CHAMPIGNONS: PADDESTOELEN OM MEER VAN TE WETEN k Per jaar eten we in Nederland ongeveer 2 kg champignons per persoon. Niet zo verwonderlijk, want champignons zijn op vele manieren te gebruiken. De slagzin voor Hollandse champignons luidt dan ook niet voor niets: 'Met champignons maak je er meer van'. Bij Albert Heijn kunt u kiezen uit verse champignons of geconserveerde in blikjes of potten. Hier leest u er meer over. Holland is een van 's werelds groot- ste champignon- producenten. U kunt er het hele jaar door van verse champignons ge- nieten. Champignons komen niet in het wild voor. Het is een geculti- veerde paddestoelen- soort, waarvan de teelt rond 1650 min of meer bij toeval is ontstaan. Meloentelers in de buurt van Parijs ont- dekten dat de cham pignons die spontaan op de afgewerkte mest groeiden, in grotere ge- talen opkwamen als die mest begoten werd met water waarin champignons werden gewassen. Champignons groeien op mest In ons land is de cham- pignonteelt pas sinds 1950 goed van de grand gekomen, vooral in Noord-Limburg. Champignons worden hier geteeld in zoge- naamde champignon- huizen. Champignon- huizen bestaan uit een aantal cellen met champignonbedden. In de cellen worden tem- peratuur, vochtigheid en ventilatie nauwkeu- rig geregeld. In elke eel is de teelt in een ander stadium, zodat het werk goed kan worden verdeeld. Champignons groeien goed op compost, ge- maakt van paardemest vermengd met stro. Andere schimmels en bacterien gedijen hier niet op. De compost, die eerst is gepasteuri- seerd, wordt geent door er zogenaamd champignonbroed door te mengen. Dit zijn ge- steriliseerde graankor- rels waarop mycelium groeit. Mycelium is een ragfijn dradennet- werk, waaruit later champignons groeien. Het duurt twee weken voordat de compost helemaal doorgroeid is met het mycelium. De compost wordt dan af- gedekt met dekaarde, die zorgt voor vol- doende vocht voor de champignons. En dan gaat het snel, want na een week staat het champignonbed vol met witte champig nons. Van een cham pignonbed kan met tus- senpozen van een week vier tot vijf keer wor den geoogst. Champig nons voor verse con- sumptie worden (als de hoeden nog dicht zijn) met de hand ge- plukt en meteen gesor- teerd naar klasse. In de AH-winkels koopt u Hollandse champig nons klasse lx fijn in blauwe bakjes met plastic folie. Deze bak jes bevatten 250 gram. Liever niet wassen Verse champignons zijn mooi wit en heb- ben gesloten hoeden. Vaak zijn ze zo schoon dat wassen niet echt nodig is. U kunt ze dan met een kwastje of een prop keukenpapier af- poetseh. Wilt u ze wel wassen, spoel de cham pignons dan alleen af onder koud stromend water. Laat champig nons nooit in water lig- gen. Dan zuigen ze zich namelijk vol water. Tijdens het bakken of smoren laten ze dit vocht weer los, wat de smaak van het gerecht meestal niet ten goede komt. Eenmaal gewas sen en in plakjes ge- sneden worden cham pignons snel bruin. U kunt dit tegengaan door ze te besprenke- len met citroensap. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kunt u champignons wel rauw eten. Ze heb- ben een zachte, maar toch echte paddestoe- lensmaak. Denk eens aan rauwe champig nons bij de borrel om te dippen of aan dunne plakjes rauwe cham pignons op de sla. Bent u niet dol op rauw, blancheer de champignons dan even in kokend water met citroensap of schenk er kokend water over. Als u champignons bakt of smoort, ontwikkelt zich een speciaal aro ma, dat tal van gerech ten een heerlijke geur en smaak geeft. U kunt champignons verwer- ken in soep, ragout of saus, maar ook in stoofpotten en oven- schotels. Vooral grove champignons zijn ge- schikt om te vullen. Champignons bevatten veel mineralen (ijzer, kalk) en vitamines van de B-groep. Per 100 g leveren verse cham pignons maar 100 k Jou les/24 kCal.zezijn dus vriendelijk voor de lijn. Vaak wordt gedacht dat champignons in plaats van vlees kun- nen worden gegeten. Ze bevatten weliswaar vrij veel eiwit (3 tot 4 g per 100 g), maar niet genoeg om als vlees- vervanger te dienen. Of u zou in een maal- tijd 300 tot 400 g cham pignons moeten eten. Dat is ongeveer D/2 bakje per persoon. In de koelkast bewaren Champignons die u koopt zijn mooi wit met gesloten hoeden. U kunt ze dan nog een paar dagen in de koel kast bewaren. Vaak gaan dan wel de hoe den open en worden de champignons wat don- kerder van kleur. Dit betekent niet dat ze be- dorven zijn. U kunt ze nog uitstekend gebrui ken in warme gerech ten. Houd er wel reke- ning mee, dat de ge rechten iets donkerder zullen kleuren. De smaak van open cham pignons is iets sterker dan van gesloten champignons, maar dat geeft de gerechten juist een extra aroma. Wanneer u de cham pignons nog een paar dagen wilt bewaren, dek ze dan goed af met plastic folie en leg ze niet in de buurt van sterk ruikende levens- middelen als uien, ci- trusvruchten, appels of knoflook. Ze nemen na melijk gemakkelijk an dere geuren over. Heel of gesneden in blik of pot Voor de conservenin- dustrie worden de champignons met spe- ciale snijmachines in een keer van het bed gesneden. Dan eerst grondig gewassen en daama kort geblan- cheerd in kokend wa ter met citroenzuur (0,1%) en zout (0,1%). Zo blijven ze mooi wit en stevig. De nog hete champignons gaan dan, heel of in plakjes gesneden, meteen in blik of pot aangevuld met blancheemat of vocht van dezelfde sa- menstelling. Tot slot worden de blikken of potten met een deksel afgesloten en in een grate ketel gesterili- seerd. Bij AH zijn Hollandse gesneden champignons middel-kwaliteit in blik (nettogewicht 100 g en 300 g) en in pot (netto gewicht 280 g) te koop. Het uitlekgewicht komt op ongeveer de helft van het nettoge wicht. Hele champig nons zijn er in blik (nettogewicht 190 g). AllerHande 15

Allerhande | 1987 | | pagina 15