Wat het is, hoe het wordt gebruikt en wat de voor- en nadelen zijn
Meningen over genetische modificatie
Misschien hebt u weleens gelezen op een etiket van een levensmiddel dat het is
geproduceerd met 'genetisch gemodificeerde soja' of'genetisch gemodificeerde
mai's'. Inmiddels wordt er volop gediscussieerd over genetische modificatie.
Maar waar gaat het nou precies om?
Genetische modificatie of genetische
manipulate wordt ook wel 'gentechno-
logie' genoemd. Een term die twee
begrippen koppelt: genen en modeme
biotechnologie. Levende organismen als
planten, dieren en bacterien bestaan uit
cellen. In iedere eel zijn erfelijke eigen-
schappen opgeslagen in de genen (het
DNA). Het DNA van een soort organisme
bevat dus de specifieke eigenschappen
die lcenmerkend zijn voor die soort: elke
soort heeft een unieke DNA-structuur.
Veranderingen in de genenstructuur, en
dus in de erfelijke eigenschappen, zijn
niets nieuws. In de natuur gebeurt dat
voortdurend, door kruisingen van ver-
wante rassen. Zo kruisen kwelcers
bewust bepaalde plantenrassen om bij-
voorbeeld sterlcere, smakelijkere of pro-
ductievere planten te krijgen.
Genetische modificatie doet hetzelfde,
met dit verschil dat de natuurlijke
beperkingen van soort of ras geen rol
spelen. Met moderne biotechnologie
kunnen erfelijke eigenschappen van een
organisme naar ieder ander organisme
worden overgebracht, ongeacht ras of
soort. Zo kunnen aan rode lcool genen
van bloemen, bacterien of bijen worden
toegevoegd.
Soja en mais
Genetisch gemodificeerde organismen
worden kortweg aangeduid als ggo's of
transgene organismen. In ggo's zijn erfe
lijke eigenschappen met behulp van bio
technologie gewijzigd door stukjes van
het genetisch materiaal te verwijderen,
te vervangen of toe te voegen. Zo kun
nen gewassen bijvoorbeeld bestand
gemaakt worden tegen insectenplagen,
AliceMathijssen.stichtingMerkartikei:'Voor derdewereldlanden kunnen ggo-gewassen
van levensbelang zijn'
Hoe zit dat nou met genet
Tekst: Rianne Buis
Fotografie: Rick Vlaanderen
De Stichting Merkartikel
(SMA) vertegenwoordigt in
Nederland 130 A-merkfabri-
kanten die samen ruim 1200
A-merken produceren. A-mer-
ken zijn bekende merken van
dagetijkse consumptie- en
gebruiksartikelen. De SMA
streeft naar een optimale
samenwerking tussen handel
en industrie. Daarbij staat het
aanbieden van bekende en
vernieuwende producten
tegen een aantrekkelijke prijs-
kwaliteitsverhouding centraal.
Alice Mathijssen, projectma-
nager Voeding en Communi-
catie bij SMA:'In principe
staan wij positief tegenover
moderne biotechnologie,
want daarmee kunnen
belangrijke eigenschappen
van gewassen effectiever,
gevarieerder en sneller aange-
past worden dan met traditio-
nele veredeiingstechnieken.
Zo kan biotechnologie verbe-
teringen opleveren op allerlei
vlakken: gezondere producten,
hogere oogstopbrengsten,
betere houdbaarheid en een
schoner milieu bijvoorbeeld.
Daarbij moet je niet alleen kij-
ken naar wat er in eigen land
gebeurt; het is een zaak die de
hele wereld aangaat. Mischien
zijn ggo-gewassen die zijn
aangepast aan onvruchtbare
streken niet direct interessant
voor Nederland, maar voor
derdewereldlanden zijn ze van
levensbelang. Dat de veilig-
heid voor mens, dier en milieu
op geen enkele manier in
gevaar mag komen, spreekt
vanzelf. Op dat punt is de vei-
ligheid van genetisch gemodi
ficeerde ingredienten dan ook
gewaarborgd door de over-
heid.Verder is het belangrijk
dat consumenten een afge-
wogen keuze kunnen maken.
Uiteindelijk is het de consu-
ment die bepaalt of producten
van moderne biotechnologie
de toekomst hebben. Naast
een goede etiketteringswet-
geving zien we graag een
samenwerking in groot ver-
band om consumenten duide-
lijke en eenduidige voorlich-
ting te verschaffen. Handel,
overheid, industrie, onafhan-
kelijke wetenschappers en
consumenten-en voorlich-
tingsorganisaties hebben daar
allemaal een taak in.'
94 AllerHande 3-2000
