de zomer zoeken ze hun weg naar boven, boven drieduizend meter, waar de na- tuur, de bloemen in de sappige alpenweiden en de buitenlucht, puur zijn. In de herfst komen ze dan weer naar beneden. In de winter verblijven de dieren in stallen waar ze hooi te eten krijgen. De koeien zijn in de bergen helemaal vrij om te gaan waar ze willen. Voor de boeren zit er niets anders op dan de koeien achterna te blij- ven lopen om ze te kunnen melken. Af en toe moet een koe van een steile berghelling met een helikopter worden teruggehaald. Zo'n dertigdui- zend koeien produceren de ►- Attn 10 met een verse fontinakaas. i

Allerhande | 2003 | | pagina 84