g v 't Kan vriezen,
t kan dooien
~y*.«Si=n<
KletsKoek
wat is dat koud! Kan ijs echt
Groeit
ijsbergsia op
een ijsberg?
groeien:
Diepvriesblokjes 'speciaal'
De kinderpagina
van AllerHande
Weet jij waarom ijsberen
geen pinguins eten, of waarom water 'groeit' als het ijs wordt? En hoe je bijzon-
dere ijsblokjes kunt maken? Deze en nog meer weetjes lees je op deze bladzijde.
Als je eten (bijvoorbeeld hutspot) iang wilt bewaren, kun je
het maar beter niet zomaar in de keuken laten liggen. Daar is
het namelijk te warm. Door die warmte krijgen allerlei bac
terien en schimmels de kans om het eten aan te tasten en
dan bederft het. In de koelkast is het al een stuk kouder.
Daar kunnen bacterien en schimmels minder goed groeien,
zodat je het eten langer kunt bewaren. Maar waar bacterien
en schimmels echt helemaal niet tegen kunnen is vrieskou.
Als je eten in de diepvries legt (waar het wel 18 graden
onder nul is), blijft het Iang goed: wel een paar maanden.
Het zou wel een mooi
gezicht zijn, zo'n enorme
witte ijsberg met allemaal
groene kropjes sla... Maar
nee hoor, ijsbergsia groeit
gewoon in Europa. De aller-
eerste ijsbergsia werd
geteeld in Frankrijk. Aan het
eind van de vorige eeuw
werd die Franse sla ook in
Amerika verkocht, onder de
naam 'iceberg' (Engels voor
ijsberg). De Amerikanen zijn
toen zelf deze sla verder
gaan kweken en hebben zo
een krop sla gekweelct met
bladen die nog knapperiger
waren. Dat is de ijsbergsia
die wij nu kennen. Tja, en
hoe ijsbergsia aan die rare
naam lcomt? Dat komt door
de vorm (die krop lijkt wel
een beetje op een ijsberg) en
door de knapperige blaadjes
(die smaken alsof ze bevro-
ren zijn...).
Als je een liter water be-
vriest, krijg je meer dan een
liter ijs. Geloof je dat niet?
Probeer dan dit trucje (wat je
alleen kunt uitvoeren als het
buiten flink vriest): vul een
stevige plastic fles met een
smalle hals tot aan het
randje met water. Zet de fles
buiten en wacht (binnen
natuurlijk, waar het lekker
warm is) tot het water bevro-
ren is. Kijk: nu zie je dat het
ijs een stuk boven de flesse-
hals is uitgegroeid! Dat komt
omdat water uitzet als het
bevriest. De structuur van
het water verandert waar-
door het meer wordt. Bevro-
ren water (ijs dus) is eenelfde
meer dan gewoon water.
Wil je extra lekkere diepvriesblokjes maken voor bij
voorbeeld in je limonade? Dat is zo gepiept. Leg in de
vakjes van een ijsblokjeshouder kleine stukjes fruit
(bijvoorbeeld partjes mandarijn of stukjes kiwi).
Vul de ijsblokjeshouder met water en zet de
houder in de diepvries. Na een uurtje of
twee is het water bevroren en heb je
met fruit gevulde ijsblok
jes. Voor gekleurde
ijsblokjes kun je ook
sinaasappelsap of aange-
lengde limonadesiroop
invriezen.
Weet jij waarom ijsberen geen pinguins eten?
(Het antwoord lees je op z'n kop rechts hiernaast).
jUE>[ jEp sip uing
-uid jo jssqsfi spqua uasS
si js tig 'sfuBds JEEU JSSU
us do jss>[ usp jo Snisj us
JipUtSEEW jeeu usSutuojo
UEA JSS>[ gpssz S[G JSA OZ
1SU si ]eq -jstsuioipt OOO'Ob
u oz {sa\ 'uamuiSMZ usisom
JUE^JSpUO sp JEEU [OqpjEE
sp uea juE>[usAoq sp uea snp
sz uspnoz 'usmoq usuutdj
si us8si JEE>qa uio joodpinz
sp do suinSuid us usasj jood
-pjoou sp do usjsqsfi jEpuio
jaspEEj lsq uea 8uissojdo
AllerHande 49
