Maartje zegt niets. Ze zoekt met haar glas een plaatsje in de zon. 'Ik heb m'n sherry al gevonden.' Elke bodega heeft zo z'n eigen stijl van sherry ma El Puerto de Santa Maria, kan sherry gemaakt worden. Waarom dat zo is, was tot nog geen twintig jaar geleden voor iedereen een mysterie. Was het de zilte lucht van de Atlantische oceaan, de krijtwitte en kalkrijke bodem of misschien een gunstig gestemde godin die ervoor zorgde dat de wijn uit Jerez en omstreken zijn speciale smaak kreeg? Inmiddels hebben wijnwetenschappers de meeste geheimen rondom sherry ontrafeld. De specifieke smaak dankt sherry aan de druif en de rijping. De meeste sherry's worden gemaakt van de palominodruif. Het sap levert een droge witte wijn op waaraan extra alcohol wordt toegevoegd. Daardoor ligt het alcoholgehalte van sherry wat hoger (tussen de 15 en 20 procent) dan bij gewone wijn (tussen de 12 en 14 procent). Typisch voor sherry is dat de wijn rijpt in de zoge- naamde solera: vaten die volgens een uitge- Idend systeem zijn opgestapeld. De jongste sherry komt in de bovenste vaten. In de loop der jaren wordt telkens een deel van de sher ry vanuit de bovenste rij overgebracht naar de vaten in de rij eronder. Jonge sherry wordt met oudere sherry gemengd en zo ontstaat per soort een constante smaak en kwaliteit. In de onderste rij vaten zit de sherry die gebotteld kan worden. Flor Sherry is er van knisperend droog tot strope- rig zoet. Het verschil in de typen zit'm voor- al in de manier waarop de wijn is ontwik- keld: met of zonder 'flor'. Juist die flor is uniek voor Jerez en omstreken. Flor is de verzamelnaam voor de gist die op de schil van de palominodruiven en in de vaten zit. Zodra de natuurlijke suilcers in het druiven- sap zijn omgezet in alcohol, en het sap dus wijn is geworden, vormen de gistcellen een soort deken waardoor de wijn nauwelijks met zuurstof in aanraking komt. Gek genoeg ontwikkelt die flor zich niet op alle wijnen en ook niet in elke bodega in dezelfde mate. De ligging van de ken. wijnkelder, de temperatuur buiten en in de bodega, de luchtvochtig- heid en de wijn zelf bemvloeden de florvor- ming. Komt de alcohol boven een bepaald niveau, dan sterft de flor af. Ontwikkelt zich flor op de wijn, dan ontstaat er een lichtgele tot gouden sherry met een nootachtige smaak. Manzanilla, fino en amontillado zijn voorbeelden van flor-sherry's. Ontstaat er geen flor op de wijn of wordt er extra alcohol toegevoegd, dan krijgt de sherry een 'zwoele- re' smaak en wordt de kleur donkerder, zoals bij oloroso. Daamaast zijn er heel zoete sher ry's die zonder flor worden gemaakt van de Pedro Ximenezdruif (kortweg PX genoemd) of de moscateldruif. Manzanilla en fino zijn altijd droog. De smaak van amontillado en oloroso varieert van mild en droog tot wat zoeter. Om het kiezen makkelijk te maken, wordt soms in plaats van het type de smaak (dry of medium dry) op het etiket vermeld. Cream sherry en zoete oloroso zijn mixen van fino of oloroso en een PX- of moscatel- sherry. SOORTEN EN STIJLEN Droge kost? Dan wordt het de hoogste tijd om te proeven. Op een van de prachtige patio's in de Andalusische vooxjaarszon staan diverse sherry's op een rij. We beginnen met een fino. Maurice proeft. 'Het kan aan mij liggen. maar deze fino lijkt heel anders dan die van gisteren.' 'Dat klopt,' zegt Pilar. 'Iedere bodega heeft namelijlc z'n eigen stijl. Elke fino is weliswaar een droge flor-sherry gemaakt van de palominodruif uit de wijn- gaarden van het Jerez-gebied, maar naast deze overeenkomsten zijn er ook talloze verschillen. In welke wijngaard bijvoorbeeld groeiden de druiven, hoe lang heeft de sher ry in het vat gezeten of wat is de leeftijd van de solera? De uiteindelijke smaak en stijl

Allerhande | 2000 | | pagina 74