uitvinder John Pemberton AllerHande J 23 naam. En dan met twee c's, want daf liep lekkerder. Bovcndicn ontwierp hij het logo: simpelweg door de naam zo sierlijk mogelijk op to schrijven. Zo schiep hi] het bekendste beeldmerk ter wereld. Het geheime recept Rond het recept van de dik vloeibare Coca-Cola siroop hing een waas van mysterie die door het bedrijf llink werd aangewakkerd. Het verhaal ging zelfs dat er steeds maar twee chemici in leven waren die het recept kenden. Zij mochten dan ook nooit samen in een vliegtuig stappen. In een moeilijk to bereiken kluis lag nog wel het handgeschreven recept van 'Doc. Pemberton' zelf, maar daar kon eigen- lijk niemand aankomen. Het recept moest en zou geheim blijven. Zelfs de geruchten dat er cocaine in zat. kon- den daardoor niet echt ontzenuwd worden maar voor de mythevorming was dat niet eens zo slecht. Toch werd de geheimzinnigheid deels door- broken toen chemische technieken het mogelijk maakten de bestanddelen van Coca-Cola te vinden. Alleen de samenstelling en mcngverhouding van de fruitolien en kruiden zijn nooit achterhaald. De komst van Pepsi-Cola Inmiddels was ook Pepsi-Cola op de markt. In 1898, twaalf jaar na Pem berton, experimenteerde Caleb Brad- ham in North Carolina met elixers. Een van zijn drankjes, waarvan de ingredienten op die van Coca-Cola leken, verkocht opvallend goed. I lij doopte zijn parel 'Pepsi-Cola', een naam die is afgeleid van de medische term dyspepsie', de wetenschappelijke naam voor spijsverteringstoornis. Bradham vond dat zijn drank deze kwaal kon genezen. Vol goede moed liet hij zijn merk registreren en richtte de Pepsi-Cola Company op. AAaar de Eerste Wereldoorlog doorkruiste zijn plannen en in 1922 ging hij failliet. Pas in 1931 kwam er weer leven in de Pepsi-brouwerij. Een zoetwaterfirma nam de zaak over en vestigde de Pepsi-Cola Company in New York. In Zuid-Amerika verkocht Pepsi goed, vooral vanwege de lage prijs, nen. Het eerste is hem gelukt, het tweede niet, want twee jaar na zijn uitvinding overleed hij. Kort voor zijn dood had hij zijn zaak verkocht aan drogist Asa Griggs Candler. Candler had een grenzeloos gelool in de drank - die inmiddels Coca-Cola was gedoopt - en maakte van het kelder- bedrijfje' een wereldconcern. Van grote betekenis daarbij waren het flesje en de kroonkurk. Twee jonge juristen kregen het recht om Coca- Cola te gaan bottelen. Ze waren dol op de drank, maar het ergerde hen dat die alleen maar aan de tap te krijgen was. Omdat Candler niets zag in het idee om de cola in flesjes te stoppen, verleende hij hen - gratis - het alleenrecht tot bottelen. Het werd een enorm succes: in 1909 waren er al 400 bottelarijen in de Verenigde Staten. What's in a name? Het was uitgerekend de boekhouder van de Pemberton Chemical Com pany, Frank Robinson, die de naam Coca-Cola in het leven riep. Omdat er zowel Zuid-Amerikaanse coca- bladeren als Afrikaanse kolanoten in de drank verwerkt waren, vond deze cijferaar Coca-Cola wel een leuke Waar Coca-Cola koos voor sporters in de reclame, introduceerde Pepsi wereldwijd de Pepsl-proef en sloot het bedrijf gigantische reclame- contracten met popsterren, zoals Ray Charles. an het einde van de vorige eeuw was het heel gewoon: even een frisje drinken bij de apotheek. was dus geen toeval dat een apotheker de cola ontdekte. Chemicus John Pemberton brouwde de siroop in 188O in een grote ketel in het souter- rain van zijn apotheek. Het was de tijd dat Irisdranken net populair begonnen te worden en dat apothe- kers voortdurend experimenteerden met nieuwe dranken. Klanten konden Het doorgaans kiezen uit verschillende soorten siroop, zoals Iruit, tonic ol gember, die dan werden aangelengd met koolzuurhoudend spuitwater. Het eerste glas cola schonk Pemberton aan de frisdranktap in Jacob's Pharmacy" in Atlanta. Van kelderbedrijf naar wereldconcern John Pemberton was bezeten van de gedachte een nieuwe frisdranksmaak op de markt te brengen, want hij wilde eindelijk wel eens geld gaan verdie-

Allerhande | 1998 | | pagina 23