De vrouwen zijn heel bedreven in het
verplanten van de kwetsbare plantjes
Twee zaadjes, een plant
Water is schaars in dit
gele landschap
dorre struiken. Hier en daar
passeren we een hacienda, si-
naasappelbomen staan verlo-
ren langs de berm van de weg.
Water is schaars in dit gele
landschap. Regen en irrigatie-
water worden via een in-
genieus afwateringssysteem in
bassins opgevangen. Geen
druppel gaat verloren. En dan
plotseling passeren we een
resort met golfterrein. Een
groene lap grond aan een zand-
kleurige horizon. Goed voor
het toerisme maar een aanslag
op de watervoorraad.
In een kas ter grootte van tien
voetbalvelden worden zaadjes
gekweekt tot tomatenplantjes.
Twee zaadjes groeien samen
uit tot een plant. Het zaaien
gebeurt met een machine,
maar daarna moet het opgroei-
ende plantje met de hand naar
een groter formaat kweekbakje
overgeplant worden. Enkele
vrouwen zijn heel bedreven in
het verplanten van de kleine
kwetsbare tomatenplantjes van
een vinger hoog. Een van hen,
Dolores, wijst op een plastic
klip die de twee ontkiemde
zaadjes bij elkaar houdt. Een
tomatenplant die groeit uit
twee zaadjes is sterker en lek-
kerder, zegt ze. De dames heb-
ben een aanzienlijk aandeel in
de tien miljoen plantjes die
hier in een jaar gekweekt en
verpot worden. De groei van
zaad naar plantje duurt een
paar weken, tomaten plukken
kan vervolgens na een maand.
Een tomatenplant gaat onge-
veer tien maanden mee en
wordt veertien tot vijftien
meter groot.
De kassen zijn behangen met
gele vlaggetjes. Van binnen en
van buiten. Op de vlaggetjes zit
lijm die vliegjes weghoudt van
de planten, maar die tegelijk
laat zien welke vliegjes zich
rond de kassen ophouden. Het
ene vliegje is onschuldig, het
andere moet bestreden wor
den. Zo veel mogelijk met na-
tuurlijke middelen, bijvoor-
beeld met sluipwespen.
Eindelijk ruiken we de toma
ten. Vleestomaten zijn het.
Kanjers. De tomaten zijn in au-
gustus geplant. In gele dozen
houden zich in de kassen bijen
op, die zorgen voor de be-
vruchting van de gele tomaten-
bloemetjes. Het is het klas-
sieke verhaal van het
bloemetje en de bij. Na een be-
zoekje van de bij ontstaat in de
bloem de tomaat. 'Steken ze
niet?' vraag ik opzichter Fran-
sisco Fernando. 'Hooguit als je
gele kleren draagt.' Zijn werk-
gebied bedraagt 16,5 hectare en
de walkie-talkie aan zijn riem
galmt voortdurend. Faviola en
Esther glijden met een karretje
tussen de rijen door om de
planten met een klosje touw
vast te zetten. Af en toe wordt
de kas met lawaai gevuld. Het
is het dak dat automatisch
open en dicht gaat om de ►-
Zonder de karretjes op rails zouden de
afstanden in de enorme kassen voor de
plukkers onoverbrugbaar zijn.
-■«
a in Nederland zijn tros-
tomaten de afgelopen jaren
snel populair geworden. Met
Stengel en ai ruiken ze heer-
lijk naar tomaat.
Tomatenplanten kunnen 15 meter hoog worden.
Touwen zorgen ervoor dat de planten niet in de
breedte maar in de hoogte groeien.
