biologisch eten
Kruidenteler Piet van Vught:
'Ik heb met vallen en opstaan geleerd wat het beste werkt'
naar '3'°'°^.'SC^e '<ru'c'e" ®en
Gelukkig is Piet van Vught (44)
met iemand die snel last
heeft van slapeloze nachten.
Maar dat de omschakeling van
y ''iraii r-_ ~y pieterden die hij vroeger met che-
mische middelen eventueel had
kunnen redden. Nog vers in zijn geheugen staat de schok die hij kreeg toen
hij zag hoe planten binnen een uur door een invasie van luizen overvallen
werden. In die begintijd verlangde hij nog best wel eens naar de tijd dat hij
alles op de automatische piloot kon doen en op de kalender kon aflezen in
welke week hij welke plaag moest bestrijden. Als biologische teler moet hij
het nu veel meervan zijn eigen waarneming en plantenkennis hebben.
Wie het vijf hectare grote bedrijf van Piet van Vught nadert,
krijgt visioenen van dampende spaghetti met verse basilicum of een
onweerstaanbare trek in een bord groentesoep. Ceen wonder. Er hangt
een wolk van pittige kruidengeuren die de zinnen prikkelt en de eetlust
opwekt. Het aroma van basilicum overheerst op dit moment, want tien-
tallen bakken met dit kruid staan klaar voor transport naar het centrale
punt van Albert Heijn.
Drie jaar geleden maakte Van Vught de grote overstap naar bio
logisch omdat de vraag van de consument naar deze producten steeds
meer toenam. Bovendien zag hij het als een grote uitdaging de kruiden het
jaar rond te kunnen leveren zondergebruik te maken van allerlei chemisch-
synthetische bestrijdingsmiddelen. Voor Piet van Vught betekent het biolo
gisch telen een leerproces dat nooit eindigt. 'Je moet zelf met vallen en
opstaan ontdekken hoe het allemaal zit. Begin ik e£n week te laat met zaai-
en dan kost het een heel seizoen om opnieuw te beginnen. Elke dag moet ik
bepalen of de hoeveelheid licht voldoende is, of er een paar dagen niet
beregend ofjuist wel beregend moet worden. Zoiets is een groeiproces. Wel
kon ik vanaf het begin zien dat kruiden die niet bespoten werden, er veel
vitaler uitzagen dan degene die wel bespoten waren. Dat was voor mij een
enorme 'eye-opener'. Het is een wisselwerking: de plant die het zonder te
spuiten goed doet, zal ook minder snel last hebben van insecten. Die zoe-
ken namelijk altijd de zwakste planten uit. Het werkt net zoals bij mensen.
Iemand die in goede conditie is, zal minder snel doorgriep geveld worden
dan iemand die toch al watzwakjes is.'
'In principe laat ik de natuur haar werk doen. Heb ik erg veel last
van luizen, dan komen ervanzelf sluipwespen op afdie korte metten metze
maken. Soms trek ik nog een extra koker sluipwespen open. Een heel enkele
keer moet ik corrigeren met biologisch verantwoorde bestrijdingsmiddelen.
Heb ik bijvoorbeeld een explosie van luizen, dan betekent dat automatisch
een explosie van sluipwespen, die op den duur meer kwaad dan goed
doen.'
Elke dag is Piet van Vught te vinden in zijn kassen en een keer in
de week maakt hij een observatierondje langs alle soorten kruiden. Een
secuur werkje dat hij niemand anders toevertrouwt. De kassen vormen een
zee van groene plantjes. In de velden staan blauwe en gele 'vangplaten' met
lijm waarmee insecten geteld en waargenomen kunnen worden. Tussen
sommige kruiden staan tal van paddestoelen, maar die laat hij staan want
die kunnen toch geen kwaad. Ook enkele hagedissen en een echtpaar kwik-
staartjes hebben hun intrek genomen in de kas.
Piet van Vught wijst op een aantal gaten die tussen de kruiden
zijn gevallen. Dit zijn de zwakke plekken die extra in de gaten moeten wor
den gehouden. In de verte staat zijn vader onkruid te wieden. Pa van Vught
is nog van een generatie die weet hoe je handmatig onkruid vakkundig en
snel moet verwijderen. De nieuwe generatie heeft daar nauwelijks nog ken-
nis van. Piet van Vught: 'Die zet synthetische bestrijdingsmiddelen in om
van het onkruid af te komen.' Hoewel het biologisch telen een stuk inten-
siever is, wil Piet van Vught niet meer naar zijn oude leventje. 'Ik voel me nu
veel meer een gewasteler dan een productteler. Ik proef persoonlijk geen
verschil tussen de smaak van biologisch geteelde kruiden en regulier geteel-
de kruiden. Maar ik zeg altijd maar zo: alles wat er niet op zit, krijg je ook
niet binnen.'
AllerHande 2-2001 31
