h'.-S£'c 4I4W®*^ 'i iaLv-^ ;*'S'HL 1 '<*1^
ODE OORSPRONG
Op kleine lapjes grond tussen droge goudgele rotsen verbouwen
Maltese boeren hun aardappels. Het eiland maakt zich op om lid te
worden van de EU, maar de aardappels worden nog altijd op dezelfde
manier geteeld. Met de hand, op blote voeten en met de hele familie.
Aardappelkennis
Paul Bartolo is 73. In de koele avondzon raapt hij aardappels op een van zijn vijftien lapjes
grond. 'Het zware werk laat ik aan mijn zoon over,' zegt hij lachend.
92 AllerHande 6-2003
Malte
aAIdappel
vallei
Malta is een stipje in de
Middellandse Zee, hon-
derd kilometer ten zuiden van
Sicilie en niet veel groter dan
Texel. Een kale rots, maar door
de eeuwen heen door zijn lig-
ging begeerd en overheerst
door vreemde mogendheden.
Als laatste door de Engelsen die
er ook sporen hebben achterge-
laten. Auto's rijden links, niet-
Engels sprekende Maltezers
hebben vaak Engelse voorna-
men en de Maltezers telen
aardappels. Langs de heuvels
slingerende hoofdwegen liggen
de velden waar boeren de strijd
tegen hitte aangaan. In de
zomer kan het kwik op Malta
oplopen tot 45 °C, maar ook in
het voorjaar is een tempera-
tuur van boven de 30 °C niet
ongewoon. Landbouwgrond is
kostbaar op Malta. Alle vrucht-
bare grond op het eiland is
door erosie ontstaan en boeren
zijn vooral bezig te voorkomen
dat het weinige water dat uit
natuurlijke bronnen komt de
dunne laag grond meesleept
naar zee. Zo'n duizend aardap-
pelboeren telt Malta, die be-
halve teler van aardappels ook
slager of bouwvakker zijn. Al-
lemaal hebben ze een eigen
stukje grond, vaak nauwelijks
groter dan een tennisveld. En
allemaal omheind met stapel-
muurtjes om de aarde op z'n
plek te houden.
Paul Bartolo is een van hen. Hij
is boer vanaf zijn dertiende. In
de koele avondzon is hij bezig
aardappels te rapen op een
stuk grond van een kwart hec
tare in een vallei in de buurt
van Mdina, Malta's vroegste
hoofdstad. Hij heeft vijftien
van zulke lapjes grond. Alle
maal in deze vallei, vlak bij el-
kaar maar wel gescheiden. h
