Van plant
tot klant
lange wortels,' doceertTheo
'Die wortels scheiden onder
de grond een stof af die in
de wortels van de prei
dringt. Trips, de beestjes die
zich diep in de prei verstop-
pen en de groente aantasten
houden daar niet van. Lukt
dit puur biologische experi
ment, dan kunnen we zon-
der chemische bestrijdings-
middelen prei telen, wat
natuurlijk prachtig zou zijn.
Eerst moeten
we een paar
seizoenen kij-
ken of we deze
biologische
bestrijdingsme-
thode ook op
grote schaal kunnen toepas-
sen en hoe het met de kos-
ten zit. Want vergeet niet,
dat nieuwe milieuvriendelij-
ker teelttechnieken nil nog
erg arbeidsintensief zijn.'
Schoffelen tussen de uien
Theo Obdam trekt wat var-
kensgras, zwarte nacht-
schade en perzikkruid uit de
grond. 'Dit onkruid bestrij-
den we natuurlijk niet zoals
ik het nu doe, want dan zou
de groente onbetaalbaar
worden. Maar in de uien-
teelt zijn we toch wel aan
het experimenteren met wat
wij dan noemen: handmatig
wieden. We rekenen dan uit
hoeveel manuren dat kost.
En zetten daar de kosten van
mechanisch wieden met een
tractor en bestrijding met
chemische of organische
middelen tegenover. Daar
leren we enorm veel van.'
Theo Obdam zit sinds een
paar jaar in een project-
groep die al deze experimen-
ten coordineert. Daar zitten
mensen van Albert Heijn in
en ook bijvoorbeeld een
landbouwkundig hoogleraar
uit Wageningen. De groep
komt om de paar maanden
bij elkaar om nieuwe ont-
wikkelingen te bespreken,
proefvelden te bezoeken en
resultaten te analyseren.
'We hebben nu bij een te/er in
Westbroek afrikaantjes tussen de
selderie gezaaid. Als dat werkt, dan
betekent dat weer een stap vooruit
in de biologische groenteteelt.'
1. Regelmatig wordt de
inhoud van dit vangnet
geinspecteerd op
schadelijke insecten,
zodat de telers ze op
tijd met minder milieu-
belastend materiaal
kunnen bestrijden.
2. Op het moment van
zaaien worden de gele
plakvallen in het gewas
gezet. Geei is de lok-
kleur voor de wortel-
vlieg. Wordt de 'schade-
drempel' bereikt dan
kan de teler effectief
bestrijden met zo min
mogelijk milieubelas-
tend materiaal.
3. Afrikaantjes weren
aaltjes die gaatjes
boren.
4. Het preigewas wordt
onderzocht op larven
van de trips (de donder-
beestjes). Hierdoor kan
men zien of de klaver
zijn werk goed doet.
'Een ding valt steeds weer
op,' zegt Theo Obdam. 'Door-
dat we steeds meer weten
over het gedrag van insec
ten, micro-organismen en
plantengroei, kunnen we
tegenwoordig ook steeds
vaker op grote schaal rnilieu-
vriendelijker telen met
ouderwetse middelen.'
Afrikanen tussen de
selderie
Theo: 'Een mooi voorbeeld
zijn afrikaantjes, die
bloemetjes die mensen vaak
keurig op een rij langs een
grasveld hebben staan. In
afrikanen zit een stof die aal
tjes doodt. Dat zijn microsco-
pisch kleine diertjes, die de
bovenste laag van de aardbo-
dem bevolken. Sommige
soorten boren
gaatjes in het 'Met die klaver proberen we trips in
gewas en eten de prei weg te krijgen.
het op. Bij snij- Een puur biologische methode dus.'
selderie zie je dat met name.
We hebben nu bij een teler
in Westbroek afrikaantjes
tussen de selderie gezaaid.
Als dat werkt, dan betekent
dat weer een stap vooruit in
de gecontroleerde groente
teelt'.
In het dorpje Erp maken
Albert Heijn en Holland Crop
jacht op de wortelvlieg, die
op zijn beurt aanvallen doet
op de bleekselderie. 'We doen
dat met wortelvliegvallen,'
zegt Theo. En in Mierlo pro
beren ze aarbeienplanten
AllerHande 67
minder kwetsbaar te maken
voor aanvallen van buitenaf,
door de wortels onder de
grond te voeden met micro-
organismen. 'Of het allemaal
lukt, moeten we natuurlijk
steeds weer opnieuw
bekijken, maar we blijven
zoeken naar milieuvriende-
lijker oplossingen.'