MINDER ZOUT IS BETER Aan de smaak van zout eten raak je gewend. Maar goed voor de gezondheid is het niet. Het lijkt moeilijker dan het is om te wennen aan minder zout eten. Je zou het kunnen vergelijken met minder suiker in koffie en thee gebruiken. Dat lukt toch ook heel veel mensen! Met deze tips kunt u ook wat makkelijker kritisch met zout omgaan. Vrijwel iedereen eet veel meer zout dan zijn of haar lichaam nodig heeft. Omdat we nu een- maal (vaak van jongs af aan) ge wend zijn aan een hartige smaak, volop flink gezouten kant-en-klaar- produkten kopen en bijna gedachte- loos gebruik maken van het zout- vaatje! Te veel zout - met name het natrium- gedeelte in dat zout - kan leiden tot een hoge bloeddruk. Daarom is het goed om kritisch stil te staan bij het gebruik van zout. We hebben maar heel weinig zout nodig Het lichaam heeft eigenlijk maar heel weinig zout nodig. Dat beetje zout wordt gebruikt om bij voorbeeld de hoeveelheid vocht in het lichaam op peil te houden en zenuwen en spie- ren goed te laten functioneren. Van nature bevatten voedingsmidde- len als granen, zuivelprodukten, vlees, vis, ei, groente en fruit al zo- veel zout dat het voldoende zou zijn. Maar we zijn gewend om keukenzout toe te voegen aan het eten. Dat brengt meer smaak aan het eten, vinden we. Wie minder zout wil eten, kan dat op verschillende manieren doen. Door maaltijden wat anders klaar te ma ken of andere ingredienten in te ko pen. Meestal is het plezieriger om veranderingen stap voor stap aan te brengen. Want eten met minder zout vraagt om aanpassing van de smaak. Kruiden en specerijen helpen u om dat gemis aan zout - want zo zult u het aanvankelijk voelen - goed te maken. Verse tuinkruiden als bies- look, peterselie, tijm of basilicum kunt u in veel gevallen in potjes op de groenteafdeling van Albert Heijn kopen. Maar ze zijn ook in gedroogde vorm verkrijgbaar. Van specerijen als nootmuskaat, paprikapoeder, ker- rie, kruidnagel of peper heeft u maar een klein beetje nodig om de smaak van een gerecht wat op te halen. Let er bij aanschaf van kruiden- mengsels op dat er geen zout is toe- gevoegd. Want ze zijn zowel 'met' als 'zonder' te koop. Groenten niet langer koken dan nodig is Wie groente niet langer kookt dan strikt nodig is, behoudt meer van de oorspronkelijke smaak van deze pro- dukten. Zeker als u daarbij ook wei nig water gebruikt. Bij rauwe groen ten zult u trouwens al snel niet meer merken dat u minder of helemaal geen zout gebruikt: ze zijn fris, knap- perig en hebben veel smaak van zichzelf. Vlees-, vis- of kipgerechten smaken goed met weinig zout als u ze - sa- men met kruiden en/of specerijen - bakt, braadt of bij voorbeeld grillt. Vis en kip winnen aan smakelijkheid als u ze - in aluminiumfolie verpakt - samen met wat gehakte groente, ui, kruiden en specerijen in de oven klaarmaakt. Rijst, aardappels, spaghetti, macaro ni, groente, fruit, vis, vlees en zuivel produkten bevatten dus maar weinig zout. Daarom zijn ze zo geschikt om te gebruiken als u 'minder zout' wilt eten. Niet iedereen heeft altijd tijd en zin om juist deze produkten tot een maaltijd om te toveren. Maar wie zeer regelmatig kant-en-klaar- produkten kiest, kan toch weer meer zout binnen krijgen dan hem of haar lief is. Meer keuze Het aantal mensen dat gezond, ge- makkelijk en snel wil eten groeit. Mede daarom heeft de Voedingsraad (een college van onder anderen art- sen en voedingskundigen) aan de Mi nisters van WVC en Landbouw en Visserij geadviseerd om het gebruik van produkten met minder zout te stimuleren. Dat biedt kritische ko- pers meer keuze. Zo zijn er soepen met wat minder zout (en wat meer kruiden) te koop, maar ook kazen met minder zout (bijv. AH Goudse kaas 'minder zout', Maaslander, IJs- selkaas). Zo'n kaas met minder zout kunt u ge bruiken bij de warme maaltijd (om te gratineren bij voorbeeld), maar natuurlijk ook bij de broodmaaltij- den. Een boterham met een plakje 'minder-zout-kaas', eventueel nog ge- combineerd met tomaat, komkom- mer, radijs of rettich, smaakt heer- lijk. Op verpakte voedingsmiddelen treft u steeds vaker informatie over de voedingswaarde aan, in veel geval len ook over het zoutgehalte. (U ziet dan de hoeveelheid natrium. Een gram zout bevat 400 mg natrium.) Wat erop staat zit erin Eind vorig jaar is een folder ver- schenen over de voedingswaarde- aanduidingen op verpakkingen van levensmiddelen. U kunt de folder Wat erop staat zit erin gratis verkrij- gen bij de openbare bibliotheek en het postkantoor. HIER ZIT VEEL ZOUT IN Van sommige produkten ligt het voor de hand dat ze veel zout bevatten, van andere minder. Enkele voorbeelden van zulke produkten waar veel zout in zit: ketjap (zowel de zoute als de zoete) - soep-aroma's - gehaktkruiden - snacks (frikadellen, kroketten, bami- en nasiballen) - kant-en-klare sauzen - kant-en-klare soepen - mixen voor sauzen - bouillonblokjes en -poeder - juspoeder - vleeswaren (bacon, ontbijtspek, rauwe ham, cervelaatworst) - zoutjes In verse produkten zit weinig zout. De afgebeelde kaas bevat ook minder zout dan de meeste kazen: AM Goudse kaas 'minder zout'. AllerHande 29

Allerhande | 1989 | | pagina 29