studeren in een stad. Ach, dat houd je
toch niet tegen. Iedereen heeft internet,
overal staat televisie, sommigen van ons
hebben een auto.'
Samenwerking
In 1985 meldde het bedrijf Tivall zich bij
Lochamei Hagetaot: of er belangstelling
was voor industriele activiteiten. Hoewel
vrij ongewoon voor een kibboets, voel-
den de bewoners daar wel voor, want er
kwam op dat moment te weinig rende-
ment uit de landbouwactiviteiten.
Dr. Micha Shemer - nu onder meer ver-
antwoordelijk voor de ontwikkeling van
nieuwe producten bij Tivall - was de ini-
tiatiefnemer. Hij en enkele partners zet-
ten in Lochamei Hagetaot een fabriek op
met goede, gezonde en vooral smakelij-
lce vleesvervangers. De kibboets werd
voor 49 procent eigenaar van het bedrijf.
Shemer vond dat nieuwe ontdekldngen
in de voedseltechnologie volkomen ver-
keerd werden toegepast. Volgens hem
waren veel vegetarische producten ofwel
hard en droog, ofwel zacht en sponzig.
Consumenten moesten wel heel erg anti-
vlees zijn om dat soort producten te
eten. En juist dat is essentieel voor het
slagen van een nieuw product: het moet
er goed uitzien en het moet lekker zijn.
Tivall-producten zijn gemaakt van de
beste grondstoffen, met behulp van
moderne technieken en bestaan uit een
combinatie van soja-eiwit of erwt-eiwit,
zonnebloemolie en kippenei-eiwit.
Verschillende kruiden zoals zwarte
peper, komijn, koriander, oregano en
paprika zorgen voor gevarieerde sma-
ken. Verder zijn ze rijk aan voedingsve-
zels en bevatten ze weinig vet. Boven-
dien wordt er vitamine B12 aan toege-
voegd, omdat die van nature alleen in
voldoende mate aanwezig is in produc
ten van dierlijke oorsprong.
Veel bezoekers
Wie nu Lochamei Hagetaot bezoekt
vindt er rust en stilte: de volwassenen
werlcen - op het land of bij Tivall - de
ldnderen zijn naar school of doen aan
sport. Pal naast het terrein van de kib
boets staat het Holocaust Museum.
Gelijk met de stichting van de kibboets
in 1949 hebben de oprichters dit muse
um opgezet. Er werken ongeveer hon-
derd mensen (een deel uit de kibboets)
en er komen jaarlijks minstens 125.000
mensen uit de hele wereld naar Locha
mei Hagetaot. De indrukwekkende expo-
sitie leidt de bezoeker door vijftien ver-
schrikkelijke jaren. Maar het imponeren-
de ervan zit'm juist niet in die ver-
schrikkingen. De spirit waarvan de over-
levenden blijk hebben gegeven, is wat
diepe indruk maakt.
paradijs
Tekst:
Ruud Slierings
Fotografie
Michiel van
Nieuwkerk
AllerHande 5-2000 35
Onder het merk AH zijn de volgende
producten van Tivall verkrijgbaar:
Hamburger Schnitzel Mix
Balletjes Maisburger
Groenteballetjes
Groenteschnitzel Steak Cordon
Bleu Champignonschnitzel Italiaanse
Schnitzel Hongaarse Schnitzel
Sateballetjes Baconburger Cheeseburger-
Biologische Groenteburger Frankfurter Rookworst
Shoarma Roerbak Chicken Style Roerbak Beef Style
Rulgehakt Pain de Provence Kerrieworst Macaroniblokjes
Shii-take Filet Tuinkruiden Pate Filet Americain
De vegetarische producten liggen bij het voorverpakte vlees en
de voorverpakte vleeswaren.
