J 4. Waarom word je in Spanje sneller bruin dan in Nederland? 5. Waarom verbrand je zo snel op de ski-piste? 6. Hoe werken beschermings- factors in zonne- cosmetica en waarom zijn er zoveel? 7 Beschermt een bruin-zonder-zon tegen de zon? 8. Wat is een sun-block? 9. Wat helpt het beste bij een verbrande huid? 10. Beschermt een gekleurde dagcreme tegen de zon? lichaam door zonlicht geacti- veerd. Een voorbeeld daarvan is het hormoon melatonine, dat ervoor zorgt dat de herse- nen beter functioneren. Een gebrek aan dit hormoon kan slaperigheid en depressies (bij voorbeeld voorjaarsmoeheid) veroorzaken. Bovendien zorgt zonlicht voor extra aanmaak van vitamine D (voor de op- bouw van het beendergestel). Hoe dichter je bij de evenaar komt, hoe kleiner de afstand tussen de zon en de aarde wordt. De kracht van de stra- len neemt dan verhoudingsge- wijs vrij sterk toe. En bij een intensievere straling word je uiteraard sneller bruin (je ver- brandt ook sneller!). Hoe hoger je boven zeeniveau komt, hoe dunner de atmos- ferische laag wordt. Hierdoor krijgen de zonnestralen vrij baan en neemt de kracht van de straling toe. Op duizend meter hoogte is de werking van de stralen dan ook 20% sterker dan op zeeniveau. Bovendien wordt het licht ook nog eens weerkaatst door de sneeuw. De huid krijgt dus in een klap een flinke dosis zonnestralen te verwerken, waardoor de kans op verbran- den aanzienlijk groter wordt. De waarde van een bescher- mingsfactor wordt bepaald door de sterkte van de filter in het produkt. Als je bij voor beeld vijftien minuten in de zon kunt blijven zonder te verbranden (deze tijd is voor iedereen anders), dan kun je in principe met een zonne- brandmiddel met factor twee, tweemaal zo lang in de zon blijven (30 minuten dus). Omdat de 'zonnetijd' met de beschermingsfactor vermenig- vuldigd wordt, kun je dus vanzelf je beschermingsfactor afstemmen op de tijd dat je wilt zonnen. Het is wel zo dat het voor nie- mand goed is om ongelimi- teerd te zonnen, ook niet als je niet snel verbrandt. In het algemeen geldt daarom: ver brand je snel, kies dan een hoge beschermingsfactor en ga niet te lang achter elkaar in de In bruin-zonder-zon produk- ten zit een stof genaamd dihy- droxyaceton (DHA), dat de pigmentvorming in de hoorn- laag van de huid bevordert. De opperhuid wordt hierdoor echter niet verdikt (zoals bij natuuflijke bruining wel gebeurt), waardoor de huid met deze produkten niet tegen zonnestraling is beschermd. Bruin-zonder-zon-produkten beschermen u dus niet tegen zonnestraling. De kleur die ontstaat door bruin-zonder-zon produkten is overigens niet vooraf met zekerheid vast te stellen. Het resultaat hangt namelijk ook af van de zuurgraad en het vetgehalte van de huid, en dat verschilt per persoon. Een sun-block bevat zo'n hoge beschermingsfactor dat ze optimale bescherming biedt tegen de zon. Zo'n produkt is dus te vergelijken met een kle- dingstuk. Er zijn tegenwoor- dig sun-blocks met een beschermingsfactor van wel 20 of 30. Een sun-block is dus heel geschikt voor jonge kin- deren en natuurlijk ook voor gevoelige plekjes zoals de huid rond de ogen en de neus. Wie heel snel verbrandt kan het beste voor de eerste dagen in de zon een sun-block gebrui- ken. Een stekende, kloppende huid die overgevoelig is voor aan- raking, slapeloosheid, een koortsgevoel - het kunnen allemaal gevolgen zijn van te veel zon. Het beste middel hiertegen is een lauwe douche. Smeer vervolgens de huid in met een zachte, vochtregule- rende after-sun of een verkoe- lende bodylotion. Bij ernstige verbrandingen werken com- pressen met kamille of kom- kommer uitstekend. Ook een kalmerend zonnemasker kan wonderen verrichten. Doe het de dagen daarna kalm aan wat het zonnetje betreft; blijf het liefst helemaal uit de zon. Niet alle gekleurde dagcremes bevatten een zonnefilter. Als dit niet duidelijk op de ver- pakking staat vermeld, dan is het verstandig om's zomers onder uw dagcreme een zon- nebrandprodukt te gebruiken. Gekleurde dagcremes die wd een beschermingsfactor bevat ten worden ook wel 'getinte vochtregulerende anti-zonne- brand dagcremes' genoemd. Ze zijn ideaal als je's zomers veel buiten bent: ze bescher men de huid en geven tegelijk een aardig kleurtje.

Allerhande | 1990 | | pagina 81