Van plant tot klant lange wortels,' doceertTheo 'Die wortels scheiden onder de grond een stof af die in de wortels van de prei dringt. Trips, de beestjes die zich diep in de prei verstop- pen en de groente aantasten houden daar niet van. Lukt dit puur biologische experi ment, dan kunnen we zon- der chemische bestrijdings- middelen prei telen, wat natuurlijk prachtig zou zijn. Eerst moeten we een paar seizoenen kij- ken of we deze biologische bestrijdingsme- thode ook op grote schaal kunnen toepas- sen en hoe het met de kos- ten zit. Want vergeet niet, dat nieuwe milieuvriendelij- ker teelttechnieken nil nog erg arbeidsintensief zijn.' Schoffelen tussen de uien Theo Obdam trekt wat var- kensgras, zwarte nacht- schade en perzikkruid uit de grond. 'Dit onkruid bestrij- den we natuurlijk niet zoals ik het nu doe, want dan zou de groente onbetaalbaar worden. Maar in de uien- teelt zijn we toch wel aan het experimenteren met wat wij dan noemen: handmatig wieden. We rekenen dan uit hoeveel manuren dat kost. En zetten daar de kosten van mechanisch wieden met een tractor en bestrijding met chemische of organische middelen tegenover. Daar leren we enorm veel van.' Theo Obdam zit sinds een paar jaar in een project- groep die al deze experimen- ten coordineert. Daar zitten mensen van Albert Heijn in en ook bijvoorbeeld een landbouwkundig hoogleraar uit Wageningen. De groep komt om de paar maanden bij elkaar om nieuwe ont- wikkelingen te bespreken, proefvelden te bezoeken en resultaten te analyseren. 'We hebben nu bij een te/er in Westbroek afrikaantjes tussen de selderie gezaaid. Als dat werkt, dan betekent dat weer een stap vooruit in de biologische groenteteelt.' 1. Regelmatig wordt de inhoud van dit vangnet geinspecteerd op schadelijke insecten, zodat de telers ze op tijd met minder milieu- belastend materiaal kunnen bestrijden. 2. Op het moment van zaaien worden de gele plakvallen in het gewas gezet. Geei is de lok- kleur voor de wortel- vlieg. Wordt de 'schade- drempel' bereikt dan kan de teler effectief bestrijden met zo min mogelijk milieubelas- tend materiaal. 3. Afrikaantjes weren aaltjes die gaatjes boren. 4. Het preigewas wordt onderzocht op larven van de trips (de donder- beestjes). Hierdoor kan men zien of de klaver zijn werk goed doet. 'Een ding valt steeds weer op,' zegt Theo Obdam. 'Door- dat we steeds meer weten over het gedrag van insec ten, micro-organismen en plantengroei, kunnen we tegenwoordig ook steeds vaker op grote schaal rnilieu- vriendelijker telen met ouderwetse middelen.' Afrikanen tussen de selderie Theo: 'Een mooi voorbeeld zijn afrikaantjes, die bloemetjes die mensen vaak keurig op een rij langs een grasveld hebben staan. In afrikanen zit een stof die aal tjes doodt. Dat zijn microsco- pisch kleine diertjes, die de bovenste laag van de aardbo- dem bevolken. Sommige soorten boren gaatjes in het 'Met die klaver proberen we trips in gewas en eten de prei weg te krijgen. het op. Bij snij- Een puur biologische methode dus.' selderie zie je dat met name. We hebben nu bij een teler in Westbroek afrikaantjes tussen de selderie gezaaid. Als dat werkt, dan betekent dat weer een stap vooruit in de gecontroleerde groente teelt'. In het dorpje Erp maken Albert Heijn en Holland Crop jacht op de wortelvlieg, die op zijn beurt aanvallen doet op de bleekselderie. 'We doen dat met wortelvliegvallen,' zegt Theo. En in Mierlo pro beren ze aarbeienplanten AllerHande 67 minder kwetsbaar te maken voor aanvallen van buitenaf, door de wortels onder de grond te voeden met micro- organismen. 'Of het allemaal lukt, moeten we natuurlijk steeds weer opnieuw bekijken, maar we blijven zoeken naar milieuvriende- lijker oplossingen.'

Allerhande | 1997 | | pagina 67