OEROUDE DRANK TOONT BIJ AH NIET HINDER
DAN VEERTIEN GEZICHTEN
Thee heeft veel mee. 't Is een van de voordeligste en caloriearmste
dranken in de wereld, maar't is bovenal lekker en verkwikkend. In Ned'erland drinken
we 9,5 miljard kopjes per jaar. Al jaren. Maar de inhoud van die kopjes verandert.
Bij AH kunt u tegenwoordig kiezen uit veertien soorten thee van het AH-huismerk.
Albert Heijn melangeert al meer dan
100 jaar z'n eigen theesoorten. Een
lange ervaring dus, maar de geschie-
denis van deze drank voert veel ver-
der terug. Het verhaal wil dat de Chi
nese keizer Shen Nung thee toevallig
ontdekte toen er op een van z'n rei-
zen een paar blaadjes van een struik
in een pot kokend water dwarrelden.
De keizer raakte aangenaam verrast
door de geur en zo begon thee, als
een geschenk uit de hemel, aan z'n
lange leven. Dat was drieduizend
jaar voor onze jaartelling!
Het duurde tot 1596 voordat de Hol
lander Jan Huygen van Linschoten
in zijn reisverhalen repte van een
cruijt genaamd chaa. Vanaf 1602
brachten de zeilschepen van de Ver-
enigde Oostindische Compagnie
(VOC) thee mee van overzee. De
schepen deden soms een jaar over
de reis en namen ook porselein mee,
als reukloze ballast voor de weinig
wegende lading. Peperduur was thee
toen, en alleen bereikbaar voor de
rijken. Aanvankelijk werd de drank
vooral als medicijn gezien. De Alk-
maarse geneesheer Comelis Bonte-
koe prees de heilzame werking zelfs
zo uitbundig aan dat hij ervan werd
verdacht steekpenningen van de
VOC te ontvangen.
De beste thee
groeit traag en hoog
China, heel lang theeland nummer
een, is inmiddels overvleugeld door
Sri Lanka (het vroegere Ceylon) en
ZWARTEN GROEN
India, welke landen tweederde van
de wereldproduktie voor hun reke-
ning nemen. Maar ook in Indonesie,
Bangla Desh, Japan, Rusland, Tur-
kije en in Afrika en Latijns Amerika
wordt thee verbouwd.
Theestruiken groeien overal waar
het klimaat warm en vochtig is en de
bodem vruchtbaar. Maar de beste
kwaliteit komt van de hoge berghel-
lingen. Hoe hoger de struik groeit,
des te beter de kwaliteit van de thee.
Darjeeling is daarom de absolute
top, de champagne onder de theeen.
Darjeeling groeit hoog in de Hima-
laya, vlak onder de sneeuwgrens van
de Mount Everest, en wordt uitslui-
tend in de zomer geoogst. De groei-
snelheid is ook een kwaliteitsbepaler.
Hoe langzamer de blaadjes groeien,
des te beter is de kwaliteit.
Plukken, plukken
en nog eens plukken
De meeste theestruiken zijn in feite
bomen, die zo'n drie meter hoog kun-
nen worden. Omdat dat lastig plukt -
alleen de blaadjes in de top komen in
aanmerking - worden ze regelmatig
gesnoeid tot ongeveer 1,20 meter.
Plukken is handwerk. En dat is niet
zo gek als je bedenkt dat het om de
jonge lootjes van de struik gaat. Om
het nog ingekrulde jongste blaadje
en de twee, drie of vier blaadjes
daaronder en dat is meteen de defini-
tie van fijn, medium en grof plukken.
Plantages zijn verdeeld in tuinen.
Elke dag is er een andere tuin aan de
beurt, zodat er meestal anderhalve
week verstrijkt tussen twee pluk-
beurten.
Vijf kilo blaadjes
wordt een kilo thee
Bij elke plantage hoort een theefa-
briek, waar de jonge blaadjes ver-
schillende bewerkingen ondergaan.
Eerst moeten ze, geholpen door ver-
warmde lucht, op rekken verflenzen
(verwelken) om het vochtgehalte te
verminderen en de blaadjes geschikt
te maken voor de volgende stap: het
rollen. Daarbij worden de bladcellen
Alle thee is aanvankelijk groen,
omdat de blaadjes van de theestruik
groen zijn. Na bewerking wordt thee
zwart, behalve groene thee, die
vooral in Japan wordt gedronken.
Het kleurverschil komt voort uit het
verschil in bewerking. Groene thee
wordt namelijk niet gefermenteerd.
In plaats daarvan wordt er na het
verf lenzen hete stoom over de
blaadjes gejaagd.
Theeceremonie in Japan
AllerHande 27
