o TIEN VRAGEN OVER IHeb je als sporter meer of andere voeding nodig dan een 'gemiddelde' Nederlander? In het algemeen geldt dat het voedingsadvies aan sporters niet veel anders is dan voor een 'gemiddelde' Nederlan der. Dat betekent dat broodmaaltijden bij voorkeur bestaan uit bruine broodsoorten, dun besmeerd met bet ter, (dieet) margarine of halvarine, met kaas of vleeswaren als be- leg, met groente (piak- jes komkommer, to- maat, radijs, tuinkers of geraspte wortel) of fruit. Drink er thee of koffie bij of een ma- gere of halfvolle zuivel- drank (melk, yoghurt, kamemelk). De warme maaltijd heeft als stevige basis aardappels of (zilver- vlies) rijst, (volkoren) macaroni, spaghetti, af en toe eens peulvruch- ten, samen met een portie groente, wat Prof-wielrenners beginnen de dag met grote borden spaghet ti. Waarom doen ze dat? En hoe zit het met amateursporters? Moeten die misschien ook wel hun voeding aanpassen? vlees (vis of ei) met een vrucht of een (ma- ger) zuivelgerecht als toetje. Tussendoor zijn naast koffie en thee, fruit, een glas zuiveldrank of een boterham een goede keuze. Dit is een voedingsad vies dat voor veel spor ters bruikbaar is. Maar als er erg veel tijd aan sporten wordt besteed - meer dan li/2 tot 2 uur per dag - is het bijna al- tijd nodig de voeding individueel aan te pas- sen. Vaak wordt dan zoveel energie ver- bruikt dat speciale maatregelen nodig zijn. 2 Is er verschil tus- sen voedingsadvie- zen aan krachtsporters (boksers, bodybuilders, turners, judoka's) en duursporters (mara- thonlopers, wielren- ners, tri-atleten, roeiers)? Duursporters die veel en langdurig bezig zijn met hun sport, blijken baat te hebben bij een sterk koolhydraatrijke voeding. Op die manier bouwen ze een behoor- lijke koolhydraatvoor- raad in de spieren op, en die voorraad is bij dit type sport vooral bepalend voor het uit- houdingsvermogen. Een grote hoeveelheid aardappels, brood, deegwaren en fruit ge- ven een fors volume aan de maaltijden. Daarom is het nodig om die voedingsmidde- len niet alleen in de drie hoofdmaaltijden te verwerken, maar ook tussendoor. Boterham- men, knackebrod en fruit bij koffie en thee dus. De duursporter die kiest voor koek, snoep en gebak - produkten die ook koolhydraatrijk zijn - loopt daarmee de kans dat de vitamine- en mineraienvoorzie- ning in de knel komt. Bij krachtsporters of bij sporters die veel .aan krachttraining doen, kan de eiwitbe- hoefte verhoogd zijn. Maar met gewone voe- dingsmiddelen - brood, aardappels, magere zuivelprodukten en ma- ger vlees - is gemakke- lijk aan die extra be- hoefte te voldoen. Het gebruik van eiwitpre- paraten, vooral bij bo dybuilders en bezoe- kers van fitnesscentra nogal eens gebruike- lijk, is beslist niet no dig. 3 Is het nodig als sporter gebruik te maken van vitamine- preparaten? Een sporter die goed eet, heeft geen vitami- nepreparaten nodig. Dit geldt trouwens zo- wel voor sporters als voor niet-sporters. Des- kundigen staan nogal gereserveerd tegen- over het gebruik van vitaminepreparaten door sporters, omdat het gevaar van te veel vitamines - met name van de in vet oplosbare vitamines (A en D) - niet denkbeeldig is. Er kunnen nare bijwerkin- gen onststaan. Soms is het voor een sporter wel nodig om een dergelijk prepa- raat te gebruiken. Bij voorbeeld als meer malen per dag op on- mogelijke tijden moet worden getraind - ook nog met een niet-volle maag - zodat de ge wone 'gezonde' maaltij den enigszins in de knel komen. Maar die spor ter zal vrijwel altijd in- dividuele begeleiding krijgen, zodat deskun- dig overleg mogelijk is." 4 Kan intensief lang durig gebruik van vitaminen-mineralen- preparaten de presta- ties ook nadelig bei'n- vloeden? Wie zoiets doet loopt de kans dat de prestaties negatief worden be'in- vloed, omdat het (wan- kele) evenwicht tussen de diverse voedings- stoffen wordt ver- stoord. Zo'n verstoring kan uiteindelijk een na delig effect hebben op lichamelijke prestaties. Daamaast geven, zoais eerder genoemd be- VOEDING EN SPORT I 24 AllerHande

Allerhande | 1988 | | pagina 24