SPAANSE WIJNEN
OP IS OP
SPAANSE WIJN,
SPAANSE TERNEN
bij voorbeeld ligt het wijngebied Na-
varra. Dit voormalige koninkrijk op
de fraaie uitlopers van de Baskische
Pyreneeen is vooral bekend door de
fiestas van Pamplona en door de
oude pelgrimsroute naar Santiago de
Compostella die er begint.
Maar er worden ook wijnen gemaakt
om te zoenen! Ze kunnen de vergelij-
king met de fameuze Rioja glansrijk
doorstaan. Ondertussen zijn ze door
hun betrekkelijke onbekendheid wel
voordeliger. Dat AH daar goede za-
ken gedaan heeft, zal u dus niet ver-
bazen. Beamonte is de naam van
onze Navarreense ontdekking: een
rode (tinto dus) en een witte (bian
co). De witte voor slechts J 4,95 per
fles, de rode voor J 5,95, maar die is
dan ook 'crianza'.
Uit het land van Don Quichote
Valdepeiias is ook zo'n uitstekende
streek. 't Is dus niet alleen de roep-
naam van AH's Spaanse huismerk.
De wijnen van Valdepeiias worden
beschouwd als de beste van La Man-
cha, het grootste wijngebied van
Spanje (40.000 hectare wijngaarden)
dat in verschillende streken is onder-
verdeeld. Het ligt halverwege Ma
drid en Granada. De legende van
Don Quichote en zijn Dulcinea
zweeft er nog altijd tussen de vele
windmolens.
Valdepefias is een tikkeltje anders
dan de meest Spaanse wijnen: lich-
ter van kleur (robijnrood) en wat
minder robuust, eleganter, zachter
van smaak. AH koos Diego de Alma-
gro, een mooie rode reserva (ten-
minste 3 jaar oud, waarvan 1 jaar op
vat). De prijs (J 6,95) is laag, maar
dat geldt voor alle Spaanse wijnen.
Andere achtergrond
We spreken nu wel van nieuwe wij
nen, maar dat is natuurlijk betrekke-
lijk. De groeiende belangstelling
voor Spaanse wijn buiten Spanje is
een jonge ontwikkeling. In het land
zelf is de wijncultuur al zo oud als de
beschaving: de oude Romeinen dron-
ken het liefst Spaanse wijn! Toch is
de wijngeschiedenis er anders dan
bij voorbeeld in Frankrijk of Italie.
Dat zit'm vooral in de langdurige
aanwezigheid van de Arabieren op
het Iberisch schiereiland. De Koran
stond en staat geen alcoholische
dranken toe en de wijnbouw heeft
daardoor lang op een laag pitje ge-
staan. Er werden wel druiven ver-
bouwd, maar de trossen kwamen
vooral in de fruitschaal terecht.
Ambachtelijkheid bleef
Na de Reconquista, de herovering
van Spanje die een paar eeuwen
duurde en in 1492 voltooid was (de
laatste Moorse koning werd toen
Granada uitgejaagd) waren het de
monniken die de wijnbouw fors ter
hand namen. Met als uiteindelijk re-
sultaat dat Spanje qua oppervlakte
de grootste wijngaard ter wereld is.
Toch is de wijnproduktie in landen
als Frankrijk en Italie groter. Dat
komt omdat de Spaanse wijnbouw
nog zo ambachtelijk is en minder
grootschalig. 't Is degelijk boeren-
werk. De technologie heeft er nog
niet in voile omvang toegeslagen.
Goudeerlijk karakter
Het ambachtelijk karakter van de
wijnbouw in Spanje is bijna te proe-
ven. Spaanse wijnen zijn niet zo ge-
raffineerd, maar recht voor z'n raap:
stevig, temperamentvol, robuust,
lekker vol, makkelijk in de omgang,
niet wrang, niet zoetig. In een woord
eerlijk! Spaanse wijnen zijn boven-
dien heel anders van karakter dan de
Franse kwaliteitswijnen. De Pyre
neeen vormen ook wat dat betreft
een machtige scheidslijn. De Franse
bodemgesteldheid is zo gevarieerd
en het klimaat is zo wisselvallig, dat
er enorm veel verschillende wijnen
uit dat ene land komen. Elk jaar en
elke streek heeft in dat land zo z'n
verrassingen.
Oogstjaar niet zo belangrijk
In Spanje zijn de omstandigheden
vrijwel constant. Door het stabiele
klimaat - ijzige winters, zinderende
zomers - zijn de kwaliteitsverschillen
tussen de oogstjaren heel klein. Alle
druiven worden tegelijk rijp in de
soms onbarmhartige Spaanse zon. In
Frankrijk bungelen er bij de oogst
nogal eens onrijpe druiven aan de
wijnstokken. Die worden gewoon
meegeperst en kunnen voor prettige
of minder leuke surprises zorgen.
Daarom is het oogstjaar op Franse
etiketten zo belangrijk. In Spanje telt
dat veel minder. Wel geeft het oogst
jaar op het etiket informatie over de
ouderdom van de wijn.
Altijd op dronk
Jaartallen zijn dus minder belang
rijk. Temeer daar Spaanse wijn pas
gebotteld en verkocht wordt als de
wijn op dronk is. U kunt'm wel be-
waren, maar het hoeft beslist niet.
Eigenlijk is 't heel logisch. De
Spaanse wijnmakers redeneren zo:
als je iets moois koopt, wil je daar
thuis meteen van genieten. Voor de
wijnliefhebbers is dat een ideaal
principe. Opslaan en laten rijpen tot
de wijn op z'n hoogtepunt is, wordt
daarmee overbodig. Geen gedoe dus
om toch koele plekjes in huis te vin-
den, geen risico's dat mooie wijnen
door een verkeerde behandeling on-
drinkbaar worden.
Die verantwoordelijkheid nemen de
Spanjaarden voor hun rekening. Mef
zo'n zonnige Spaanse wijn kun je dus
eigenlijk nooit de mist ingaan.
Twee Reserva's
De Spaanse wijnmakers hechten erg
aan die rijping in houten vaten, zoals
dat vroeger overal gebeurde. Daar is
niets op tegen, als de wijn maar niet
te lang op vat blijft. Een jaar is pri
ma. Duurt het langer, dan kan de
wijn een bijsmaak krijgen die in Ne-
derland over het algemeen niet erg
wordt gewaardeerd. Wijnen die op
vat zijn gerijpt, zijn herkenbaar aan
de aanduidingen Crianza, Reserva
en Gran Reserva. De Beamonte uit
Navarra is een Crianza, de Diego de
Almagro en de Marques de Gasta
naga zijn Reserva. In de grotere AH-
winkels is er ook nog een Gran Re
serva, de Marques del Romeral uit
Rioja. Ze smaken zoals ze klinken.
Er is maar een manier om daar ach-
ter te komen: proeven!
Andere namen, even wennen
De Spaanse wetgeving krijgt allengs
gestalte. Er zijn al 25 wijngebieden
met een Denomination de Origen
(vergelijkbaar met Appellation Con-
trolee), een stelsel van wetten en
voorschriften die per streek zijn op-
gesteld. Achter het etiketvoorschrift
Denomination de Origen staat dan
ook altijd de naam van de streek.
Ronduit bijzonder is de Marques de
Gastanaga, een reservawijn uit 1978.
Nu, tien jaar later is deze top-tinto uit
Valdepefias AH's feestwijn die de
introductie van het nieuwe Spaanse
quintet stijlvol omlijst. Wie de
Marques over de tong wil laten rollen
moet alleen niet te lang wachten. 't
Gaat om een partij, maar we waren al
blij dat we die konden bemachtigen.
Deze wijn is iets duurder dan de
andere, f 8,95 per fles, maargezien
de uitstekende kwaliteit is dat bijna
geen geld.
Een paar Spaanse aanduidingen
kwam u in het voorafgaande verhaal
al tegen. We zetten de belangrijkste
nog even op een rij:
Vino tinto rode wijn
Vino bianco - witte wijn
Vino sin Crianza is meestal afkomstig
van de laatste oogst, maar kan ook
van verschillende oogsten afkomstig
zijn.
Vino de Crianza is van een bepaalde
oogst en is tenminste een jaar op
houten fust en een jaar op fles ge
rijpt.
Reserva is tenminste drie jaar oud en
moet tenminste een jaar in houten
vaten zijn gelagerd.
Gran Reserva is tenminste twee jaar
op vat en drie jaar op fles gerijpt.
AllerHande 15
