1
De magnetron, tot voor kort nog nauwelijks bekend,
dringt steeds meer onze keukens binnen.
Dit wonderapparaat, waarin in no time gerechten kunnen
worden ontdooid, verwarmd en ook gekookt,
roept in het begin vele vraagtekens op. De 15 meest
gestelde vragen worden hier voor u beantwoord.
Wat is nu eigenlijk een
magnetron?
Een vrij nieuw apparaat, dat uiter-
lijk veel weg heeft van een oven,
maar toch heel anders werkt. Tot
nu toe waren we gewend aan ver-
warmen via geleiding. Een gas-
vlam of een hete elektrische plaat
maakt de pan warm en na een
tijdje wordt ook het gerecht warm.
Een magnetron werkt niet door
middel van warmteafgifte, maar er
worden microgolven uitgestoten.
Door deze microgolven kunnen ge
rechten worden ontdooid, ver
warmd of gekookt. De warmte ont-
staat dan in het gerecht zelf. De
oven en vaak ook de schalen blijven
koel.
2 Wat zijn microgolven
en wat doen ze?
Microgolven zijn hoog-frequente
elektromagnetische golven, die in
dezelfde categorie thuishoren als
lichtgolven (zonlicht), radio- en te-
levisiegolven. Door hun hoge fre
quence van twee en een half mil-
jard trillingen per seconde brengen
ze (binnen de besloten ruimte van
de magnetron) de watermoleculen
in het voedsel in beweging. Deze
moleculen wrijven langs elkaar,
waardoor warmte ontstaat. Dit is
te vergelijken met het warm ma-
ken van je handen door middel van
wrijven. Met behulp van deze wrij-
vingswarmte worden gerechten dus
van 'binnenuit' ontdooid, verwarmd
of gekookt. Er is dus geen sprake
van schadelijke straling. Het ge-
bruik van de magnetron is dus ab-
soluut niet gevaarlijk voor de ge-
zondheid.
3 Maar hoe werkt een
magnetron dan?
Een magnetron is (via een stopcon-
tact met randaarde) aangesloten
op het lichtnet. Als de magnetron
wordt aangezet, wordt in 'het mag
netron' (een vacuiimbuis, zoals in
een televisietoestel) elektrische
energie omgezet in microgolven.
Via een vemuftig systeem (een
golfgeleider en een golfverdeler)
komen de microgolven terecht in
de ovenruimte, waarvan de wan-
den, bodem en plafond van metaal
zijn. Ook in de glazen deur zit een
fijn raster van metaal. Dit is een
van de essenties van de magnetron,
want microgolven dringen door elk
materiaal, behalve door metaal. De
microgolven kunnen niet uit deze
metalen kooi ontsnappen. De meta-
len wanden en het metalen raster
in de deur kaatsen de golven terug.
Zo flitsen de golven heen en weer
tot ze het voedsel tegenkomen en
daar indringen (tot ca. 2 cm diep).
Het is belangrijk dat de microgol
ven gelijkmatig door de magnetron
worden verdeeld. Hier hebben fa-
brikanten verschillende oplossingen
voor gevonden, zoals een draaipla-
teau of een roterende antenne. Het
blijft vaak toch nog nodig om scha
len steeds een kwartslag te draaien
voor een gelijkmatige verwarming.
4 Is een magnetron
wel veilig?
Ja, magnetrons moeten voldoen
aan strenge veiligheidsvoorschrif-
ten. De magnetronbuis produceert
alleen microgolven als de deur
dicht is en de magnetron is inge-
schakeld. De microgolven kunnen
niet uit de metalen 'kooi' ontsnap
pen. De magnetron schakelt uit, zo-
dra de deur wordt geopend, ook al
is het maar op een kiertje. Hier-
voor zijn twee tot drie onafhanke-
lijk van elkaar werkende schake-
laars ingebouwd.
5 Is het vermogen van een
magnetron belangrijk?
Ja. De magnetron heeft ongeveer
de helft van zijn vermogen (zie
aansluitplaatje) nodig om de micro
golven te produceren. De rest van
het vermogen is het zogenaamde
'nuttig vermogen', dat in de vorm
van microgolven beschikbaar is om
gerechten te verwarmen. Hoe ho-
ger het nuttig vermogen, hoe snel-
ler gerechten worden verwarmd.
Het nuttig vermogen van huishou-
delijke magnetrons ligt tussen de
500 en 700 Watt. Is het de bedoeling
om in de magnetron ook gerechten
te koken en te bereiden dan is een
nuttig vermogen van 600 tot 700
Watt wenselijk. Voor alleen ont-
dooien en verwarmen kan volstaan
worden met een nuttig vermogen
van 500 Watt. Niet voor elk gerecht
is het goed om supersnel verhit te
worden. Zeker ontdooien mag niet
te hard gaan. Daarom is het nuttig
vermogen meestal regelbaar. Af-
hankelijk van merk en type kan een
magnetron op twee tot tien standen
(energieniveau's) worden ingesteld.
Een eenvoudige magnetron heeft
een hoge stand voor verwarmen en
een lage stand voor ontdooien.
Luxere modellen hebben ook nog
tussenmogeli j kheden.
6Waar is een magnetron
voor te gebruiken?
Een magnetron is handig voor het
snel verwarmen van eerder ge-
kookte of kant-en-klare maaltijden
"voor een tot twee personen. Restjes
kunnen er zonder smaakverlies in
worden opgewarmd. Vooral opwar-
men van rijst en macaroni geeft
bijzonder goede resultaten. Ook
voor het snel verwarmen van baby-
voeding (flesvoeding en warm eten,
zelfgemaakt of uit potjes), een
kopje (oplos)koffie, thee, chocola-
demelk, bouillon of soep is de mag
netron een heel praktisch apparaat.
Voor het ontdooien van diepgevro-
ren vlees, kip, vis, maaltijden,
brood en dergelijke, is de magne
tron uitermate geschikt. Binnen
een kwartier tot een half uur zijn
diepgevroren produkten ge-
bruiksklaar, terwijl dat anders toch
zeker enkele uren -tot een hele dag
duurt. Alleen diepgevroren groente
is sneller in een pannetje op het for-
nuis ontdooid. Kant-en-klaar maal
tijden (bijvoorbeeld Iglo Thuis-
menu Light en Iglo Thuismenu a la
Carte) zijn op een bord binnen tien
minuten ontdooid en verwarmd.
Dat betekent tegelijktijd minder af-
was, want een pan heeft u hiervoor
niet nodig gehad.
7 Kan in een magnetron ook
worden gekookt?
Ja. Een magnetron is heel geschikt.
voor het koken van niet te grote
hoeveelheden groente en aardap-
pels. Omdat nauwelijks of geen wa
ter hoeft te worden toegevoegd,
blijven kleur en smaak bijzonder
goed. Zeker te vergelijken met de
modeme manier van koken: kort
en in weinig Water, zodat de
groente nog iets knapperig is. Ook
voor gerechten die anders 'au-bain
marie' (pate, terrines, mousse, cho-
colade- en andere sauzen) klaarge-
maakt worden is de magnetron een
uitkomst. Omdat de warmte van
binnen in het gerecht ontstaat,
wordt er geen lekker krokant
korstje gevormd. Daarom is de
magnetron minder geschikt voor
het bakken van vlees, maar het 'po-
cheren' van vis of kipfilet gaat uit-
stekend, evenals het bereiden van
stoofvlees. Cake en ander gebak
kan in de magnetron worden gebak-
ken, maar er vormt zich eveneens
geen korstje.
8 Wat zijn de voordelen
boven gewoon koken?
Hierbij staan snelheid en gemak
voorop. De magnetron is snel in het
verwarmen en koken van kleine
porties. In tegenstelling tot gewoon
koken is bij de magnetron de kook-
of verwarmtijd evenredig aan de
hoeveelheid van het gerecht. Een dl
water kookt bijvoorbeeld in een mi-
nuut, bij twee dl water duurt dit
twee minuten en vier dl water
kookt pas na vier minuten. Een
aardappel is in drie minuten gaar,
twee aardappels in 6 minuten. Snel
koken of verwarmen gaat dus al
leen op voor een- en tweeper-
soonsporties. Grotere proties kun
nen net zo goed of beter op het for-
nuis worden bereid. Bij de magne
tron hoeft geen rekening te worden
gehouden met aankooktijden en
voorverwarmen (oven) en ook dat
scheelt vaak veel tijd. Met een
magnetron dient het gemak de
mens. Ten eerste is een magnetron
makkelijk en veilig (geen open
vuur) te bedienen, zodat ook be-
jaarden en gehandicapten er vrij-
wel zonder problemen mee kunnen
omgaan. Vaak is wel even tijd no
lo AllerHande
DE MEEST GESTH.DE VR AG I