Van koffieboom tot
koffiestruik
Welke koffie kiest u?
Oploskoffie:
makkelijk alternatief
Bewaren van koffie
VerschiUende smaken
Cafeine in koffie
Koffie is niet meer weg te
denken. Velen beginnen hun
(werk)dag ermee en op aUerlei
momenten is koffie een aan-
leiding om te pauzeren of om
nieuwe energie op te doen.
Maar koffie is niet iets van
deze moderne tijd, al in de
zeventiende eeuw was het een
geliefde drank. Reizende
Europeanen kwamen terug uit
het Midden-Oosten met ver-
halen over 'de wonderdrank
die vermoeidheid kon verdrij-
ven'. Al snel werd koffie naar
Europa verscheept en open-
den de eerste koffiehuizen
hun deuren. Sindsdien is het
koffiegebruik alleen nog maar
toegenomen.
Oorspronkelijk groeiden de
koffiebonen aan de koffie
boom. Om het plukken te
vergemakkelijken en de oogst
te vergroten, wordt de koffie-
plant nu steeds gesnoeid zodat
het een struik blijft. Aan de
koffiestruik groeien bessen,
daarin liggen twee zaden tegen
elkaar aan. Dat zijn de koffie
bonen. Na het plukken wor-
den de koffiebessen gedroogd
en gepeld. De bonen die dan
tevoorschijn komen, worden
'groene koffiebonen'
genoemd. Groene koffie ruikt
en smaakt nog niet naar kof
fie. Om het karakteristieke
aroma en de smaak tot uiting
te laten komen, moeten de
bonen eerst worden gebrand.
Dat gebeurt in de koffiebran-
derij. Eerst wordt uit verschil-
lende soorten bonen een
melange samengesteld en
daarna wordt het in speciale
ovens tot de bekende bruine
koffiebonen gebrand.
Er zijn meer dan zestig ver-
schillende soorten koffiebo
nen. Voor de koffie die wij
drinken, zijn twee soorten
bonen het belangrijkst: de
Arabica en de Robusta.
Arabica-bonen zijn fijn, zacht
van smaak en zeer geurig,
Robusta-soorten hebben 'n
wat scherpere, pittige smaak.
U kunt ongemalen koffie
kopen maar ook gemalen,
snelfiltermaling of oploskof-
fie. Iedere soort heeft zijn
eigen gebruiksmogelijkheden.
Koffiebonen (1): deze worden
voorverpakt verkocht. Het
verschil in smaak tussen de
merken wordt veroorzaakt
doordat het mengsels van ver-
schillende soorten bonen zijn.
Het voordeel van het gebruik
van bonen is dat smaak en
aroma volledig behouden blij-
ven en pas vrij komen als u de
koffie maalt.
Gemalen ko ffie: het is belang-
rijk dat de koffie de juiste
maalgrofte heeft voor uw
manier van koffie zetten. Bij
te grof gemalen koffie kan het
water onvoldoende geur- en
smaakstoffen aan de koffie
onttrekken en wordt de koffie
slap. Bij te fijn gemalen koffie
kan het filter dichtslibben.
Kant-en-klaar gemalen koffie
met prove malim (3) is
geschikt voor de koffiepot
met rondfilter, waarbij u zelf
water opschenkt, voor de cafe-
tifere en voor de percolator.
Snelfdtermalim (2) is een fij-
nere maling die gebruikt moet
worden in koffiezetapparaten
en als u koffie zelf opschenkt
in filterzakjes.
Voor espresso (4) heeft u spe
ciale espressokoffie nodig.
Deze koffie is donkerder
gebrand en pittiger dan ande-
re koffiesoorten.
Voor diegenen die heel snel
klaar willen zijn, is er oplos
koffie: koffiepoeder waaraan
u alleen heet water hoeft toe
te voegen. De kwaliteit van
oploskoffie is de laatste jaren
aanmerkelijk verbeterd: de
smaak is nauwelijks meer te
onderscheiden van die van
gewone koffie. Om oplos
koffie te maken, zet men in
de fabriek koffie door heet
water op gemalen koffie te
schenken. Hierna laat men het
water zeer snel verdampen.
De koffiepoeder blijft dan
over. Er zijn twee methoden
om het water te laten verdam
pen:
Vriesdroren (5): de vloeibare
koffie wordt bevroren. Van
het ijs maakt men kleine kor-
reltjes die onder hoge druk
vacuum gezogen worden.
Daarbij verdwijnt het bevro
ren water en blijft oploskoffie
over.
Sproeidroren (6): de vloeibare
koffie wordt met behulp van
warme lucht verstoven. Het
water verdampt door de hitte
en de stoom wordt direct weg-
gezogen. Van de koffiepoeder
die overblijft, maakt men kor-
reltjes die luchtdicht worden
verpakt.
Voor een goede smaak en geur
is het belangrijk dat de koffie
vers is. Door blootstelling aan
lucht en warmte verliest het
snel zijn versheid. Bewaar kof
fie altijd goed afgesloten op
een niet te warme plaats. Zorg
dat er geen vocht bij kan
komen, anders gaat de koffie
klonteren of schimmelen.
Gemalen vacuum verpakte
koffie kunt u ongeveer acht
maanden bewaren.
Verpakte bonen hebben een
houdbaarheid van ongeveer
tien weken. Oploskoffie die
nog niet geopend is, is vrijwel
onbeperkt houdbaar.
Koffie is er in veel verschillen-
de melanges. Zo zijn er mild,
pittig en krachtig smakende
koffiesoorten. Kies de koffie
die u het lekkerst vindt. Dat
kan varieren met het tijdstip
van de dag. Sommige soorten
koffie kunt u de hele dag door
drinken, maar een extra
krachtige of extra geurige
melange is weer meer geschikt
als 'after-dinner koffie'. Er is
ook koffie met een toege-
voegd aroma, zoals Butter
scotch, Amandel-Chocolade,
Rum-Orange of Cappuccino.
Ook deze koffie is het lekkerst
'after dinner'.
De opwekkende werking van
koffie wordt veroorzaakt door
de stof cafe'ine die van nature
in de koffieboon zit. Voor
mensen die daar niet goed
tegen kunnen, is er cafeine-
vrije koffie. De cafe'ine wordt
v66r het branden uit de kof
fiebonen gehaald. Men
behandelt de bonen eerst met
stoom en daarna wordt er een
onschadelijk oplosmiddel aan
toegevoegd. De cafeine lost
hierin op. Het oplosmiddel
mbt cafeine wordt weer met
behulp van stoom verwijderd.
Daarna worden de bonen
gebrand en verder verwerkt.
Cafeinevrije koffie heeft net
zoveel geur en smaak als
gewone koffie, want cafeine is
geur- en smaakloos. Er is ook
cafeinevrije oploskoffie.
Naast cafeine bevat koffie
ook een bepaald zuur. Dit
zuur werkt enigszins prikke-
lend op de maag- en darm-
wand. Voor mensen die snel
last hebben van hun maag kan
dat hinderlijk zijn. Daarom
is er speciale 'maagvriendelij-
ke' koffie waaruit dit verwij
derd is.
AllerHande 113
