Een soort stofzuiger
als oogstmachine
In schone kisten
van 12 kilo
Goed uitgerust naar
AH's groentecentrales
Bfabants land rond Ossen-
drecht, waar een kleine hon-
derd telers voor AH bonen
telen die de perfeccie benade-
ren: niet te dik en niet te dun,
heldergroen van kleur, en de
witte boontjes die erin zitten
zijn net zo mals als hun groe-
ne peul. (Sperziebonen beho-
ren tot de weinige peulvruch-
ten die met peul en al gegeten
kunnen worden).
Misschien is het u ook al
opgevallen dat stugge draden,
die het altijd nodig maakten
om bonen 'af te halen', bij de
bonen van AH schitteren
door afwezigheid. Ook dat is
een resultaat van de jarenlange
speurtocht naar de kwaliteits-
boon die AH graag wil verko-
pen.
Die speurtocht - het was er
een met vallen en opstaan -
begon zo'n acht jaar geleden.
Omdat toen werd verwacht
dat het oogsten van sperziebo
nen gemechaniseerd zou wor
den, stelde AH de bijkomende
eis dat de gezochte boon
machinaal te oogsten was. Het
gebeurde in de teelt namelijk
vaak dat de bonen met het
oog op het weer in recordtem-
po geoogst moesten worden
en dan waren er dikwijls
onvoldoende handen beschik-
baar. Bij warme droogte groei-
den de bonen te snel door en
werden waterig van smaak, en
als het te nat was, werden ze
vuil en roestig.
In 1983 werd uit Amerika een
oogstmachine gei'mporteerd,
die al snel de bijnaam 'stofzui
ger' kreeg. Hij rijdt tussen de
rijen sperziebonenplanten
door, die ongeveer 40 centi
meter hoog zijn. De bonen
hangen bovenin. Via een harig
wiel worden de bonen als het
ware van de plant gezogen.
Het is onvermijdelijk dat de
stofzuiger ook blaadjes
opslokt, maar dat is niet erg:
ze worden van de bonen
gescheiden en weer terugge-
blazen op het land, wat een
uitstekende manier van
bemesten is.
In het hart van de sperziebo-
nenvelden staat een gebouw
waar de bonen in schone kis
ten van 12 kilo verpakt wor
den, maar daar gaan nog een
paar dingen aan vooraf.
Eerst worden de bonen
machinaal gesorteerd, waarna
het menselijk oog controleert
of alle kapotte en rare bonen
inderdaad verwijderd zijn.
Dan krijgen de bonen een bad
in ijskoud water. Heel kort,
maar heel koud. Dat gaat lijn-
recht in tegen de traditionele
opvatting dat bonen tempera-
turen onder de 5 graden Cel
sius niet verdragen. Op zich
klopt die opvatting, maar de
ervaring leert dat zo'n kort ijs-
bad weldadig werkt. Boven-
dien worden eventuele kleine
kneuzingen door dat bad tot
staan gebracht.
Na de koude onderdompeling
gaan de natte, koude bonen
de kist in; de kisten worden
op pallets gestapeld en dan
rollen ze naar een speciale
koelcel waar de bonen vijf a
zes uur moeten drogen en rus-
ten bij een temperatuur van
5 a 6 graden Celsius.
Dat rusten is verplicht. Eerder
mogen ze beslist niet naar de
groentecentrales. Zouden de
bonen nat vervoerd worden,
dan zouden ze namelijk door
het onvermijdelijke schuiven
roestig worden. AH neemt
dus de tijd die nodig is.
Toch is er geen sprake van
vertraging die AH's stelregel
doorkruist - vandaag op het
land, morgen bij de klant -
want sperziebonen worden
vroeg in de morgen geoogst
en met de oogstmachine gaat
dat zo snel dat er op zo'n dag
voldoende tijd overblijft,
zodat de bonen in optimale
conditie naar de groentecen
trales worden vervoerd en van
daar naar de winkel. Daar
kunt u deze prachtbonen in
de zomermaanden vaak voor
een bescheiden prijs kopen.
Want ook al wordt er in fasen
geteeld, soms overlappen die
fasen elkaar en moet er in ijl-
tempo geoogst worden. En als
de zomer van 1990 een beetje
op die van vorig jaar lijkt,
gaan we weer een grandioos
sperziebonenseizoen tegemoet.
Met deze
oogstmachine,
bijgenaamd
'de stofzuiger',
worden de
sperziebonen
in Brabant
geoogst.
AllerHande 27