t, welke soorten er zijn en hoe u die gebruikt Vanouds speelt olijfolie in de landen rondom de Middellandse Zee een belangrijke rol in de keuken. Maar ook in Nederland ontdekken steeds meer mensen de smaak en de waardevolle eigenschappen. Olijfbomen gedijen het best in een mediterraan klimaat met hete, droge zomers en koele winters. Het zijn dan ook vooral de landen rond de Mid dellandse Zee, zoals Spanje, Ita- lie, Griekenland en Frankrijk, die olijfolie produceren. Olijfbomen dragen elk jaar vruchten aan de takken die het jaar daarvoor zijn gevormd. Een onrijpe olijf is groen, rijpe olij- ven zijn donkerpaars of zwart. Zo van de boom is elke olijf, rijp of niet, oneetbaar bitter. Wanneer hij als tafelolijf is bestemd, moet hij eerst worden behandeld met loog en pekel. Voor olijfolie worden zowel groene als zwarte olijven gebruikt. De zwarte bevatten wat meer olie. De olijven wor den meestal met de hand geplukt. De plukkers rissen de olijven met houten harkjes van de takken. Vlak boven de grond spannen ze netten of doeken om de olijven op te vangen. Na het oogsten worden de vruch ten zo snel mogelijk geperst. Hoe verser de olijven, hoe sma- kelijker de olie. Om een liter zuivere olie te krijgen, is circa vijf kilo olijven nodig. Koude persing Voor het persen worden de olij ven ontdaan van blaadjes en takjes en dan gewassen. Daarna pletten grote molenste- nen ze met pit en al tot een Wat zijn de goede eigenschappen van olijfolie? Olijfolie heeft veel gezonde eigenschappen. De olie bevat maar liefst 67% enkelvoudig onverza- digde vetzuren. Deze verminderen het 'slechte'- cholesterol-gehalte in het bloed zonder het 'goede' cholesterol nadelig te beinvloeden. Zo verlaagt de olie de kans op hart- en vaatziekten. Daarnaast bevat olijfolie vitamine E, wat het verouderingspro- ces helpt vertragen. De olie is licht verteerbaar, ondersteunt de opname van vitamines en minera- len, heeft een positief effect op het spijsverte- ringsstelsel, beschermt de slijmvliezen en heeft een remmende werking op het ontstaan van gal- stenen en maagzweren. E6n eetlepel olijfolie bevat zo'n 120-125 calorieen. dikke pulp. Deze pulp wordt onder de hydraulische pers gelegd. Door zacht en langzaam te persen zonder verhitting perst deze machine de eerste olie uit de olijven. Vroeger noemde men deze persing 'eerste koude per sing', omdat de temperatuur bij het persen niet boven de 33 °C mag uitkomen. Nu de persen zoveel sterker zijn geworden, is het begrip 'koude persing' ach- terhaald. Olijfolie van de eerste persing wordt 'vierge' of 'extra vierge' genoemd ('maagdelijk'), waarbij extra vierge aan de hoogste smaak- en kwaliteitsei- sen moet voldoen. Meteen na de persing wordt de olie gefil- terd en gebotteld. Geraffineerd De olie die na de eerste persing uit de olijvenpulp wordt ge perst, bevat vaak wat onzuiver- heden die de smaak en het aroma kunnen beinvloeden. Daarom wordt de olie geraffi neerd (gezuiverd). Om'm daar na weer smaak te geven wordt hij vermengd met olijfolie extra vierge (zo'n 15%). Het resultaat is de 'gewone' of traditionele olijfolie. De smaak is wat minder uitgesproken dan die van olijf olie extra vierge. De olijfolie wordt na het filteren gebotteld. Milde olijfolie is geraffineerde olijfolie waaraan slechts 11/2% extra vierge olijfolie is toege- voegd, waardoor deze heel neu- traal van smaak is. Bakken Olijfolie, en dan vooral de traditionele en milde versie, is heel geschikt om in te (roer)bakken. De olie is heter te verhit- ten dan andere olien, waardoor vlees, kip en groenten snel dicht- schroeien en de sappen bewaard blijven. De groente is vaak nog een beetje knapperig na het roerbakken. Bovendien heeft traditionele olijfolie de eigenschap de smaak van andere ingredienten te accentueren. Als u eerst de ingredienten goed droogdept met keukenpapier voorkomt u spatten. Bewaren U kunt olijfolie het beste op een koele (maximaal 20 °C) en donkere plaats bewaren. Ongeopende flessen kunt u tot de 'ten minste houdbaar tot'- datum bewaren, ge- opende flessen een halfjaar tot een jaar. Bewaar olijfolie bij voor- keur niet in de koelkast. Bij een temperatuur onder de 7 °C kan olijfolie 'uitvlokken'. Deze witte vlokjes hebben geen invloed op de kwaliteit. Zodra de olie weer op kamertemperatuur komt, verdwijnen de vlokjes. AllfrHande I77

Allerhande | 1999 | | pagina 77