Uitgerust met slagersjas en pet betreden we de
enorme hal. We zijn beland in een tomatentheater
Balletvoorstelling
Tomaten dansen over
computergestuurde
transportbanden
In het laboratorium van
Bonnysa wordt de tomaat
tot op het bot ontleed. De
proeftomaten krijgen heel
wat te verwerken: ziektes,
pesticiden en schimmels.
ideale temperatuur te handha-
ven. Met een najaarszonnetje
van amper 20 °C is het knap
heet in de kas. Maar het kan
erger. 'In de zomer, als het bui-
ten 40 °C is, is het hier binnen
aangenamer dan buiten,' zegt
Jose.
Alle tomaten komen samen in
het pakhuis van Bonnysa. Vol-
gend jaar wordt het nieuwe in
gebruik genomen, vertelt een
trotse Jose. Uitgerust met een
slagersjas en -pet betreden we
een enorme hal waar tweehon-
derd mensen en tonnen toma
ten als mieren door elkaar
heen krioelen. Maar dan geor-
dend. We zijn aangeland in een
tomatentheater. Een ballet
voorstelling waar menig cho-
reograaf jaloers op zou zijn.
Tomaten dansen over compu-
tergestuurde transportbanden
die tomaten scheiden op kleur
en gewicht. Precies op de
goede plek duikelen ze door
een gat naar beneden om via
een volgende band afgevoerd
te worden. Ik raak in een soort
hypnose door de ritmes, de ge-
luiden en de bewegingen van
de heftrucks met pallets toma
ten die in elegante cirkels en
patronen rijden. Aan de sor-
teerbanden staan alleen vrou-
wen. Ze doen hun best niet te
lachen als een camera voor
hun neus verschijnt. Maar als
we doorlopen is er hilariteit.
Mario wijst een groene tomaat
aan die voor de lokale markt
bestemd is. 'Mijn opa heeft
deze gekweekt.' Ik proef. Hij is
zoet maar 00k zuur.
De tomaten zijn in twee, drie
dagen in Nederland. Elke dag
rijden van dit pakhuis twee
vrachtwagens vol sappige to
maten linea recta naar Neder
land. Chauffeur Marco wacht
geduldig tot zijn vrachtauto ge-
laden is. Hij heeft een rit van
1950 kilometer voor de boeg.
Een rijtijd van 23 uur, stoppen
niet meegerekend. 'Ik hoop dat
ik snel door Frankrijk heen
ben, want ze willen daar gaan
staken,' zegt hij.
Als we ons in een visrestau-
rant te goed doen aan zeeban-
ket, informeren we naar het
stadje Bunol dat hier niet zo
heel ver vandaan ligt. Tijdens
dit festival gaan inwoners el
kaar te lijf met (rotte) toma
ten. Maar waarom doen ze dit?
De een zegt dat het begon met
een uit de hand gelopen ruzie
tussen twee families over eten.
Anderen beweren dat een bur-
gemeester spontaan werd be-
kogeld door ontevreden bur
gers. 'Ach,' zegt Theresa die bij
de lunch komt aanschuiven,
'volgens mij is die "traditie" al
leen maar ontstaan om toe-
risten te trekken. Het zijn
vooral Japanners die er in hor
des op afkomen.' O
De Spanjaarden brachten de
tomaat van Zuid-Amerika naar
Europa. Tomaten zijn dan 00k
een veelgebruikt ingredient in de
Spaanse keuken.
Nadat de tomaten
door een computer
op kleur en grootte
zijn gesorteerd,
maken 00k de vrou-
wen nog een selectie.
