MINDER ZOUT IS BETER
Aan de smaak van zout eten raak je gewend. Maar goed voor de gezondheid is het niet.
Het lijkt moeilijker dan het is om te wennen aan minder zout eten.
Je zou het kunnen vergelijken met minder suiker in koffie en thee gebruiken.
Dat lukt toch ook heel veel mensen! Met deze tips kunt u ook wat makkelijker
kritisch met zout omgaan.
Vrijwel iedereen eet veel meer
zout dan zijn of haar lichaam
nodig heeft. Omdat we nu een-
maal (vaak van jongs af aan) ge
wend zijn aan een hartige smaak,
volop flink gezouten kant-en-klaar-
produkten kopen en bijna gedachte-
loos gebruik maken van het zout-
vaatje!
Te veel zout - met name het natrium-
gedeelte in dat zout - kan leiden tot
een hoge bloeddruk. Daarom is het
goed om kritisch stil te staan bij het
gebruik van zout.
We hebben maar
heel weinig zout nodig
Het lichaam heeft eigenlijk maar
heel weinig zout nodig. Dat beetje
zout wordt gebruikt om bij voorbeeld
de hoeveelheid vocht in het lichaam
op peil te houden en zenuwen en spie-
ren goed te laten functioneren.
Van nature bevatten voedingsmidde-
len als granen, zuivelprodukten,
vlees, vis, ei, groente en fruit al zo-
veel zout dat het voldoende zou zijn.
Maar we zijn gewend om keukenzout
toe te voegen aan het eten. Dat
brengt meer smaak aan het eten,
vinden we.
Wie minder zout wil eten, kan dat op
verschillende manieren doen. Door
maaltijden wat anders klaar te ma
ken of andere ingredienten in te ko
pen. Meestal is het plezieriger om
veranderingen stap voor stap aan te
brengen. Want eten met minder zout
vraagt om aanpassing van de smaak.
Kruiden en specerijen helpen u om
dat gemis aan zout - want zo zult u
het aanvankelijk voelen - goed te
maken. Verse tuinkruiden als bies-
look, peterselie, tijm of basilicum
kunt u in veel gevallen in potjes op
de groenteafdeling van Albert Heijn
kopen. Maar ze zijn ook in gedroogde
vorm verkrijgbaar. Van specerijen
als nootmuskaat, paprikapoeder, ker-
rie, kruidnagel of peper heeft u maar
een klein beetje nodig om de smaak
van een gerecht wat op te halen.
Let er bij aanschaf van kruiden-
mengsels op dat er geen zout is toe-
gevoegd. Want ze zijn zowel 'met' als
'zonder' te koop.
Groenten niet langer koken
dan nodig is
Wie groente niet langer kookt dan
strikt nodig is, behoudt meer van de
oorspronkelijke smaak van deze pro-
dukten. Zeker als u daarbij ook wei
nig water gebruikt. Bij rauwe groen
ten zult u trouwens al snel niet meer
merken dat u minder of helemaal
geen zout gebruikt: ze zijn fris, knap-
perig en hebben veel smaak van
zichzelf.
Vlees-, vis- of kipgerechten smaken
goed met weinig zout als u ze - sa-
men met kruiden en/of specerijen -
bakt, braadt of bij voorbeeld grillt.
Vis en kip winnen aan smakelijkheid
als u ze - in aluminiumfolie verpakt -
samen met wat gehakte groente, ui,
kruiden en specerijen in de oven
klaarmaakt.
Rijst, aardappels, spaghetti, macaro
ni, groente, fruit, vis, vlees en zuivel
produkten bevatten dus maar weinig
zout. Daarom zijn ze zo geschikt om
te gebruiken als u 'minder zout' wilt
eten. Niet iedereen heeft altijd tijd
en zin om juist deze produkten tot
een maaltijd om te toveren. Maar
wie zeer regelmatig kant-en-klaar-
produkten kiest, kan toch weer meer
zout binnen krijgen dan hem of haar
lief is.
Meer keuze
Het aantal mensen dat gezond, ge-
makkelijk en snel wil eten groeit.
Mede daarom heeft de Voedingsraad
(een college van onder anderen art-
sen en voedingskundigen) aan de Mi
nisters van WVC en Landbouw en
Visserij geadviseerd om het gebruik
van produkten met minder zout te
stimuleren. Dat biedt kritische ko-
pers meer keuze. Zo zijn er soepen
met wat minder zout (en wat meer
kruiden) te koop, maar ook kazen
met minder zout (bijv. AH Goudse
kaas 'minder zout', Maaslander, IJs-
selkaas).
Zo'n kaas met minder zout kunt u ge
bruiken bij de warme maaltijd (om
te gratineren bij voorbeeld), maar
natuurlijk ook bij de broodmaaltij-
den. Een boterham met een plakje
'minder-zout-kaas', eventueel nog ge-
combineerd met tomaat, komkom-
mer, radijs of rettich, smaakt heer-
lijk.
Op verpakte voedingsmiddelen treft
u steeds vaker informatie over de
voedingswaarde aan, in veel geval
len ook over het zoutgehalte. (U ziet
dan de hoeveelheid natrium. Een
gram zout bevat 400 mg natrium.)
Wat erop staat zit erin
Eind vorig jaar is een folder ver-
schenen over de voedingswaarde-
aanduidingen op verpakkingen van
levensmiddelen. U kunt de folder
Wat erop staat zit erin gratis verkrij-
gen bij de openbare bibliotheek en
het postkantoor.
HIER ZIT VEEL ZOUT IN
Van sommige produkten ligt het voor
de hand dat ze veel zout bevatten,
van andere minder. Enkele
voorbeelden van zulke produkten
waar veel zout in zit:
ketjap (zowel de zoute als de zoete)
- soep-aroma's
- gehaktkruiden
- snacks (frikadellen, kroketten,
bami- en nasiballen)
- kant-en-klare sauzen
- kant-en-klare soepen
- mixen voor sauzen
- bouillonblokjes en -poeder
- juspoeder
- vleeswaren (bacon, ontbijtspek,
rauwe ham, cervelaatworst)
- zoutjes
In verse produkten zit weinig zout.
De afgebeelde kaas bevat ook minder zout dan de meeste kazen:
AM Goudse kaas 'minder zout'.
AllerHande 29