.'iV*
48*
AlIerHande
En de naam...?
Er zijn verschillende verklarin-
gen voor de oorsprong en bete-
kenis van speculaas. Zo gaat er
een verhaal dat een bakker in
de 17de eeuw had bedacht om
in sinterklaastijd koeken te
gaan verkopen van sterk
gekruid deeg. Omdat hij van
tevoren niet kon inschatten of
de koeken zouden aanslaan,
ging hij op hoop van zegen
bakken. Hij speculeerde op de
snoeplust van zijn klanten, en
daarom noemde hij de koeken
'speculatiegebak'.
Een andere uitleg is dat specu
laas is afgeleid van 'specula
tor', dat 'bisschop' betekent en
'hij die alles ziet'. Niet zo
vreemd, want speculaas is
natuurlijk niet los te denken
van (bisschop) Sint Nicolaas.
Dat was al zo in de 17de eeuw,
toen jongens rond 5 december
met een speculaaspop een
meisje de liefde konden verkla-
ren. Zo'n pop werd een 'specu-
laasvrijer' genoemd. De meest
waarschijnlijke verklaring is
dat de naam is afgeleid van het
Latijnse woord 'speculum', dat
'spiegel' of 'spiegelbeeld' bete
kent. De figuren die van specu
laas werden gemaakt, waren
immers spiegelbeelden van de
gebruikte vormen.
M.m.v. het Nederlands Bakkerij Museum
"Het Warme Land" in Hattem.
129
